"Al şeloşa devarim oolam omed: Al atora, veal avoda, veal gemilut hasadim. Bu dünya üç temel üzerinde var olur. Tora - Dua - İyilikseverlik" (Pirke Avot 1:2) Zaman ve teknoloji ile oluşan değişiklikler Tanrısal öğelerin ve öğretilerin değişmesine yeterli sebep değildir. Unutulmaması gereken en önemli nokta değişen teknolojiye rağmen, insanın doğası
* Mişna 2/19 *
Rabi Tarfon şunları öğretir: Gün kısa, yapılacak işler çok, çalışanlar tembel; ödül büyük. Ve HERKESİN SAHİBİ işin yapılmasını istemekte.
2/19 Eve Şakud Lilmod Tora, Veda Ma Şetaşiv Leapikoros…
Tora öğrenmek için gereken tüm çabayı sarfet. Tora’yla alay eden kişiye gerekli cevapları ve açıklamaları vermesini bil.
Mişna, Tora’yla alay eden kişiye Tora’yı nasıl anlatmak veya ne soru sormak gerektiğini belirtmemektedir Bunun nedeni Tora hakkında alaycı bir şekilde konuşanlardan uzak durmamız gerektiğidir. Onlarla bu konuda sohbet edip onlarla Tora hakkında bir tartışmaya girmemiz gerekiyorsa, yalnızca bizlere soru sorulduğunda onlara gerektiği gibi cevap vermeye hazır olmalıyız.
Rambam’a göre Rabi Elazar’ın verdiği bu iki öğüt birbirine bağlantılıdır. Kişi Tora’yı çok iyi öğrenmeli ki inanmayan, alay eden kişiye gereken cevabı verebilsin. Efker kökünden gelir. "Efker"in kelime anlamı çıkmak ve bu dünyanın yaratcısı Tanrı’ya inanmasını sağlamak hepimizin görevi olmalıdır. Bunu sağlamanın yolu da Tora’yı çok iyi öğrenmek ve gereken doğru cevapları verebilmektir.
Veda Lifne Mi Ata Amel….
Efendin’in kim olduğunu bil ve yapacağın işin karşılığını o’nun sana ödeyeceğine güven
Rabi Elazar, Tanrı’ya inanmayan bir kişi ile yapılan tartışmaların kendine göre tehlikeleri olduğunu söyler. Mişna, inanmayan kişinin verdiği fikirlerden etkilenip sapmalar yapılmaması için uyarmakta ve bu dünyanın yaratıcısının kim olduğunun unutulmaması gerektiğini hatırlamaktadır. Bir başka yoruma göre, inanmayan bir kişiye gereken cevabı verebilmek içinTora’yı çok iyi analize eden bir kişinin Tanrı’ya olan bağlantısı güçlenir ve ona karşı güveni artır. Bu yoruma göre, Rabi Elazar’ın birinci öğüdüne uyan kişi Tora’yı çok iyi bir şekilde öğrenir, ikinci öğüde göre inanmayan kişiyi inandırır ve sonunda üçüncü öğüt olan Tanrı’nın kim olduğunu görmeyi ve ona sonsuz güvenmeyi öğrenir.
2/19 Rabi Tarfon Omer… Rabi Tarfon Şunları Öğretir
Rabi Yohanan Ben Zakay’ın beş öğrencisinin verdiği öğretiler sona ermiştir. Rabi Tarfon da, Rabi Yohanan ben Zakay’ın öğrencisi olup, Rabi Akiva’nın öğretmenidir. Yavne’nin en önemli alimlerinden biriydi ve herkes onun bilgisinden yararlanmak isterdi. Talmud Yeruşalmi (Yoma 1:1) onu Yisrael’in babası diye tanımlar.
2/20 Ayom… Veamelaha… Gün ...Ve Yapılacak İş
"Gün" kelimesi bu dünya için geçerlidir. Burada yaşanacak yaşam süresi öteki dünyadaki (Olam Aba) yaşamla kıyaslanmayacak kadar azdır.
"Yapılacak İş" Tora bilgisini artırmak ve mitsvaları gerektiği gibi uygulayarak (Tanrı’ya) hizmet etmektir. ‘Çalışanlar’ yani bizler yapmamız gereken işe karşı bazen istemeden de olsa tembel oluyoruz. Fakat unutmamamız gereken, Olam Aba’da (gelecek dünya) alacağımız ödülün, hayal edemeyeceğimiz kadar büyük olduğudur. Ve Efendimiz Yüce Tanrı’mız yapmamız gereken görevleri gerektiği gibi yapmamızı arzulamaktadır.
Veapoalim Atselim… Çalışanlar Tembel
Kişi ulaşılması istenen ruhsal gelişimin zorluğun karşısında, "ne yaparsam yapayım ben bu seviyeye gelemem" düşüncesi ile tembelleşmektedir.
Vesahar Arbe, Ubaal Abayit Dohek… Ödül büyük ve herkesin sahibi işin yapılmasını istemekte
Tanrı, herbirimize belli bir potansiyel güç vererek ruhsal gelişimimizi tamamlamamazı istemektedir. Rabi Zusia’nın en ünlü sözlerinden bir tanesi şöyledir: "Bir gün bu dünyadan ayrıldığımda ve Tanrı’nın karşısında yargıya çıkarıldığımda, hayatının günlerini Avraam, Yitshak, Yaakov ya da Moşe Rabenu gibi olacak şekilde neden kullanmadın?" şeklinde bir soruyla karşılaşmaktan korkmuyorum. Çünkü buna cevap verecek hazır bir cevabım var. Ben kimim ki, bu büyük insanlar gibi olabileyim? Derim ve kurtulurum. Ancak eğer soru "Zusia neden Zusia’nın bütün potansiyeline erişecek şekilde yaşamadın? şeklinde olursa; işte o zaman ne cevap vereceğimi bilemiyorum." Bilginlerimiz, Tanrı’nın hiçbir insandan, yapamayacağı şeyler beklemediğini öğretirler. Ancak, Tanrı’nın bize vermiş olduğu potansiyel göz ardı edilerek küçümsenmemelidir. Zira bu, bize kullanmamız ve başarılı olmamız için verilmiş bir hediyedir. Herkes potansiyelini istediği takdirde en iyi şekilde kullanıp sonsuz ödülü hak edebilir.
devam edecek...
Kaynak: Pirke Avot (Bilgelerimizin Öğretileri)
Rav Naftali HALEVA
