II. Dünya Savaşi`nda yaşamini kaybeden 6 milyon YahudiDualarla an

Ester YANNİERFotoğraflar: Gila ERBEŞII Dünya Savaşı`nda yaşamlarını kaybeden 6 milyon Yahudi, tüm dünyada olduğu gibi 24 Nisan günü Neve Şalom Sinagogu`nda dualarla anıldı. Bu kapsamda Türk Yahudi Cemaati, hafta içinde birçok etkinlik düzenliyor

Toplum
9 Ocak 2008 Çarşamba
Neve Şalom  Sinagogu’nda gerçekleştirilen Holokost’u anma töreninde  Hahambaşı Rav İsak Haleva, Cemaat Başkanı Silvyo Ovadya, İsrail’in İstanbul Başkonsolosu Mordehai Amihai, Yardımcısı  Smadar Razabi, Onursal Başkan Bensiyon Pinto, Aşkenaz Cemaat Başkanı Sadi Feldman, Bet Din Üyeleri, Hahambaşılık müşavirleri dernek kurum ve kuruluş başkanları ve dindaşlar katıldılar.
Anma törenine katılan konuklar, sinagog girişine yerleştirilen ve üzerine II Dünya Savaşı yıllarında sadece Yahudi oldukları için yaşamlarını  kaybeden  1,5 milyon çocuğun adının bulunduğu uzun liste ve yanına yerleştirilen mumlar ile karşılandılar.
Arvit duasının okunmasının ardından mum yakma törene geçildi. 1,5 milyon  çocuğun anısına ilk mumu Hahambaşı Rav İsak Haleva, bebeklerini kollarında ölüme taşıyan annelerin adına yakılan ikinci mumu Başkonsolos Mordehai Amihai, anne babalarından ayrı düşen yetimleri simgeleyen üçüncü mumu Cemaat Başkanı Silvyo Ovadya,  bilge, ravların kötü yazgılarını ve yaşlıları hatırlatan dördüncü mumu  Aşkenaz Cemaati Başkanı Sadi Feldman, isimsiz kahramanların anısına beşinci mumu Neve Şalom Vakfı Başkanı Moiz Bahar, savaşçıları simgeleyen altıncı ve son mumu FKD Başkanı  Nino Debehar ve Kadınlar Kolu Başkanı Ninet Pardo  yaktı. Tüm mumların yakılması sırasında Teva’ya gençlerin de davet edilmesi, geleceğe yönelik güzel mesajlar iletiyordu.
Mum töreninin ardından Sami Feldman günün anlamını irdeleyen  bir konuşma yaptı: "Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda 1 Kasım 2005’te alınan bir kararla, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 104 ülke 27 Ocak gününü Şoa’yı anma günü olarak kabul etti. Böylece, bitiminden ancak 61 yıl sonra, dünya devletleri Şoa’yı daima hatırlanması ve öğretilmesi gereken bir insanlık suçu olarak tescil etmiş oldular.
BM’de kabul edilen  27 Ocak tarihi, Auschwitz-Birkenau ölüm kampının Sovyet Ordusu tarafından kurtarıldığı gündür. Yani bir anlamda Şoa’nın bittiği gün.  
Her yıl İbrani takvimine göre 27 Nisan tarihinde anma günü düzenlenir.
İsrail Devleti’nin kurulmasının ardından, hayatta kalan getto savaşçıları ve partizanlar, Varşova Gettosu’ndaki isyanın başlangıç gününün, Anma Günü olarak kabul edilmesini isterler.
Varşova Gettosu isyanı bir semboldür. Silahlı ve silahsız Yahudi direnişi, Varşova, Vilna, Kovno, Minsk gibi en az 60 gettoda; Treblinka, Sobibor, Auschwitz-Birkenau gibi ölüm kamplarında, partizan etkinlikler olarak Doğu Avrupa’nın ormanlarında, Batı Avrupa’nın şehirlerinde, hatta Almanların başkenti Berlin’de savaş boyunca devam etti.
27 Nisan tarihi, Varşova Gettosu isyanını hatırlatmasının yanı sıra, tam olarak Pesah’la Yom haAtsmaut arasındadır. Bir bağımsızlık bayramından, diğer bağımsızlık bayramına giden yolun tam ortasında. Bu yönüyle umutsuzluğun içinde yeşeren bir umudu temsil eder."
Feldman konuşmasını tüm yakınlarını Holokost’ta kaybeden bugün 84 yaşında olan anneannesi Miryam Cerasi’nin öyküsünü paylaşarak sürdürdü.
Sami Feldman "Türkiye Yahudileri, Şoa’yı yaşamayan şanslı Yahudilerden oldular. Ama Shoa tüm Yahudileri yok etmeye, Yahudilik’in kökünü kazımaya yönelmişti" dedi ve konuşmasını ailelerin  çocuklarına Shoa’yı öğretmeleri gerektiği üzerinde durarak tamamladı.
İsrail Konsolosluğunda görev alanların çocukları Daniel Eskenazi ve Gal Fridman  "Bir dakikalık saygı duruşu" adlı bir şiir, çocukların gözüyle  Şoa’yı konu alan iki anlatıyı paylaştılar.
Bu yılki March Of The Living’e katılmak üzere Polonya’ya gidenler arasında bulunan eski cemaat Başkanlarından Av. Rıfat Saban ile Rav Nafi Haleva’nın duygularını aktardıkları telefon bağlantısı ve hep birlikte Kadiş okunması  anma törenine farklı bir anlam kattı.
Ardından sırasıyla Rav İzak Alaluf, Teilim, Hazan Araşi David Sivi Nekamot, Rav Yehuda Adoni Mişna, Rav Moşe Benveniste Zohar, Hahambaşı Rav İsak Haleva Kadiş, Hazan Araşi David Sivi Male Rahamim dualarını okudular. Anma duası Cemaat Başkanı Ovadya, Hahambaşı Rav Haleva ve Neve Şalom Başkanı Moiz Behar Ehal’in kapılarını açmaları ve  Anoten, Avinu Mişeberah dualarını okumalarıyla son buldu.