Değişim rüzgarları

İki yazımız arasında ABD Başkanı COVID oldu, iyileşti. Azerbaycan topraklarını işgalci güçlerden kurtarmak için çarpışmaya başladı. ABD’nin en yüksek mahkemesinin ataması başkan adaylarının seçim tartışması arasında yapıldı. Politika faizi 200 baz puan arttı. Yeni Ekonomi Planı açıklandı. Tüm bunlar son 3 hafta içinde gerçekleşti.

Cüneyt DİRİCAN Ekonomi
14 Ekim 2020 Çarşamba

Enrico Macias, “Marine Le Pen seçilirse ülkeyi terk eder İsrail’e yerleşirim” dedi. Uzak bir ihtimal değil. Marine Le Pen şu anda anketlerde Macron’un önünde görünüyor. Macron Pari(s)’de periferiğin hemen dışını kontrol etmekte zorlanırken, Akdeniz’de Kafkaslarda Türkiye karşıtı politikalar ile Avrupa Birliğinde NATO ve Merkel sonrası yerini ve birliği sağlamlaştırmaya çalışıyor. Avrupa Birliği Merkez Bankasının varlık alımı yapacağını açıkladığı dönemde FED faiz arttırmayacağını açıklamış ve Trump ilk kez ankette farkı kapatmıştı. Bunun etkisi Euro/dolar paritesinde ve dolar endeksinde kendini göstermiş, altının ons fiyatı düşmüştü. İki başkan adayının TV tartışması sonrası Biden yine medya tarafından kazanan olarak gösterilip, Trump COVID olunca işler yine eski haline döndü, parite 1,18 seviyesine geldi. Çin Yuan’ı değer kazandı, Çin borsası ilk defa 10 trilyon dolar seviyesini gördü.

Fiyatlamalar Biden kazanacak, Trump kaybedecek yönünde. Ancak bir anket var ki, son dört başkanlık seçimini tek bilen. O ankete göre 9 puana çıkan fark son ankette 2,7 puana kadar düştü. COVID’e karşı seçimi kaybetme ihtimali çok yüksek olan Trump, COVID’e yakalanarak hem eleştirilen politikalarının bedelini seçim öncesinde şahsen ödedi, hem de COVID’i yenerek seçmenlere en büyük rakibini elediğini gösterdi. Bakalım bu gelişme anketleri ve seçimi son düzlükte nasıl etkileyecek? Alt anketlerde ekonomik iyimserlik yüzde 22,7 artmış durumda. Federal politikalar, altı aylık görünüm, kişisel finansal görünüm, dünyada görünüm, liderlik, hayat kalitesi, ülkenin gidişatı alt anketleri yüksek oranlarda artışta. Kalan son üç haftada bir mucize olmazsa sonuçlar kafa kafaya çıkacak. Sallanan eyaletler ise başkanı belirleyecek. Florida Trump ağırlıklı. Buna diğerleri de eşlik ederse Sanders’ın seçil(e)memiş olmasının bedelini demokratlar ikinci kez ödeyecek. Tersi senaryoda tartışmalı posta oyları, askı sürelerinin uzatılması, yanlış pusulaların gönderilmesi gibi Trump’ın gündeme getirdiği konular kendisi aleyhine işler ve Biden kazanırsa dünya gündemini farklı bir dönem bekliyor. Nitekim Başkan demokratların COVID destek paketini ret etmişti, bu hafta 1,8 trilyon dolarlık paketi onayladı. Kişi başı 1.200 dolar çek yardımı yapılacak. Herkes son kozlarını oynuyor.

Biden başkan olursa, Rusya’nın başta AB olmak üzere bölgedeki varlığının sorgulanacağını ve soğuk savaşın yeniden canlanacağını beklemek mümkün. Nitekim JP Morgan Ruble ve TL bundan en çok etkilenecek para birimleri diye bir açıklama yaptı ve basına yansıdı. Çin varlıklarının değer kazanması da bu yüzden çünkü Biden oraya yönelik Trump politikalarını hafifletecek.

Güzel haber Merkür retrosu 3 Kasım’da sona eriyor. Haber güzel derken herkesin beklentisine uygun bir cümle oldu bu. Ancak cümlemizi ikinci başkanlık döneminde beklediklerimizle kapatalım. NATO’yu sorgulayacak bir dönemde Çin’den rövanşı almak isteyecek olan Başkan Hazine borçlarını yeniden yapılandırmak isteyebilir. İngiltere AB ile anlaşmasız birlikten çıktığında ve ABD borsaları tekrar başkanı selamladığında ikinci baharı yaşayacak dünya gündemi. Ancak ilkbahar bitti, bu sefer sonbahardayız. Bu cümle yaprak dökümü gibi oldu.

Son söz: Mevsim bahar olunca

Tebrik: Ekonomi Gazetecileri Derneği Ödüllerinde “En iyi ekonomi programı” ödülünü RS FM’deki programı ile değerli dostum, kardeşim Serhat Ayan aldı.