Sefirat HaOmer- Omer Sayımı Günleri- Nedir

 Sina Dağında yanan bir çalılığın içinden Moşe Rabenu’ya seslenen Tanrı, bunu açıkça belirtmişti: “ Halkı Mısır’dan çıkardığın zaman, bu dağ üzerinde Tanrı’ya ibadet edeceksiniz”(Şemot 3:12). 

Bilgelerimiz, Mısır’daki esaret sırasında Yahudilerin spiritüel kirliliğin kırk dokuzuncu aşamasına kadar düştüklerini belirtir. Eğer Tanrı o anda onları kurtarmasaydı, ellinci ve en alt seviyeye kadar düşecek ve kendilerini kurtaramayacakları bir durumda bulacaklardı.

Mısır’dan Çıkış olaylarında Tanrı’nın mucizelerine bizzat şahit olan Yahudiler, çok yüksek bir spiritüel algı düzeyine erişmişti. En alelade insan, Ezekiel Peygamber’in seviyesinin bile üzerinde bir peygamberlik seviyesine ulaşmıştı. Ancak bu, uğruna çaba verilmemiş, hakkıyla kazanılmamış bir hediyeydi. Tanrı’dan, yukarıdan gelen bu yüksek spiritüel seviye, bir süre sonra kaybolmuştu. 210 yıl boyunca esir olmuş bir halkın, hiçbir şey yapmadan birdenbire bir Koenler Krallığı ve kutsal bir ulusa dönüşmesi beklenemezdi. Bu günden sonra artık İsrailoğulları kendi spiritüel seviyelerini ancak kendi çabaları ile yükseltebilecekti.

Mısır’dan Çıkış’tan yedi hafta sonra İsrailoğulları Sina Dağında Tanrı ile buluşup Tora’yı alacaktı. Acaba o zamana kadar spiritüel olarak Tora’yı almaya hazır olabilecekler miydi?

Pesah’ın ikinci akşamından başlayarak gün gün sayarak, her adımda spiritüel kirlilikten kutsallığa doğru yol alarak Tanrı ile randevularına spiritüel olarak hazırlanmaya başladılar. Her gün kendilerini geliştirerek, Tanrı’ya yaklaşarak saydıkları kırk dokuz günün sonunda ulaştıkları peygamberlik seviyesi, artık yukarıdan önlerine konan bir hediye değil, yoğun çabalarıyla hak ettikleri, kazanılmış bir ödül olmuştu.

Sefirat HaOmer- Omer sayımı günleri

Pesah ile Şavuot arasındaki kırk dokuz günlük özel dönem, Sefirat HaOmer-Omer Sayımı günleri olarak anılır.

Pirke Avot, “Dünya, Tanrı talimatıyla on sözle yaratılmıştır” diye belirtir (5:1). Kabala bilgelerine göre bu on söz, on Sefirot, Tanrı’nın dünyayı yarattığı ve dünyayla etkileşimde bulunduğu on özelliğini simgeler. Bu on Sefirot (tekil-Sefira), on özellik, elbette ki sonsuz Tanrı’yı tanımlamaktan çok uzaktır. Sefiralar, sadece bizim sınırlı insan kavrayışımızla, sınırsız ve ebedi olan Tanrı’yı anlayabilme çabamızdır. Bunu akılda tutarak, Tanrı’nın dünyayı yarattığı on Sefirot’un kendimizi geliştirmede bize nasıl yol gösterebileceği üzerine düşünebiliriz: Hohma (bilgelik),Bina (anlayış),Daat* (zihin, vahiy), Hesed (sevecenlik),Gevura (adalet ve disiplin), Tiferet (ahenk, uyumluluk, merhamet), Netsah (azim ve dayanıklılık), Hod (tevazu, şükran),Yesod (bağ kurma)veMalhut (haşmet, egemenlik, liderlik). On Sefirot, aralarında üst Sefira’lar- hohma, bina, daat- alt Sefira’lar (diğer yedi Sefirot) olmak üzere ikiye ayrılırlar.

Kırk dokuz günlük Sefirat HaOmer döneminde alt yedi Sefirot üzerine yoğunlaşırız.

Günlük hayatlarında, Tanrı’nın özelliklerine benzer şekilde davranmaya çalışmak, Yahudilerin yaşam felsefesini oluşturur. Tanrı’nın Moşe Rabenu’yu gömdüğü gibi ölülerimizi gömer, Avraham Avinu sünnet olduktan sonra Tanrı’nın onu ziyaret etmesi gibi biz de hastaları ziyaret ederiz, O’nun merhametli olduğu gibi biz de merhametli olmaya çalışırız.

Neden Tanrı’nın hareketlerine benzer şekilde davranmaya çabalarız?

Çünkü insan Tanrı’nın görüntüsünde ve benzeyişinde yaratılmıştır. Bu benzerlik, fiziksel değil, her insanın içinde bulunan, Tanrı’nın nefesiyle içine üflemiş olduğu Tanrısal kıvılcımın her insana sağladığı potansiyelinden gelir. 

