İran`dan Fransa`ya uranyum zenginleştirme teklifi

İran Atom Enerjisi Kurumu, İran`ın uranyumunu zenginleştirmek için Fransa`nın bir konsorsiyum oluşturmasını teklif etti. Nükleer çalışmaları sebebiyle birçok ülkeyle gergin ilişkiler içinde bulunan İran, bu şekilde çalışmalarının denetlenebileceğini açıkladı

Toplum
9 Ocak 2008 Çarşamba
İran Atom Enerjisi Kurumu Başkan Yardımcısı Muhammed Saidi, İran’ın uranyumunu zenginleştirmek üzere Fransa’nın konsorsiyum oluşturmasını önerdi. İran, salı günü yaptığı teklif ile Tahran’daki nükleer programın dışarıdan gözetilmesine dair uluslararası toplumun taleplerine karşılık vermiş oldu.
Muhammed Saidi, France-Info Radyosu’na yaptığı açıklamada, “Çözüme varabilmek için yeni bir fikir bulduk. İran’da zenginleştirilmiş uranyum üretimi için Fransa’nın bir konsorsiyum oluşturmasını teklif ediyoruz. Böylece Fransa, Eurodif ve Areva şirketleri aracılığıyla somut bir şekilde zenginleştirme çalışmalarımızı denetleyebilecektir” dedi.
Tahran nükleer programının elektrik üretme amacı taşıdığı konusunda ısrar ederken, programın nükleer silah üretme amacıyla yürütüldüğünden endişe duyan birçok büyük güç bu sebeple İran ile ilişkilerinde soğukluk yaşıyor. İran, BM Güvenlik Konseyi tarafından uranyum zenginleştime çalışmalarını askıya alması ya da olası yaptırımlarla yüzleşmesi için ağustos ayına kadar verilen süreyi görmezden geldi.
Saidi, İran’ın bir girişimi olarak görülen teklifle ilgili başka ayrıntı vermezken, Areva ve Eurodif şirketlerinden salı günü itibariyle henüz bir tepki alınamadı. Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olan Fransa, İran’ın nükleer faaliyetlerinin durdurulması için çalışan öncü devletlerin  arasında yer alıyor. Fransa, elektriğinin yüzde yetmiş beşinin atomik reaktörlere dayanması ve başlıca nükleer enerji üreticilerine ev sahipliği yapması sebebiyle dünyanın nükleer enerjiye en bağımlı ülkesi konumunda bulunuyor.
Areva çok sayıda ülkede çalışmalar yürütüyor ve devlet kontolü altında çalışıyor. Eurofif ise daha önce de İran ile birlikte çalışmış, ancak Tahran, Eurodif’in Fransa’daki fabrikalarında uranyumun zenginleştirilmesi için hammade olarak kullanılan 50 ton UFLj gazına sahip olduğunu fakat kullanmasına izin verilmediğini açıklamıştı.
Rusya, tartışmayı sona erdirmek adına İran’ın tüm zenginleştirme çalışmalarının Rusya topraklarında yürütülmesini teklif etmiş, ancak Tahran bu teklifi reddetmişti. Moskova, kullanılmış yakıtın Rusya’ya gönderilmesi sayesinde İran’ın artıkları yeniden işleyerek silah yapma olasılığını ortadan kaldıracak bir anlaşma sunduğunu belirtmişti.