Gelenekçi Türk Yahudi Toplumu Pesah açmazında

Sorun bu yıl Pesah Agadalarını ne şekilde okuyabileceğimiz

Silvyo OVADYA Toplum
24 Mart 2020 Salı

Türk Yahudi Toplumu’nun çok dindar olmadığını toplum mensupları kadar yurt dışında yaşayan Yahudi toplumlarının ileri gelenlerini de bilir. Türkiye’deki Yahudi toplumu içinde Şabat ve Kaşerut’a bakanların oranının yüzde 10’u aşmadığını tahmin etmekteyim. Günde üç vakit duasını edenlerin oranı da çok yüksek olmayabilir; ancak Şabat akşamı yemeği için gençlerin koşarak evlerine gidip Şabat’ı aileleriyle beraber karşıladıklarını özellikle Adalar’da hissetmekte, hatta görmekteyiz. Son günlerde evden pek çıkmadığımızdan tam kaşeruta bakmayıp evlerine kaşer et alanlar sayesinde, kaşer et ihtiyacının arttığını da gözlemlemekteyiz.

8 Nisan tarihinden itibaren Pesah-Hamursuz Bayramını kutlayacağız. Birkaç yıl önce bir aile mensubumuz, “Pesah’ı neden bir gece kutlamıyoruz?” diye bir öneriyi ortaya attığında özellikle gençler tarafından protestolara maruz kalmıştı. Bu tepkiyi gösterenlerin hiçbiri dindar diye nitelendireceğimiz gruba ait değildi. Ancak çoğu toplum mensubu gibi geleneklerimizin sürdürülmesini istedikleri için bu tepkiyi göstermişlerdi.

Bu yıl önümüze bir korona virüsü sorunu geldi. Aynı gençlerin fikirlerini sorduğumda yanıtları şöyle oldu: “Bu işi skype’tan yaparsak herhalde daha doğru olur. Sağlığımız her şeyin önünde.” Demek ki gelenekler bile böyle büyük bir facianın önünde yer almayabilir.

Çoğu ailede on-on beş kişi toplansa dahi duayı okuyup sürükleyen birkaç kişi vardır. Onlar herhalükarda ‘Pesah Hikayesini’ okuyacaklar, diğerleri ise geçiştirecektir. Bu tür aileleri ve kişileri göz önüne alarak yıllar önce gazetemiz bünyesinde yaptığımız bir çalışmada hem geniş çaplı bir Pesah Agadası bastırmış, hem de Hazan Natan Siliki’ye tüm Agada’yı okutmuştuk. Bu CD’nin Gözlem Kitapevinde halen mevcut olup olmadığını bilmiyorum. Ancak ileriki yıllar da göz önüne alınarak bu CD’nin mutlaka çoğaltılması gerekir.

Evet, sorun bu yıl Pesah Agadalarını ne şekilde okuyabileceğimiz! Bu konuda hiçbir toleransı olmayan ablam (yıllardır Pesah Sederlerinin  ilkini mutlaka onun evinde gerçekleştiririz) bile bu konuda “Pesah Sederi için herhâlde Skype’tan birlikte olacağız” fetvasını verdi. Gelenekçi de olsanız, dindar da olsanız sağlığınızın her şeyin önünde olduğunu unutmayın ve Pesah Sederleri için her türlü toleransı göstermenizi öneririm.

Hag Sameah.