Imitatio Dei-Tanrı’yı taklit etmemiz, Imago Dei-Tanrı’nın imajında yaratılmış olmamızdan kaynaklanır. “Tüm Bene-Yisrael toplumuna konuş ve onlara söyle: Kutsal olmalısınız; çünkü Ben, Tanrı’nız Aşem-Kutsal’ım”(Vayikra 19:2).

Sefirat HaOmer, Omer Sayımının kırk dokuz günün her haftasında Tanrı’nın bu dünyada anlayabildiğimiz yansıması olarak tanımladığımız yedi özelliğini kendi hayatımızda uygulamak üzerine çalışırız. Sırasıyla; 1.hafta Hesed (sevecenlik), 2. haftaGevura (adalet ve disiplin), 3. haftaTiferet (ahenk, uyumluluk, merhamet), 4. hafta Netsah (azim ve dayanıklılık),5. hafta Hod (tevazu, şükran), 6. haftaYesod (bağ kurma) ve 7. hafta Malhut(haşmet, egemenlik, liderlik). Bu kişisel gelişim çalışması sırasında, yedi özelliğin her birinin sayısız farklı açılımları ve anlamları olabildiğini ve yazıda bunlardan sadece birkaçının ifade edildiğini, her bir özelliğin, mutlaka diğer altısını da içinde barındırıyor olması gerektiğini hatırda tutalım. Örneğin ilk haftada Hesed-sevecenlik özelliği, içinde Gevura-disiplini barındırmazsa, bir sınırı olmazsa yarardan çok zarar verebilir. Bu yüzden haftanın her bir gününün kişisel gelişimi, karakterimizdeki bu özelliklerin kombinasyonları üzerine çalışmamızla gerçekleşiyor.Bu yüzden, her hafta ele alındığında, diğer altı özellik ile birlikte düşünülür. Örneğin 1.hafta Hesed-Sevecenlik. 1.hafta 1.gün ‘Sevecenliğin içindeki Sevecenlik’, 1.hafta 2. gün ‘Sevecenliğin içindeki Disiplin’, 1.hafta 3.gün ‘Sevecenliğin içindeki Ahenk’, 1.hafta 4.gün ‘Sevecenliğin içindeki Dayanıklılık’, 1.hafta 5.gün ‘Sevecenliğin içindeki Tevazu’, 1.hafta 6.gün ‘Sevecenliğin içindeki Bağlar’, 1.hafta 7.gün ‘Sevecenliğin içindeki Egemenlik’. 2.hafta Gevura-Disiplin; ikinci haftanın ilk günü ‘Disiplinin içindeki Sevecenlik’, ikinci günü ‘Disiplinin içindeki Disiplin’, üçüncü günü ‘Disiplinin içindeki Ahenk’ vb ilişkileri üzerine düşünür ve karakterimizin o yönünü geliştirmeye çalışırız. Her hafta yedi özelliğin o haftanın ana konusu olan özellikle kombinasyonu ile kırk dokuz günün sonunda kırk dokuz kombinasyonu ele alıp ruhsal gelişimimizi tamamlamış oluruz.

1. hafta: Hesed - Sevecenlik, İyilik 

Hesed,sevecenlik, iyilik anlamına gelir; ancak iyiliğin standarttanımının sona erdiği yerde, bunu aşan Yahudi Hesedkavramı başlar.

Bilgelerimiz Tora’nın Hesed ile başlayıp, Hesed ile bittiğini belirtir. Tora’nın sonundaki Hesed, Tanrı'nın Moşe Rabenu’yu gömmesidir. Ölünün gömülmesi, en büyük iyilik hareketlerinden biridir (çünkü bu iyiliğin geri dönüşü beklenemez).

Tora’nın başındaki Hesed ise, O’na itaatsizlik etmelerine, O’na karşı günah işlemelerine, bunu hak etmemelerine rağmen Tanrı’nın Adem ve Havva’ya giysi tedarik etmesidir. 

Hesed, yaratılışın nihai amacı olan yaşam arzusu, evrenin yaşam gücüdür. Temelde herkes Hesed yoluyla birbirine bağlıdır. Bu yüzden birbirimize iyilik ve sevecenlikle yaklaşmalıyız.

2. hafta: Gevura- Adalet, Disiplin, Sınırlama

Gevura,kontrol, sınırlamadır. İbranice Gevura, Gibor ile bağlantılıdır. Mişna bize, gibor-güçlü birinin, doğal eğilimlerini kontrol edebilen biri olduğunu söyler (Pirke Avot 4:1). Gevura, sınırları ve çerçeveleri belirler. Dünyayı ve kişinin hayatını tanımlar.

Gevura, Tanrı’nın Hesed özelliğinin sınırıdır. Bizim Hesed niteliğimizi şekillendiren de kendi sınırlarımız, Gevura’mızdır.

3. hafta:Tiferet - Ahenk, Uyumluluk

Tiferet,simetrinin uyumu ve güzelliğidir. Yaratılış öğelerinin mükemmel dengesidir. Elementler bir araya geldiğinde parçalarının toplamından daha büyük olur. Bir senfoni dinlemek sadece bir seferde birçok farklı enstrüman dinlemek değil, yeni bir ses dinlemektir. Bu, Tiferet’in sesidir. Hayatımızda bir şeyin tamamlanması bir Tiferet anıdır.

