II. Ursula Trüpen, Ruben ailesinin hikayesini şöyle anlatıyor; Gerhard Ruben Ankara’da okuldaki ilk gününü hiç unutamadığını söylüyor. “Felaketti. Hiç birşey anlamıyordum!” Bunu söyleyen Ruben ileride bir fen adamı olur ve 1992’ye kadar Berlin Fen Akademisi’nde astronomi uzmanı olarak çalışır.
Ebeveynleri Türkiye’ye gelmeye karar verdiklerinde Ruben 8 yaşındaydı. 1935’te babası Walter Ruben Frankfurt Üniversitesi’nde konuşmacı olarak görev yapıyordu. Üniversitede çalışma izni olmasının nedeni Yahudi olmasına rağmen üst rutbeli bir asker olarak sınıflandırılmasından ileri geliyordu.
Ruben Nazilere karşıydı. Bu yüzden onlar hükümetin başına gelince ne yapacaklarını ve nasıl davranacaklarını bilmek bile istemediğinden, yeni alternatifler aramaya başladı. Bir tanıdık ona Türkiye’yi tavsiye edince, ailesi ile birlikte Ankara Üniversitesi’nden gelen bir teklifi kabul ederek hep birlikte Ankara’ya yerleştiler. Hizmet döneminde Ankara Üniversitesi’nin “Dil Bilimleri” kürsüsünü kurdu.
O zamanlarda Nazi rejiminden hoşlanmayanlar İstanbul ve Ankara’ya gelmeye devam eaderler. Bunların içinde meşhur sanatçı ve politikacılar da vardı. Ernst Reuter en meşhur olanlarından biridir. Ayrıca Bruna Taut, Martin Wagner gibi mimarlar, Eduard Zuckmayer gibi heykeltraşlar kısa veya uzun sürelerle Türkiye’de nazi rejimi boyunca yaşadılar. Üniversitelerde hizmet verdiler.
1000 kişi Almanya’dan Türkiye’ye geldi çünkü ırkçı ve kötü rejimin onları tehdit ettiğini düşünüyordu. Bazıları 2Dž yıl düşünüp geldiler ve 6ᆣ yıl boyunca Türkiye’de kaldılar.
2. dünya savaşında Ruben ailesi ve mültecilerin hükümet tarafından Alman vatandaşlıkları reddedildi. Nazi taraftarı olsun olmasın tüm mülteci Almanlar düşman ilan edildi.
Savaş bittikten sonra Nazi rejimi tarafından vatandaşlığı alınan kişiler yeni rejimde yeni bir pasaport için başvurduklarında 1951’e kadar beklediler ve Alman pasaportu alarak ülkelerine dönebildiler.
Türkiye’de yaşayan Yahudi vatandaşlar gibi Alman Yahudileri de Atatürk ve Türkiye’ye güvenli yaşadıkları, çalıştıkları ve Nazilerden uzakta yaşamları kurtulduğu için şükranlarını sunuyorlar.
