BM Bariş gücünün yapisi belli oluyor

Geçen hafta Annan ile AB ülkelerinin katıldığı toplantıdan sonra UNIFIL barış gücüne katılacak Avrupalı ülkeler belirlenirken, diğer ülkelerin katılımına dair belirsizlikler sürüyor

Kavram
9 Ocak 2008 Çarşamba
Geçen hafta 25 Ağustos Cuma günü, AB üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, Lübnan’da oluşturulacak barış gücüne yapabilecekleri katkıyı görüşmek üzere Brüksel’de toplandı. BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın da katıldığı toplantıda, AB ülkelerinin yeni UNIFIL’e yapacakları katkı tartışıldı.
Annan, UNIFIL için tüm ülkelerden toplam 15.000 asker talep ederken AB toplantısının olumlu bir adım olduğunu söyledi.
Toplantıda  daha önce sadece 200 asker göndereceğini bildirerek tepki toplayan Fransa, toplantıda pozisyonunu değiştirerek 2000 asker göndermeyi taahhüt etti. Fakat Fransız Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ile Annan’ın anlaşmazlığı sürdü. Chirac, Annan’ın 15.000 askerlik talebini aşırı bulduğunu açıkladı. Fransa, BM’den görev gücünün yetkilerinin kesinleştirilmesini ve gerektiğinde ateş açma yetkisini de istedi.
Chirac toplantı sırasında halihazırda komutasını sürdürdükleri UNIFIL barış gücünün komutasına devam etmeyi de talep etti. Bu açıklama, toplantı öncesine kadar barış gücüne komuta edeceği tahmin edilen İtalya’nın tepkisini aldı. İtalya Dışişleri Bakanı Massimo D'Alema konuyla ilgili olarak  "İtalya 3 bin asker gönderiyorsa, komutayı devralmak hakkıdır" dedi. İtalya Savunma Bakanı Artura Parisi ise Fransa’nın sahada komutanlık görevini almasını, İtalya’nın ise New York’ta BM Barış Operasyonları Dairesi'nde komutayı ele almasını önerdi. Chirac bu öneriyi ret ederken, Annan  Fransa'nın komuta süresinin dolacağı Şubat 2007'ye dek komutayı sürdürmesini, daha sonra İtalya'ya devretmesini istedi. Aynı zamanda İtalyan General Fabrizio Castagnetti’nin İtalya’nın önerdiği şekilde New York’taki operasyon merkezinin başına getirildi.
Toplantı sonrasında UNIFIL’e gönderilecek askerler şöyle belirlendi:
Fransa: 2000 asker (eski UNIFIL’de Fransa’nın 200 askeri bulunuyordu. Cuma günü Fransa 170 istihkamcıyı bölgeye gönderdi. Fransa 1600 asker daha gönderecek)
İtalya: 2500 asker. (İtalya’nın asker gönderme kararı bakanlar kurulu tarafında onaylandı. İlk 1000 asker  Giuseppe Garibaldi uçak gemisi ile gönderilecek ve cuma günü bölgeye ulaşacak. İtalyan Hükümeti aynı kararla Lübnan’a yapılacak 38,4 Milyon $’lık yardımı da onayladı)
Bangladeş: 2 Tabur asker (1600񮖠 asker)
İspanya: 1 Mekanize Piyade Taburu (1000񮊀 asker) (fakat kararın 7 Eylül’de parlamentodan geçirilmesi gerekiyor)
Endonezya: 1 Tabur asker (800񮆸 asker)  + 1 İstihkam bölüğü (100낐 asker)
Malezya: 1 Tabur asker
Nepal: 1 Tabur asker
Polonya: 500 asker (Polonya’nın halihazırda eski UNIFIL’de 300 askeri bulunuyordu)
Belçika: 392 asker
Finlandiya: 250 asker,
Norveç: 100 asker 2dž savaş gemisi
Danimarka: 2Dž savaş gemisi
Almanya: 1200 Denizci ile, gemi ve gözlem uçakları yollayacak (Daha önce asker yollamayı reddeden Almanya, kara kuvveti yerine deniz kuvveti göndermeyi kabul etti. Alman deniz kuvvetleri Hizbullah’a deniz yolu ile silah gönderilmesini engelleyecek. Bu kararın da Alman Parlamentosundan geçirilmesi gerekiyor)
Slovenya:  Mayın temizleme uzmanı 10ᆨ asker.
Portekiz de UNIFIL’e asker göndermeyi taahhüt etti fakat asker miktarı belirtmedi. İsviçre Savunma Bakanı Samuel Schmid ise ülkesinin UNIFIL’e asker gönderemeyeceğini bildirdi. İsviçre kanunlarına göre İsviçre askerleri sadece barış koruma görevlerine gönderilebiliyor. Schmid’e göre BM kararının ve barış gücünün görev ve yetkilerinin belirsiz, bölgenin de istikrarsız olması İsviçre’nin asker göndermesine engel oluyor.
Türkiye’nin de asker gönderip göndermeyeceği belirsizliğini koruyor. İsrail Müslüman ülke statüsü nedeni ile Türkiye’den asker talep ediyor. Fakat İsrail’in düzgün diplomatik ilişkilere sahip olduğu Mısır ve Ürdün’den böyle bir talebi henüz olmadı. İsrail kendisini tanımayan Endonezya ve Malezya’nın katkısına ise karşı çıkıyor.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in Lübnan’a asker gönderme fikrini eleştirmesinin ardından, Bakanlar Kurulu’nun 3,5 saatlik toplantısından sonra hükümet Lübnan’a asker gönderme kararı aldı. Sezer, Lübnan’a asker gönderilmesine karşı çıkmış ve hükümeti durum değerlendirmesi yapmadan acelecilikle suçlamıştı.
Bakanlar Kurulu toplantısı ardından Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek yaptığı açıklamada "Türkiye bölge ülkesidir. Yanı başında olup biten her türlü olay Türkiye’yi çok değişik açılardan ilgilendirmektedir. Dolayısıyla bir üçüncü ülke gibi, uzak bir ülke gibi takip etmesi esasen milli menfaatlerimiz açısından da uygun değildir" diyerek hükümetin görüşünü ortaya koydu.
Gönderilecek asker sayısı da henüz netleşmedi. Basında daha önce 1200 gibi rakamlar zikredilirken en son gelişmeler sonrasında gönderilecek asker sayısına dair tahminler 200 ile 1200 arasında değişiyor.
Hükümetin tezkereyi hazırlayarak, konu ile ilgili olarak TBMM’yi bu hafta içerisinde olağanüstü toplantıya çağırması bekleniyor.
UNIFIL’de temmuz sonuna kadar Çin, Fransa, Gana, Hindistan, İrlanda, İtalya, Polonya ve Ukrayna’nın gönderdiği 1989 asker, 50 gözlemci ve 100 sivil personel bulunuyordu. Ayrıca UNIFIL ile beraber çalışan 350 yerel sivil personel bulunuyor.
1978’den beri görev yapan UNIFIL’in verdiği kayıplar ise 249 asker, 2 askeri gözlemci, 3 uluslar arası ve 4 yerel sivil personel olmak üzere toplam 258 kişi oldu.