TU BE AV... AV AYININ 15`i

Çeviri ve Uyarlama:
Coya DELEVİ

”İkinci Kutsal Mabet (Bet Ha Mikdaş) döneminde, 15 AV günü popüler bir bayram olarak kutlanırdı. Israel  kızları, en güzel beyaz giysilerini kuşanıp, bağlarda dans etmeye giderlerdi. Ogünkü hoş dansların tabii sonucu olarak, sözler kesilir, nişanlar gerçekleşirdi.” Yehuda Hatsvi imzalı yukardaki paragrafı, 6 No. lı “El Amaneser” mecmuasından, hoş bir alıntı olarak, yazımıza giriş yapmayı uygun buldum

Bu yıl, 9 Ağustos Çarşamba’ya denk düşen 15 AV günü, antik çağlardan beri, İbranilerde, AŞK’ın günü olarak kabul edilmişti. Kutsal kaynaklara, gelenek ve göreneklere göre, bu özel gün, aşka ya da en azından, yakınlaşmaya en uygun günmüş...Bu antik geleneğe göre, Yahudi ulusu için, Kefaret Günü (Yom Kipur) kadar kutsal ve 15 Av, yani TU Be AV kadar coşkulu, neş’eli iki gün daha olmamıştır.Bu günlerde, gençler, yuva kurmak hayalleri ve ümitleriyle, neş’e içinde dolaşmaya çıkarlarmış.
Hepimizin bildiği gibi, zenginin yanı sıra, yoksul da var...Tabii, güzelin yanı sıra da, çok güzel olmayanı var...Sevimli olanlar, ya da olmayanlar, ve de çirkin sayılanlar da var...Gelin görün ki, nasıl olurlarsa olsunlar, tüm genç kızlar için 15 AV, ÇOK ÖZEL BİR GÜNMÜŞ. Zengin kızlar, diğer genç kızları mahçup etmemek, onları küçük düşürmemek gayesiyle, sade, beyaz elbiseler giyerlermiş.
Delikanlılara gelince... sanırız onlar, bir şekilde, bu genç kızların ailelerini tanırdı. Çünkü genelde, aynı yörenin, hatta aynı mahallenin insanlarıydılar. Babalarına danışır, onlardan öğüt, ve bazen de, evlenmek için izin isterlerdi. Her halükârda, son kararlar hep bu özel günlerde alınırdı. Ayrıca, henüz bir sözlüsü, bir kararı olmayan genç kız ve delikanlılar, bu geleneksel günde kısmetlerine rastlayacaklarına inanırlardı.
Şimdi, biraz da, bu genç kızlar, yani, güzeller, sevimliler ve çirkinler hakkında söylenenlere kulak verelim. Geleneksel olarak, herbiri, en avantajlı görünen, en olumlu yönleriyle methedilirlerdi. Örneğin, güzeller harikulade görüntüleriyle anılırlar, eşleri, nişanlıları, birbirleriyle yarışırcasına, hanımlarının güzellikleriyle övünürlermiş. Ve, bilgelerimize göre, bu  güzeller ne demiş?:”Kadın, güzelliğiyle, ancak kadındır.” Onlara göre: “Güzellik mutlu bir yaşamın güvencesi, olumlu ve asil bir işaretmiş!...”Ama, ne yazık ki, işler her zaman böyle yürümüyor. Yani çok güzel hanımlarla evli olan erkeklerin diğerlerinden çok daha mutlu oldukları iddia edilemez. Güzellik, sağlam bir karaktere eşlik ettiğinde, yaşamın tadını arttırır. Maalesef, çok kez de eksiltir.
Bakalım sevimliler ne demiş:” Ailesi ve çocukları olmadan kadın olamaz. Bize göre esas olan karakterdir. Düzgün, seviyeli annelerin çocukları genellikle onlara benzer, başarılı olmaları çok olasıdır.”Bilgelerimize göre, çok kez çocuklar, annenin kardeşlerine çekermiş, ve, gençlere de bilgili bir annenin kızıyla evlenmelerini öğütlerlermiş!...Çünkü bu hanımlar, düzgün konuşur, düzgün davranırlarmış. Nur içinde yatsınlar, bilgelerimiz (savyos) böyle dermiş...
Çirkinlere gelince, onların daha özlü, derin söylemleri varmış. En beklenmedik fikirler onlardan gelmiş. Bu hanımlar, genelde pek yakışıklı olmayan, çekingen erkeklere yönelirlermiş. Bu delikanlılar, nedendir bilinmez, hep güzel kızlara yanaşır, ama, her zaman terslenir ya da reddedilirmiş. Bunun üzerine, çirkin kızlar şöyle dermiş:”Sizler, güzellerin peşinde koşarken, sonunda bekar kalacaksınız. Yaşamın bir çok nimetinden yararlanamıyacaksınız. Gelin, gerçekçi ve akıllı olup, bir çirkinle evlenin. Tabii sevgiyle, aşkla, çünkü evlilik ciddi ve olumlu bir kurumdur.”
Yukarda da belirttiğimiz gibi, bu genç kızların sözleri oldukça  anlamlı. Çok kez, onlar, imanlarının gücüyle, kendilerini geliştirip, büyük başarılara ulaşırlar. Bu yönden, diğer kızlardan, yani güzeller ve sevimlilerden de iyidirler. Onlarla yaşam mutluluktur. Orjinal metinden bir cümle ile son noktayı koyalım:”Gerçek şu ki, sevimliler güzellere tercih edilir. Zaman olur ki, çirkinler hepsinden de üstün çıkar.”

Kaynakça: “DİYA DEL AMOR JUDIO”
(Yeshiva org. il)