Kudüs sakinleri yükselen emlak fiyatlarindan şikayetçi

Suikasta kurban gitmesinin 10. yılında, İsrail halkı, Bill Clinton ve dünyanın dört bir yanından gelen liderler, İsrail Başbakanı Yitshak Rabin`i sevgiyle andı

Toplum
9 Ocak 2008 Çarşamba

Kudüs’te konutların son zamanlarda, İsrail dışında yaşayan Yahudilerden büyük talep görmesi, şehirdeki ev fiyatlarını yükseltti.

Düzelen güvenlik koşulları nedeniyle, yurt dışında yaşayan çok sayıda Yahudi’nin yalnızca tatillerde kullanmak üzere İsrail’in başkentinde daire satın alması, Kudüs’teki emlak piyasasını hareketlendirdi. Ancak lüks daire piyasasındaki bu gelişme, yükselen fiyatların emlak satın almaya gücü yetmeyen halkı şehir dışına kaçırması sebebiyle, bölge sakinleri ve şehir planlamacılarını kaygılandırıyor.  Emlak şirketleri, büyük bir kısmı Amerikalı olan yeni yerleşimcilerin çoğunun duygusal ve ideolojik sebeplerle ev aldıklarını, fiyatın ise ikinci derecede önemli olduğunu belirtiyor. Amerika’dan gelen zengin yerleşimcilerin bu tutumu, fiyatlarda aşırı bir artışa sebep olurken bölge planlamacıları, mahalle sakinlerinin sezonluk yerleşimcilerin bulunduğu bu semtler için yaptıkları "hayalet kasaba" benzetmesinden endişelendiklerini belirtti. Planlamadan sorumlu mimar Assaf Şaked, çevre planlamacılarıyla yapılan bir toplantıda çok sayıda seçeneğin tartışıldığını, ancak çıkan sonuçların uygulanmasının yasal açıdan mümkün olmadığını vurguladı.
Şehirde yıl boyunca yaşamakta olan Yahudiler, sene içinde Amerika’da yaşayan, ancak tatillerde Kudüs’e gelen Yahudi komşuları yüzünden apartmanlarında tek başlarına yaşamaktan şikayetçi. Kudüs şehir gelişimi yöneticisi Yaira Wiesenthal, "hayalet kasaba" söylemlerinin git gide yayılmakta olduğunu belirtti. Acil durum anında yardım isteyecek kimse bulunmamasından yakınan mahalle sakinlerinin geceleri sokağa çıkmaya da korktuklarını söyledi. Şehirdeki emlâk komisyoncuları son bir buçuk yıldır, yabancı yerleşimcilere yüzlerce daire satıldığını belirtti. Ancak son 10 ayda, emlak fiyatlarında yüzde 40lık bir sıçrama görüldü. Şehrin nispeten pahalı semtlerindeki beş odalı bir dairenin ortalama fiyatı 2004’te 420 bin dolar iken bu yıl 583 bin dolara kadar yükseldi.
Şaked, yabancılara emlak satışının cazibesinin, başkentin tarihi dokusuna da zarar verdiğini belirtti. "Son zamanlarda Rehavia ve Talbiyeh’teki tarihi malikanelerin müteahhitler tarafından satın alınarak çok katlı binalara dönüştürülmesiyle karşı karşıyayız. Yaşlı ve varlıklı yerleşimciler kâr etme şanslarını değerlendiriyor ve çocuklarına yakın yaşamak üzere kıyı bölgesine taşınıyorlar" dedi. Yüksek fiyatların, şehir merkezini yeniden canlandırma çabalarını da kösteklediğine inanılıyor.
Ancak şehir planlamacıları ile aynı görüşleri paylaşmayan akademisyenler de mevcut. Jerusalem Institute for Israel Studies’den İsrael Kimchi ise olaya başka bir açıdan bakıyor. Kimchi, yükselen fiyatları karşılayabilecek İsrailliler olduğunu, ancak buralarda yaşamak istemediklerini söyledi. Kudüs’te ev almak üzere Herzliya veya Tel Aviv’den gelen kimse olmadığını, bu bölgedeki dairelerin Amerika, ya da Fransa’dan gelen varlıklı Yahudilere satılmasının ülke dışında yaşayan Yahudiler ile bağların kuvvetlenmesine katkıda bulunacağını söyledi. Ancak "hayalet kasaba" söylemlerinin, tüm sokakların ıssızlaşmasına sebep olacak kadar yayılmasına izin verilmemesi gerektiğini de vurguladı.