İspanya`da İşletme ve Ekonomi Eğitimi

Ari EZKENAZİ GÖZLÜKLÜ

İspanya denince aklımıza uzun Akdeniz plajları, öğlen siestaları, paellaları ve yanında kırmızı şarapla meyvelerin karışımından oluşan sangriaları geliyor olabilir.
Kimileri için İspanya tutkulu bir Flamenko dansı ya da kibirli bir boğa güreşini çağrıştırıyor olabilir. Oysa Avrupa’da ekonomi ve finans merkezleri dendiğinde çok az insanın aklına Madrid veya Barselona şehirleri gelir. Bu şehirler yıllardır daha ziyade futbol takımları sayesinde hayatımıza girmiştir. İspanya kafalarda ekonomi ve finanstan ziyade siesta ve fiestaları çağrıştırır. Bu imaj kısmen doğrudur; İspanya’da yaşayan Akdeniz halkı eğlenmeyi, hayattan keyif almayı sever. Yaz aylarında öğle saatlerinde sokaklarda insan, alışveriş yapacak açık dükkan bulmak oldukça güçtür. Bankalar yaz ayları boyunca sabah dokuzdan öğlen ikiye kadar hizmet vermektedir. Takvimin önemli bir kısmını tatiller ve hafta sonu ile kurulan köprüler oluşturur. Tüm bunların yanında İspanyanın son yıllarda gerçekleştirdiği ekonomik kalkınma ve dengeli büyüme pek çok Avrupa birliği ülkesine örnek teşkil etmektedir.
İspanya’nın bu günlere nasıl geldiğini anlamak için yakın tarihine kısaca bir göz atmak lazım. 1939񮖇 yılları arasında Franko rejimi altında oldukça baskılı bir dönem yaşayan İspanya, son otuz senedeki demokratikleşme atılımlarıyla,  1986 yılında Avrupa Birliği’ne katılmasının ardından kısa sürede birliğin ekonomik yönden kuvvetli bir üyesi durumuna gelmiştir. Dört farklı resmi dile sahip olup (Kastilya dili , Katalanca, Galisya dili, Bask dili), özgürlük adına çırpınan halkları bir arada tutabilmesini sağlayan temel unsurlardan biri sağladığı ekonomik başarıdır.Bu açıdan bakıldığında Türkiye için önemli bir rol modeli oluşturmaktadır.
Son yıllarda Cervantes Enstitüsü’nün kurulması ve İspanyolca dil eğitiminin yaygınlaşması ile de iki ülke arasındaki bağlar kuvvetlenmeye başlamıştır. İspanya gidip görülecek, tatil yapılacak bir yer olmanın ötesinde dil öğrenilecek, belki lisansüstü düzeyde eğitim görülebilecek bir yer imajını da kafalarda yaratmaya başlamıştır.
Ekonomik atılımların bir parçası olarak İspanya eğitime de oldukça  önem vermektedir. Lisans düzeyinde olmasa da, lisansüstü eğitimde gerek devlet üniversiteleri gerekse özel üniversitelerde açtığı İngilizce mastır programlarıyla Avrupalı ve Latin Amerikalı öğrencilerin ilgisini çekmeye başlamıştır. Bu programların başını ekonomi ve işletme programları çekmektedir. 
Günümüzde iş hayatında belirli bir noktaya gelmek için neredeyse bir önkoşul haline gelmiş olan bir MBA (İşletme Mastırı) programına katılmak veya akademik alanda çalışıp ekonomi dünyasına bir yenilik katmak isteyen gençler için İspanya ciddi bir alternatif oluşturmaktadır. Ekonomi ile ilgili araştırmaya dayalı ve dünya standartlarındaki programlar genellikle Madrid ve Barselona’daki devlet üniversitelerince, iş hayatına yönelik MBA programları ise özellikle özel üniversitelerce yürütülmektedir. Ekonomi mastırı genellikle doktora programının bir parçası olarak yürütülmekte ve daha akademik çalışma yapmak isteyenlerin ilgisini çekmektedir. Bu programlar devlet tarafından desteklendiğinden burs bulmak daha kolaydır. Diğer taraftan MBA programları daha ziyade iş hayatında belli bir tecrübe edindikten sonra bir etiket niteliği taşıdığından bu tür programlara burs bulmak oldukça zor olmaktadır.

