Otomotiv sektörü gün geçtikçe büyüyor ve gelişiyor. İhracatta ciddi bir artış gözükürken, otomobil fiyatlarına da yüzde 3 ila 5 arası zam geldi. Ekonominin lokomotifi konumundaki otomotiv sektörünün ihracatı, yılın ilk 4 ayında yüzde 1,6 oranında artarak 4 milyar 471 milyon dolara ulaştı. İhracat, bu rakam ile 3 milyar 865 milyon dolarlık 2001 yılı otomotiv ihracatını, açık ara geride bıraktı.
Çekicilerde ihracat artışı
Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) verilerine göre, ihracat kalemleri arasında 1 milyar 623 milyon 368 bin dolar ile binek otomobiller ilk sırada yer aldı. Bunu, otomotiv yan sanayii ve eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar izledi. En fazla ihracat artışı özel amaçlı diğer çekicilerde gerçekleşirken, binek otomobiller, otomotiv yan sanayii, tanklar ve zırhlı savaş taşıtları dışındaki ihracat kalemlerinde gerileme yaşandı.
İhracat artışı şubat ayında başladı
Ocak-nisan döneminde yüzde 1,6 oranında artarak 4 milyar 471 milyon 472 bin doları bulan ihracat, geçen yılın aynı döneminde 4 milyar 400 milyon 294 bin dolar olarak gerçekleşmişti. Nisan ayı ihracatı ise geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 7'lik artışla 1 milyar 185 milyon 176 bin dolara yükseldi. İhracat, Ocak'ta yüzde 9 oranında düşmüş, Şubat'ta yüzde 1.6, Mart'ta da yüzde 6 oranında artmıştı.
Otomobillere zam geldi
Otomotiv sektöründe beklenen zamlar, bugün itibariyle listelere yansıdı. İlk etapta Ford, Hyundai, Honda ve Toyota fiyatlarını artırdı. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Yüksel Mermer, otomobil firmalarının yeni fiyat ayarlamalarını değerlendirdi. Bazı firmaların piyasalardaki dalgalanmalarla birlikte fiyatlarına ortalama olarak yüzde 3 ile 5 oranında zam yaptığını ifade eden Mermer, ''çoğu firma, daha dövizin nereye oturacağını bekliyor. Dövizin etkisini henüz tamamen yansıtmış durumda değiller'' dedi. Otomobil fiyatlarının bundan sonraki dönemlerde de artacağını dile getiren Mermer, ''Dövizin bu kadar yükselmesini, yüzde 3'lük 5'lik zamlar karşılamaz'' dedi.
Fiyat artışları kademeli devam edecek
Dövizin artışının yüzde 16ᆥ civarında olduğunu belirten Mermer, şunları söyledi:
''Bizim sektörümüzde döviz artışı ile iş bitmiyor. Gelen mallarda yüzde 62 oranında vergi var. Döviz biraz rayına oturunca hakiki fiyatlar ortaya çıkacaktır. Şu andaki fiyatlar bayağı aşağılardadır. Sektörümüzde anormal rekabet var. Fiyatlar en alt seviyeye inmiş durumda. Bayiler distribütörler bir şey kazanmıyordu. Bu olay da üzerine tuz biber oldu. Piyasalar yerine oturuncaya kadar fiyat artışları kademeli devam edecektir. Otomobil satın almak isteyenler acele etsin.''
