Akko’dan Bat-Yam’a kadar İsrail’in her yönünden gelenlerin yanı sıra İstanbul’dan Hayim Pinto ve Aron Kara, Cenevre’den de Çetin Gabay ve eşi özel olarak gelmişlerdi.
Salonun bir köşesinde, eski Kuzguncuk ailelerine ait fotoğraflar sergilenmişti.
Her salona girenin karşılanması, yıllardır görmediği hemşerileriyle kucaklaşması görülmeğe değer bir tabloydu.
“Hatırlıyor musun?” sorusu, o akşam en çok kullanılan cümleydi.
Cebinden çıkardığı soluk bir resimle dolaşan Kuzguncuklu kadın, 40 yıl önceki anılarına ortak arıyordu.
Derneğin kendilerine hazırladığı ikramlarla birlikte anılar tazelenirken, arka plandaki Türk halk şarkıları, adeta Boğaz havası atmosferi duyulmasına yardımcı oluyordu.
Gecenin mimarlarından Türkiyeliler Birliği Yönetim Kurulu üyesi Kuzguncuklu David Angel, bu geceyi düzenleme fikrinin nasıl doğduğunu anlattıktan sonra konukları, Hayfa’da o gün yaşamlarını yitiren vatandaşlarla, çatışmalarda şehit düşen askerleri anmak üzere saygı duruşuna davet etti.
Daha sonra, Türkiyeliler Birliği Başkanı Momo Uzsinay, Kuzguncukluları ağırlamaktan duyduğu sevinci belirtti ve birliğin çalışmaları hakkında kısaca bilgi verdi.
İstanbul’dan gelen konuklar Hayim Pinto ve Aron Kara, Kuzguncuk Musevi Cemaati’nin bugünkü Başkanı Beto Adato’nun selamlarını ilettikten sonra İtahdut Başkanına, On Emrin yazılı olduğu İznik yapısı bir tabak sundular.
Hiçbir ayrıntı kaçırmak istemezcesine devamlı video çeken Pinto, eski Kuzguncukla bugünkünü kıyaslarken, Cumhuriyetin ilk yıllarında, bu ilçede yaşayan 800 Yahudi ailesinden bugün sadece 8 aile kaldığını, “bayrağı gelecek nesillere taşımağa” gayret ettiklerini ifade etti.
Kuzguncuk’tan 8 yaşında iken ayrılan ve bugün İsrail’in Merkez Bölgesi Emniyet Müdürü olan David Tsur, çocukluğundan hatırlayabildiklerini ve bir kaç yıl önce, İsrail Jandarma Komutanı iken görevli gittiği İstanbul anılarını aktardı.
Ardından, David Angel, Kuzguncuk’un tarihçesinden ilginç bölümler anlattı. Angel: “Bizanslılar zamanında adı “Bella Vista” olan Kuzguncuk, Osmanlılar devrinden beri dinsel toleransın örneği olmuştu. İki camii, iki sinagogu, iki Rum ve bir Ermeni kilisesi ile, azınlık okulları ile uyumlu bir birlikteliğin gerçek bir örneğiydi Kuzguncuk! Türkiye’nin en eski Yahudi mezarlığı bu ilçede bulunuyordu” dedi.
Bu gecenin ikinci bir mimarı daha vardı: Amy Mills. South Carolina Üniversitesi’nin Coğrafya bölümü öğretim görevlisi olan Mills, Kuzguncuk konusunda doktora yapmış, bu amaçla da, bu ilçede iki yıl kadar yaşamıştı. Amy Mills, Türkçe olarak yaptığı konuşmada, doktora konusu olarak Kuzguncuk’u seçmesinin nedenlerini açıklarken, insanlarının çok sıcak, çok konuksever ve geçmişlerine düşkün bulduğunu söyledi. Konuk konuşmacı, yine Kuzguncuklularla tanışmak üzere kısa bir süre için İsrail’e gelmiş, David Angel ile temas etmiş ve bu gecenin hazırlanmasına büyük çapta yardımcı olmuştu.
Amy Mills’in projeksiyonla gösterdiği Kuzguncuk görüntüleri konukların heyecanını büsbütün artırmıştı. “İşte bizim ev!” veya “İşte bizim bakkal!” gibi sesler gösterinin sonuna kadar devam etti.
Gecenin renkli anlarından biri de, Viki Angel’in o güne rastlayan doğum gününün kutlanması idi. Hazırlanan pastadaki mumu söndürürken Viki’nin heyecanlandığı gözden kaçmadı.
Bundan sonra, Kuzguncuk’lu renkli simalar unutamadıkları bazı anılarını anlattılar. Dr. Robert Karmona, 17 yaşına kadar orda yaşayan Tuna Debensason ve birkaç yaşlı Kuzguncuklunun anıları ilgi ile dinlendi.
David Angel, Aron Kara ve Hayim Pinto, çocukken sinagogda okudukları “Mizmor le David” Mezmuru’nu birlikte okuyarak o günleri tekrar yaşadılar ve yaşattılar. Nostalji gecesi son bulmuştu ama, konuklar, hala “Te akodras? – Hatırlar mısın?” ile başlayan konuşmalarını sürdürüyorlardı.