Seçtiğimiz Ekonomi Programları

Madrid Carlos III Üniversitesi
Başkent Madrid’de ekonomi alanında çalışmak isteyenlerin ilk tercihlerinden Carlos III Üniversitesi. İspanya’nın en köklü üniversitelerinden biri olan Carlos III ekonomi alanının dışında pek çok alanda da eğitim vermekte, fakat İngilizce programlar oldukça kısıtlı. Ekonomi mastırı ve ardından ekonomi doktorası yapmak isteyenler için ideal bir çalışma ortamı. Sundukları program ve profesörlerin kaliteleri dünya standartlarında. Lisansüstü ekonomi programları sıralamasında üst sıralarda yer almakta. Bu programa başvuran öğrenciler asistanlığa da başvurup, okurken kendi eğitimlerini finanse etme şansına da sahipler. www.uc3m.es

Barselona Autonoma Üniversitesi
Barselona Autonoma Üniversitesi Katalunya bölgesinin en eski üniversitelerinden. Ekonomi alanında dünyaca tanınıyor. Sundukları İngilizce IDEA (International Doctorate in Economic Analysis) programı Avrupa’nın pek çok yerinden olduğu gibi Türkiye’den de son yıllarda akademik çalışma yapmak isteyen pek çok öğrenciyi çekiyor.. Autonoma’daki program daha çok mikro ekonomi alanında çalışmalar sürdürüyor. Bu üniversitenin ekonomi bölümünden mezun olan akademisyenler Avrupa ve Amerika’da önemli kurumlarda çalışmakta ve akademi dünyası tarafından tanınmaktadır. Bu programa kabul alan öğrenciler iki sene sonunda mastırlarını alabilir ve isterlerse ekonomi doktorasına devam edebilirler. http://idea.uab.es

Pompeu Fabra Üniversitesi
Adını Katalan diline büyük katkıları olan bir şahsiyetten alan Pompeu Fabra Üniversitesi henüz çok genç bir üniversite. Fakat özellikle ekonomi alanında yaptığı akademik çalışmalar ve bünyesinde bulundurduğu kaliteli profesörlerle çok kısa zamanda adını ABD’deki akademik çevrelerde de duyurmuştur. Wall Street Journal’da yayınlanan bir yazıya göre yüksek vasıflı akademisyenleri ABD yerine Avrupa’ya çekerek uzun yıllar yaşanan akımı ters yöne çevirmeyi başarmış ender Avrupa üniversitelerinden biri. Sunduğu bir senelik ekonomi mastırında Jordi Gali, Xavier Sala-i Martin, Robin Hogarth, ve ekonomi alanında çalışma yapmış herkesin kitabını yakından tanıyacağı Andreu Mascolell gibi profesörler ders veriyor. Ekonomi mastırı yanında akademiye yönelik finans ve işletme mastırı da sunuyor.  Ayrıca son yıllarda açtığı MBA programı da yoğun ilgi görüyor. www.econ.upf.edu

Seçtiğimiz MBA Programları
Söz MBA programlarından açıldığında fazla söze gerek yok, altta sizin için seçtiğimiz MBA programları hepsi dünyaca tanınan artık birer marka olmuş programlar. Fiyatları el yakabiliyor, ama bu tür programlara katılanlar bunu daha ziyade iş hayatına yapılan bir yatırım olarak görüyor.

IESE Business School
IESE İspanya’nın ve hatta Avrupa’nın en tanınmış işletme okullarından. Navarra Üniversitesi’ne bağlı IESE Business School Madrid ve Barselona’da bulunan kampuslarında çeşitli işletme mastırlarının yanında yarı zamanlı, tam zamanlı ve executive MBA programları sunuyor. Akademik çalışmalarda bulunmak isteyenler için işletme doktora programları da mevcut. IESE’de iki senelik bir tam zamanlı MBA programına katılmanın bedeli iki sene için 58.900 Euro.  http://www.iese.edu

ESADE Business School
ESADE İşletme Okulu İspanya’nın diğer bir iddialı okulu. ESADE’nin de Madrid ve Barselona kampusları bulunuyor. Bir yıllık yarı zamanlı, tam zamanlı  ve executive MBA programlarının yanında uygulama yönü daha ağır basan 18 aylık bir MBA programı da sunuyorlar. 2006񮖧 sezonunda tam zamanlı bir yıllık MBA programına katılmanın bedeli 38,500 Euro.  http://www.esade.edu

Instituto de Empresa Business School
Instituto de Empresa Avrupa’nın yakından tanıdığı diğer bir işletme okulu. MBA sıralamalarında IESE ve ESADE gibi ön sıralarda yer alıyor. Kampusu Başkent Madrid’de bulunuyor. Instituto de Empresa’da yarı zamanlı, tam zamanlı ve executive MBA programları mevcut. Fakat bunların yanında diğerlerinden farklı olarak online executive MBA programı da sunuyorlar. Empresa’da bir senelik tam zamanlı MBA programına katılmanın bedeli ise 38,900Euro.  http://www.ie.edu