Firmalara göre zamlar
Bu arada Ford Otomotiv, binek araçlarda yüzde 2,5 ile yüzde 4 oranında bir artış gerçekleştirirken, ticari araçlara yapılan zam da yüzde 2 oranında oldu. Hyundai, Honda, Toyota da, yaptığı yeni düzenlemelerle fiyatlarını artırdı. Tofaş ise henüz bugün itibarıyla artırım yapmadı. Zam sonrası otomobil firmaların bazı modellerinin yeni fiyatları şöyle oluştu:
Model Fiyat:
Yeni Honda Civic Sedan 33,150 YTL
Yeni Honda Civic Hatchback 44,590 YTL
Honda City 1.4 Sport M/T 24,750 YTL
Corolla Sedan 1.4 Terra 29,281 YTL
Yeni Yariz 1.0 Terra 23,973 YTL
Avensis 1.6 36,613 YTL
Yeni Fiesta Comfort 5K 25,993 YTL
Yeni Focus Trend 5K 33,496 YTL
Focus C-max Trend 5K 1.6i 36,448 YTL
Yeni Transit Van 300 31,810 YTL
İkinci el otomobillerde zam yok
Döviz kuru ve kredi faizlerindeki artışa rağmen, satışlarından memnun olan ikinci el oto galericileri, zammı düşünmüyor. Bursa İkinci El Oto Galericileri Çarşısı (Oto-Koop) Başkanı Rasim Hazar, kış aylarında durma noktasına gelen ikinci el otomobil satışlarının bahar aylarıyla birlikte artışa geçtiğini söyledi. Hazar, şubat ayının ikinci yarısından itibaren kıpırdanan piyasanın mart, nisan ve mayıs aylarında iyice hareketlendiğini belirtti.
‘Kuş Serisi’ otomobiller çok satıyor
''Sıfır otomobillerin tersine, elimizdeki araçlar bitinceye kadar zam yapmayı düşünmüyoruz. Stoklarımızdaki araçlar 5Lj ay öncesine ait ve fiyatlar birkaç ay öncesiyle aynı. Eldeki stoklar bitince biz de alacağımız araçları yüksek fiyattan temin edeceğiz, o zaman zam kaçınılmaz olur. Ancak, şu anda fırsatçılık yapmayacağız'' diyen Hazar, müşterilerin yine düşük modelli ve fiyatı 10 bin YTL'nin altındaki otomobilleri tercih ettiğine dikkati çekti. ''Kuş serisi'' olarak bilinen TOFAŞ'ın ''Doğan'', ''Şahin'' ve ''Kartal'' modelleriyle ''Uno'' ve Renault'nun ''Broadway'' ve ''Spring'' modellerinin en çok talep gören otomobiller olduğu açıklandı.
Taşıt kredilerinde dalgalanma var
Yapılan zamanların yanı sıra mayıs ayı süresince döviz ve bono piyasasında yaşanan sert dalgalanma konut kredileriyle birlikte taşıt kredilerinin de yönünü değiştirdi. Konut kredilerinde artış gerçekleştiren Garanti Bankası, Akbank, Oyakbank, Finansbank, TEB gibi bankalar taşıtta da yeni faiz oranlarını ilan etti. Bankalar hızla konut kredi faizlerini ortalama 1.08’den yüzde 1.20’ye yükseltirken, taşıt kredilerinde de sessizce revizyona gitti. Böylece ortalama yüzde 1.20 seviyelerinde olan taşıt kredi faizleri, yüzde 1.25ǃ.30 seviyesine yükseltildi.
Krediler 1.25 seviyesinde olması lazım
Taşıt kredilerinde de artışa gidilirken, yapılan değerlendirmeler şöyle: "Aslında yapılan hesaplamalar zaten bilinen bir tabloyu ortaya çıkardı. Hem konutta hem de taşıtta gelinmemesi gereken noktalara inmiştik. Bu dalgalanma taşıt kredilerinde de revizyon için fırsat yarattı. Düşük faizlerle verdiğimiz krediler sadece müşteri sayısını artırıyordu." Bireysel kredilerdeki rekabetin taşıt kredilerini de olması gereken seviyelerden daha aşağıya çektiğine dikkat çekilirken, yüzde 1.10 seviyelerine kadar inen taşıt kredi faizlerinin konutta olduğu gibi bankaları zorladığı savunuluyor. Bankacılar bu durumda, "Taşıt kredilerinde 1.25 - 1.30’lu seviyelerin olması gerekiyordu ve bu seviyelere yeniden döndük" yorumunu yapıyor.
