‘Kasımlar mı, mayıslar mı?’ futbolun en önemli atışmalarından biridir ezeli rekabette. Ama günün sonunda bir imparatorun dediği gibi “Resultante Importante” veya “Look at the Tabela” gerçekleri tarihte yazar. COVID-19’a kadar son 50 yılın en iyi ekonomik verilerini yakalayan ABD ekonomisinde Trump ikinci kez başkan olacak mı? Şalom olarak başkan adaylarının kampanya sitelerini sizler için Türkiye medyasındaki tek haber olarak inceledik.
Trump’ın kampanya sitesi “Bedava şapkanızı talep edin” ile başlıyor. Kampanya sitesi çok sade ve net bir açılış ile başlıyor. Sayfada üç ana başlık var. Başkan’ın helikopterden inerken takım elbisesi ile siyahi askere selam çakarak siteye gelenleri karşılaması, bu anlamda kravatını gevşetmiş, gömleğin üst düğmesi açık Biden fotolu kampanya sitesine göre daha kurumsal. Biden çalışacağım, sizden biriyim mesajı vermeye çalışıyor. İkinci başlık siyahi bir gazi fotosu ile mağaza ve üçüncü başlık “siz de dâhil olun” yani destek verin butonu. Pence ve kendisinin özgeçmişleri Biden’a göre daha kısa. Trump’ın 2016 seçim vaatleri gibi bu sefer sitede başlıklar yok. Mesaj aslında net; verdiğim sözleri tuttum, artık bunları koruma zamanı (Keep America Great Again) diyor. Nitekim menüde yer alan “Promises Kept” butonuna basınca ikinci bir mikro site açılıyor. Her iki sitede de COVID-19 için ayrı bir başlık bulunmuyor.
Tutulan sözler mikro sitesi ise 2016 kampanya sitesinin ana başlıklarına bölünmüş durumda. Ekonomi ve istihdam, göç ve dış ilişkiler, ulusal güvenlik ve yasalar, enerji ve çevre, tarım ve toprak, sağlık ve sosyal programlar, eğitim ve gaziler, teknoloji ve kamuda şeffaflık ana başlıklar. Koltukta olmanın avantajı ile yaptıklarını anlatıyor haliyle, rakamlarla bu başlıklarda. Ancak doğruya doğru, Şalom’da 2015’ten beri takip ettiğimiz Trump’ın, 2016 kampanya sitesinde ana başlıklarla vaat ettiği ne varsa şu ana kadar öyle ya da böyle tutturulmuş veya yapılmış durumda. Biden sitesine göre daha rakamsal. Verilerle tutulan sözleri, yapılanları tane tane anlatıyor. Yani COVID-19 olmasa normal şartlarda Kongre ve Senato’da tulum çıkartır, o derecede. Sağlıkla ilgili ana başlık altında hem bugüne kadar sağlık alanındaki çalışmalar, hem Obamacare iptali hem de COVID-19 için yapılanlar kutu kutu, detaylı bir şekilde yazıyor. Kampanya danışmanlarından birisi olsaydım, bunu ana sayfada ön tarafa COVID-19 başlığı olarak taşırdım. Çünkü seçimi kaybedecekse COVID-19’a kaybedecek.
Federal seçim komisyonu mayıs sonu verilerine göre, Trump 287 milyon, Biden 215 milyon dolar bağış almış durumda. 108 milyon Trump’ta, 82 milyon dolar Biden’da hâlâ harcanmamış durumda. Bloomberg ise 1,1 milyar dolar bağışla dikkat çekiyor. Investor’s Business Daily anketlerine göre yaşam kalitesi, ülkenin gidişatı, başkanın liderliği, istihdam, ekonomik iyimserlik anketlerinde temmuz başı sonuçlar baş aşağı devam ediyor. Kısaca ABD borsalarındaki toparlanma ve coşku ile son işsizlik verilerindeki hızlı toparlanma henüz anketlere yansımamış durumda. Burada “Black Lives Matter” etkisi de hissedilebiliyor. Ağustos ve eylül verilerinde yukarıya dönüş görülmezse Trump’ın sandıkta işi zor gibi. Nitekim 45-42 olan oranlar temmuz anketinde yüzde 48 - 40 Biden lehine açılmış durumda. ABD tüketici kredilerindeki daralma devam ediyor. Trump’ın banka kredi kanalı ile ekonomiyi canlandırması için fazla bir vakit kalmadı, artık son fırsatları, yoksa borsa endekslerindeki toparlanma yeterli olmayacak ve sokağa yansımayacak. Burada FED’in cüzi bilanço küçülmesi ile 7 trilyon dolar altına düşmesi dikkat çekici. FED’in bilanço büyümesi banka ve kredi kanalına yansıması lazım. Biden bu noktada biraz haklı gibi. Ve tabii günün sonunda, in Florida we trust. Let’s see.
Özetle, Trump COVID-19 ile tarihi zirvesinden döndü, Floyd ile ABD medyası destekli karşıtlık şu anda ekonomi ile aleyhine. Oyuncu değişikliği maçı çevirmez. Kredilerle, doldur boşalt ortalarla karambolü kovalaması lazım. Ekimde play-off’a kalırsa kasımda altı yemek içten bile değil. COVID-19 aksiyonları ve tüketici kredileri ile ekimde puan farkını kapatırsa, mayıs 20.15’te kendisi görmek mümkün.
