Her geçen gün daha çok gelişen, kullandıkça daha cazip hale gelen teknolojinin yapmadığınız etkinlikleri yapmışsınız gibi, söylemediğiniz cümleleri söylemişsiniz gibi gösteren teknolojinin yeni ürünü ‘deepfake’ videolar yani derin sahte videolar.
Semi Venturero
Günümüzde halihazırda var olan ajanslar sayesinde sanal ortamda yanlış bilgi zaten mevcutken son iki - üç yıldır bunlara sahte videolar da eklendi. Türkiye ve dünyada en büyük haber kanallarının bile haberleri analiz ederken doğru veya yanlış olduğunu tam olarak belirleyemediği bir zamanda sıradan vatandaşların bilginin doğruluğunu kestirmesi çok zor. Bunun farkında olan kişiler/şirketler özellikle seçim dönemlerinde ‘deepfake’ adı verilen sahte videolar çıkararak seçmenlerin düşüncelerini manipüle ediyor. Hatta zaman zaman haber kanalları bile bu videoları yayınlıyor.
Nasıl yapılıyor?
Bu videoları yapmak maalesef makine öğrenmesi yapay zeka üzerine uzmanlaşmış biri için çok kolay. Yazılan yazılım ile konuşan kişinin dudak hareketleri, kafasının nereye dönük olduğu, ortamdaki ışığın tonu gibi detaylar belirleniyor. Ardından bir aktör kameranın karşısına geçip istediğini söylüyor. Bilgisayar aktörün söylediklerini de tıpkı önceki videoyu incelediği gibi inceliyor, sonra aktörün anlatma biçimiyle videodaki kişinin anlatmasını sağlıyor. İlk başlarda teknolojinin ilkel olduğundan dolayı çok başarılı olamayan kişinin yüzündeki hatları normalinden belirgin gösteren yapay zeka gün geçtikçe kendini geliştirdi ve gerçekle yapay arasındaki çizgi bulanıklaştı. Dolayısıyla artık sahte videolar özellikle siyasetçiler için çok büyük bir tehlike. Geçtiğimiz Amerikan başkanlık seçimlerinde deepfake videolardan Hillary Clinton çok çekmişti.
Diğer örnekler
Politikacılar dışında deepfake normal insanlar içinde tehdit oluşturuyor. Deepnude (derin çıplak) isimli uygulama yüklediğiniz fotoğraflarda sizi çıplak hale getiriyor, ayrıca çok başarılı! Deepnude uygulamasının tek sorunu insanların çıplak fotoğraflarının internete düşme ihtimali değil. Bu sadece küçük bir sosyal etki. Ayrıca örneğin Instagram hesabınız herkese açıksa bir fotoğrafınızı çıplak hale getirip zaten yayınlayabilirler, bunun için uygulamaya gerek yok. Korkutucu olanı uygulamayı indirdiğinizdeki galerinizdeki fotoğrafları uygulamayı geliştirenlere kullanma hakkı vermeniz. Bu fotoğrafların nereye gittiği ise tabi ki belirsiz. Fotoğraflarınızın içinde kimlik bilgilerinizden, banka şifrelerinize uygulama sahipleri hepsini kullanma iznine sahip oluyor. Aslında Appstore ve Google Play Store içerisinde olmayan her türlü uygulama sizin için zaten riskli.
Çözüm
Deepfake videolara çözüme dünyada Facebook, Microsoft, Amazon gibi dev şirketler zaten odaklanıyordu. Bunların yanında Zemana, Deepware isimli Türk şirketler de yarışa katıldı. Örneğin bu siteden YouTube’daki bir videonun gerçek mi sahte mi olduğunu anlayabiliyorsunuz:(https://www.deepware.ai/). Sahte video tespiti dışında siyasetçilerin iddialarını doğru yanlış olarak değerlendiren, haberlerin teyidini yapan doğruluk payı, teyit.org gibi platformlarda mevcut. Yanıltıcı haber konusunda dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olan ülkemizde, sahte içeriğin karşımıza gelmeden silinmesi dileğiyle.
