YAHUDİLİKTE TEMEL KAVRAMLARAVOTENU - ATALARIMIZ {1}

Reneta Sibel YOLAKDr. Mitzva dışarıda bahçesinde çalışıyordu. Gül çalılıklarını yolmuş, bütün tohumları temizlemiş ve derin bir çukur kazmakla meşgulken telefonu çaldı.

Kavram
9 Ocak 2008 Çarşamba

Yusuf BESALEL

Avotenu; "Atalarımız, babalarımız" anlamında olup, atapeygamberler olan Avraam, Yitshak ve Yaakov’u ifade etmektedir. Bu kişiler, Yahudi ulusunun atalarıdır. Tanrı onlara görünmüş ve antlaşmalar yapmıştır. Örneğin Berit Mila (sünnet), Yisraeloğulları’yla yapılan antlaşmanın ve bunun devamının simgesidir.
Avraam Avinu; İbraniler’in ve Tek Tanrı’ya inananların ilk atasıdır. Yahudi inanışına göre Avraam, Yaratılış’tan sonra 1948 (M.Ö.1812) yılında doğmuştur. Putlara karşı oluşu ile bilinen büyük bir peygamberdir. Tora’nın Bereşit bölümünde belirtirildiği gibi; Terah’ın oğlu olan Avraam’dan evvel Noah’a kadar 10 nesil, Noah’tan (Nuh) Adam’a (Adem) kadar 10 nesil yer almıştır. Adı, "yüce baba" anlamındadır. Babası, başlangıçta Kildaniler’in kenti olan Güney Mezopotamya’daki Ur kentinde yaşamaktayken, kuzey-batı Mezopotamya’daki Haran’a göç etti. Terah’ın ölümünden sonra Tanrı, 75 yaşında bulunan Avraam’a "kedisine göstereceği ülkeye – Kenaan topraklarına" yerleşmesini buyurdu ve onu büyük bir ulus yapacağını ve mübarek kıldığını söyledi. (Bereşit, 12:2) Avraam, karısı Saray ve yeğeni Lot ile birlikte Kenaan’a göç etti. Burada bir süre kaldıktan sonra kıtlık nedeniyle Mısır’a gitti. Avraam burada eşini Firavun’dan korumak için "kızkardeşi" diye tanıttı. Firavun gerçeği öğrenince Avraam ve topluluğunu ülkesinden gönderdi.
Avraam, Kenaan topraklarına dönünce, Avraam ve Lot’un çobanları kavga ettiler. Bunun üzerine Lot, Şodom’a kadar uzanan bütün Yarden topraklarına, Avraam ise Hebron Yolu’ndaki ovalara yerleşti.
Avraam’ın Saray’dan çocuğu olmuyordu. Saray, bu durumda cariyesi Agar’ı (Hacer) Avraam’a ikinci bir eş olarak verdi. Agar, Yişmael ("Tanrı işitir") adlı bir çocuk doğurdu. Avraam, 99 yaşındayken insan kılığındaki üç melekten Saray’ın çocuk sahibi olacağını öğrendi. Avraam, Yişmael 13 yaşındayken "Brit-Mila" (sünnet) oldu. Bu olay, Tanrı ve Avraam’ın kavmi arasında ebedî bir anlaşmadır. Saray’ın adı da Sara (prenses) olarak değişti.
Avraam 100, Sara da 90 yaşındayken "Yitshak (güldürsün)" doğdu ve sekiz günlükken sünnet edildi. Sara, Yişmael ve Agar’ın yanlarından kovulmasını istedi. Avraam da Tanrı’nın emriyle onlara gitmelerini söyledi.
Tanrı, Avraam’i sınamak için oğlu Yitshak’ı Moria Tepesi’nde kurban etmesini emretti. Babası Yitshak’ı boğazlamak üzereyken, bir melek onu durdurdu ve Avraam Yitshak’ın yerine bir koç kurban etti (Akeda Hadisesi), Sara 127 yaşında öldü ve Avraam’ın satın aldığı Mearat Amahpela mağarasında gömüldü. (İbraniler’in ataları da orada gömülecektir.)

devam edecek...
Kaynakça: "Yahudilik
Ansiklopedisi",
Cilt I, II, III
Yusuf Besalel