Edgar Şar ülkeler arası korona virüsü hakkında bilgilenme ile ilgili yayınladığı programlarından birinde, İsrail Hadassah Hastanesinde genel cerrahi asistan doktoru olarak çalışan Dr. Ata Maden ile ülkedeki korona virüs önlemlerini konuştu. Programın yayınlandığı gün, İsrail’deki güncel korona rakamlarını 2800 hasta ve on ölü olarak açıklayan Maden, virüsün ilk vakasının 21 Şubat’ta görüldüğünü anlatı. “Virüs ile ilgili önlemler bu tarihi izleyen ilk hafta başladı. İlk hafta sadece bir vaka ile başladık. 12-20’ye çıkan hasta sayısı ile, ikinci hafta ciddi anlamda karantina önlemleri alınmaya başladı. Karantina listeleri geriye dönük bir şekilde yurt dışı vakalarına ve virüsün görüldüğü ülkelerden gelen kişilere göre uygulanmaya başlandı. Misal olarak şöyle anlatalım: 12 günü serbest veya dışarıda geçiren tüm vatandaşlara 14 günü evlerinde tamamlamaları gerektiği bildirildi. Karantina nedir, bunu anlatmak da zordur. Başlarda biz bile ‘abartı’ diye düşündük. Konuyu iyice açıklamak için Başbakan Netanyahu her gün televizyonda karantinanın ne olduğunu ve bunun neticesinde beklenen sonuçların ne olması gerektiğini anlattı. Bu açıklama dört lisanda - İbranice hariç, Arapça, İngilizce, Rusça açıklandı ve anlatıldı” dedi.
Edgar Şar’ın, “Sosyal hayattaki yasaklar nelerdir?” sorusuna ise Maden şöyle yanıt verdi:
“Resmi bir yasak değil ama evden 100 metreden fazla uzaklaşamama kuralı uygulanıyor. Mecburi çıkışlar ve işe gitmek zorunda olanlar için özel izin kartı çıkartıldı, arabalara izin kartları konuldu. Bu kurallara uymayanlara ceza veriliyor. Ayrıca çok az çalışan otobüslerde şoföre yakın olan ön kapıdan binilmiyor ve şoförün arkasındaki koltuklara da oturulmuyor. İşsizlik maaşı uygulamaya başlandı. İşten kovulur veya maaşsız izine gönderilirseniz, 30 gün sonra işsizlik maaşına hakkınız oluyor.”
Maden devam ediyor:
“Karantinaya uymayan, karantinayı ciddiye almayanlar gruplar için polis sizi durdurabiliyor. 65 yaş üstü iseniz yine, polis mutlaka sizi durdurabiliyor. Alışveriş evlere özel servis vasıtası ile, özel poşetlerle kapıya bırakılarak yapılıyor. Servis yapanlar her şeyi kapıya, kapının dışına bırakıp gidiyor. Sıkıntı dindar kesimde oldu. Bu kesimde radyo ve TV olmadığı için karantinayı anlatmak sıkıntı oldu. Bir düğüne katılan 150 kişiye polis müdahale etti ve kurallara uyulmaz ise ceza verileceği anlatıldı, suç eğitimi yapıldı.
“Sizler doktor olarak Hastanede ne gibi önlemler alıyorsunuz?” sorusana Maden, “Çeşitli eğitimler alıyoruz. El yıkama, hijyen, acilde nelere en çok dikkat etmek gerekiyor gibi konular sürekli anlatıldı. Hastanedeki tüm görevliler, her birimize test yapıldı; kapıdaki güvenlik görevlisinden kafeteryada çalışanına kadar. Beş günde bir test olmak zorundayız. Kapıdan giren herkesin ateşi ölçülüyor. Marketlerde, iş yerlerinde ateş ölçen cihaz temin edildi ve kapıdan girenlere uygulanmak zorunlu.
Ayrıca hastanede acil olmayan her vaka iptal edildi. Herkes sadece kendi departmanında kalmak zorunda. Diğer departmanlara gitmiyor ve taşıyıcı olabiliriz olanağı ile birbirimizi görmüyoruz” şeklinde yanıt verdi.
“İsrail’de korona testi pozitif çıkanlara hangi ilaçlar uygulanıyor?” sorusuna Maden, “İlaç telaffuz etmek doğru olmaz” dedi. “Dünyada uygulananlar burada da uygulanıyor. Veriler not alınıyor. Son çıkan bir kararda telefondaki bir uygulama ile sizin vakanız takibe alındı. Sizin bulunduğunuz bölgede başka bir korona olan biri bulunuyorsa sizin telefona uyarı geliyor.
“Korona testleri şu an 5 bin kişiye yapıldı, önümüzdeki hafta 10 bin kişiye ve daha ilerde tüm topluma uygulanması hedefleniyor. Test yapımı herkese açıldı. Testi arabanızda, sağlık merkezlerinde, her yerde, herkes yaptırabiliyor.”
Edgar Şer son olarak şunu sordu: “Türkiye için neler söylemek isterdiniz? Bu bilgiler ülkeler arası faydalanmada önemli.”
Dr. Maden şu şekilde yanıt verdi: “Türkiye’de izolasyon ve karantinada olanların yanına gidememek üzücü, onlarla olamadığım için endişeleniyorum. Burada, Sağlık Bakanı her gün istatistikleri açıklıyor böyle bir sistemden belki bir fikir alınabilir. Amacım sadece bilgilendirmek ve paylaşmak.”
Bu görüşmeden sadece bir gün sonra ve yazı kaleme alınırken, İsrail’deki vaka sayısında önemli oranda artış oldu. İsrail erken müdahaleye başlanmış olmasına rağmen polis hala, bisikletleriyle parkta gezenleri yakalamaya çalışıyor. Eve kalmaya devam…