Mişna (Pirke Avot 2:1), hayattaki en iyi yolun kişinin hem kendisine, hem de başkalarına Tiferet olan yol olduğunu söyler. Tiferet; Hesed ve Gevura’nın yeni bir bütün yaratmak için bir araya gelmesidir.

4. hafta:Netsah- Azim, Dayanıklılık

Netsah, uzun vadeli bir görüşle olayları daha büyük bir hikâyenin parçası olarak görür. Bu nedenle dürüst insanlara kötü şeyler olduğunda, bu Netsah'ın dışa vurumu olarak görülebilir. Tanrı birine kısa vadede din-yargı olarak görünen ama uzun vadede aslında Hesed olduğu anlaşılacak bir şey yaptığında, bu Netsah’tır. Netsah, aynı zamanda zafer anlamına gelir ve menatzeah bir orkestra şefidir. Bu kelimeler, resmin bütününü görebilme ve Netsah'ın temeli olan uzun vadeli görüşü ifade eder.

5. hafta:Hod- Tevazu, Şükran

Hod, İbranice hoda’a -teşekkür, kabul ya da doğruluğunu kabul etmek ile ilgilidir. Bu hafta her gün Tanrı’nın bahşettiği farklı bir nimet ve şükran üzerine odaklanalım. Ramban’a göre tüm mitsvaların nedeni, yaratılışın amacı Tanrı'ya inanmamız ve O'na bizi yarattığı için teşekkür etmemizdir. Dua seslerimizi yükseltmenin, sinagogların, toplumsal duaların da sebebi ile amacı yaratılışımız ve devam eden varoluşumuz için Tanrı'ya şükranlarımızı ifade etmektir (Ramban-Shemot 13:16).

6. hafta:Yesod - Bağ Kurma

Yesod, Cennetin Dünya'ya dokunduğu yerdir. Yesod, temel demektir. Yesod, dünyaya Keduşa-kutsallık getirme aracıdır. Bu nedenle Yesod'a, tsinor-kanal, makor- kaynak veya mayan-memba da denilir.

Yesod, Tanrı ve Dünyası arasında bir ilişki yaratır. Her bireyin dünyayı değiştirmesine, daha iyi bir yer haline getirmesine olanak veren Yesod'dur.

7. hafta:Malhut - Haşmet, Egemenlik, Liderlik

Malhutdiğer Sefira’lardan farklıdır, çünkü tek bir yöne değil, bütünlüğe odaklanır. Kabalistler, ilk altı Sefira’nın eril olduğunu, enerji kıvılcımları sağladığını, ancak Malhut’un dişil olduğunu ve diğer Sefira’ların gelişmelerine olanak verdiğini açıklar. İlk altı Sefirot verirken, Malhut alır. İlk altı Sefirot bir fikrin gerçekleşmesi, Malhut bunun işlemesini sağlayan pildir.

Malhut bize aynı anda hiçbir şey ve her şey olmanın çelişkisini gösterir. Varlığımız, Tanrı'nın sonsuzluğuna kıyasla önemsiz görünür. Ancak sahip olduğumuz yeteneklerimizin ve sorumluluklarımızın bize Tanrı tarafından bahşedildiğini idrak ettikten sonra dünyanın bizim için yaratılmış olduğunu söyleyebiliriz. 

Omer Sayımı sırasında gün gün Tanrı ile, başkaları ile ve kendimiz ile ilişkimizde kişisel gelişim adımları her gün güncellenen salom.com.trsitesinden takip edilebilir. 

Omer Sayımı Duaları ve Omer Sayım Çizelgesi: http://www.sevivon.com/images/stories/dokumanlar/omer_zaman_cizelgesi_2020.pdf

* On Sefirot bazı kaynaklara göre; Keter, Hohma, Bina, Hesed, Gevura, Tiferet, Netsah, Hod, Yesod ve Malhut olarak da sıralanabilir.

Not 1: Yazıda kısa bir özet olarak verilen bilgiler, okuyucuya bu konular hakkında fikir vermek amacıyla GÖZLEM- Pirke Avot, Spiritual Refinement Through Counting The Omer-Sefiros-R.Yaacov Haber & R.David Sedley, Every Person’s Guide to Shavuot, Lag Ba’Omer-Its Observance, Laws, and Significance kitaplarındanve www.chabad.org,www.bethamisrael.orgsitelerinden derlenerek hazırlanmıştır. Cemaatlerin farklı gelenekleri, yorumlamaları ve uygulamaları olabildiği için özel günler ve uygulamalar hakkında en doğru ve detaylı bilgiler için, cemaatin kendi Rabi’lerine başvurması gerekir.

Not 2: Yazıdaki yorumlar, Shivim Panim LaTora –Tora’nın 70 farklı şekilde yorumlanabileceği prensibi akılda tutularak, konu hakkındaki sınırsız yorumdan sadece bir kısmını kapsayabilmektedir. Farklı yorumlar için cemaat Rabi’lerine danışılmalıdır.

Katkıları için Rav İsak Peres’e teşekkür ederiz.