Filistin Özerk Yönetim Başbakanı İsmail Haniye’nin istifa edeceğini açıklamasının ardından, yerine geçecek yeni başbakan belirlendi. İsmail Haniye, mart ayından beri Filistin’e uygulanan yardım kesintisi ve yaptırımları sona erdirmek için istifa edebileceğini ve yeni geniş tabanlı bir hükümete yol açacağını söylemişti. İsrail ve batılı ülkeler, Filistin seçimlerinden galip çıkan Hamas’ın İsrail’i tanımaması, şiddetten vazgeçtiğini açıklamaması ve daha önceki İsrail-Filistin anlaşmalarına uymaması nedeni ile Filistin’e verilen yardım fonlarını askıya almıştı.
Haniye’nin açıklamalarının hemen ardından bu haftanın başında Filistin’deki iki ana partinin yeni bir isim üzerinde anlaştıkları haberi geldi. Adını vermek istemeyen bir Hamas yetkilisinin ifadesine göre Filistin Cumhurbaşkanı Mahmud Abbas’ın başını çektiği El Fetih partisi ile Hamas, Gazze İslam Üniversitesi’nin eski Rektörü Dr. Muhammed Şubeyr’e teklif götürüldü. Yine aynı kaynağa göre Dr. Şubeyr de teklifi kabul etti.
Kendisi ile yapılan röportajda ise Dr. Muhammed Şubeyr kendisine henüz resmi bir teklif gelmediğini, görevi kabul edip etmeyeceğine dair kararını ancak resmi tekliften sonra açıklayabileceğini söyledi. Dr.Şubeyr, dış politika hakkındaki sorulara karşılık olarak ABD dahil hiçbir taraf ile bir anlaşmazlığı olmadığını, fakat İsrail hakkındaki görüşlerini ancak resmi göreve başladıktan sonra açıklayabileceğini belirtti. Dr. Şubeyr İsrail hakkındaki politik konumunun “gerçekçi” olacağını da sözlerine ekledi.
ABD’deki West Virginia Üniversitesi’nden mikrobiyoloji dalında doktorası olan 60 yaşındaki Muhammed Şubeyr’in Hamas’a yakın bir isim olduğu, fakat aktif destekçisi olmadığı bildiriliyor. Dr. Şubeyr herhangi bir Filistin politik örgütü ile bağı bulunmadığından bağımsız bir isim olma özelliğini taşıyor.
Hamas ve El Fetih’in ılımlı olarak görünen ve batı tarafından kabul edilebilir adayları öne çıkararak Filistin’e uygulanan yaptırımları sona erdirmeye çalıştığı tahmin ediliyor. Gene ılımlı olarak görülen Ziad Abu Amar’ın dış işleri bakanlığına, Salam Fayad’ın ise maliye bakanlığına getirilmesi bekleniyor. Böylece bir teknokrat yönetimi görünümü alacak yeni kabinede, geriye kalan bakanlıkların 11ᆠ tanesinin Hamas, 5lj tanesinin El Fetih Partisi’ne geçeceği tahmin ediliyor. Fakat El Fetih ile Hamas’tan yapılan resmi açıklamalarda şu ana kadar yapılan görüşmelerde bakanlık dağılımı ve isimler konusunda bir karar alınmadığı bildiriliyor.
Yeni hükümetin kurulup kurulmayacağı konusunda belirsizlik yaratan etkenlerden birisi ise İsrail ile Hamas’ın birbirilerinin şartlarını kabul etmemesi olarak görülüyor.
Filistin gazetesi El-Kudüs’ün İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile yaptığı röportajda Olmert, İsrail’in yeni hükümet ile görüşmeye başlayıp ve yaptırımların kalkması için Hamas’ın şiddetten vazgeçmesi ve İsrail’i tanıması gerektiğini söyledi. İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni de yeni hükümetin aldığı politik konuma göre görüşmeye karar vereceklerini açıkladı.
Buna karşılık Hamas Sözcüsü Fevzi Barhum, 3 Kasım Pazartesi yaptığı açıklamada, yeni geniş tabanlı hükümetin İsrail’i tanımasının ve iki devletli bir çözümü kabul etmesinin söz konusu olmadığını söyledi. Barhum, Hamas’ın İsrail’i tanıyacak herhangi bir hükümete ortak olamayacağını da açıkladı.
Hamas’ın yeni hükümet girişimi, ABD ile diğer batılı ülkelerin FÖY’e uyguladığı yaptırımları sona erdirmek ve İsrail’in tutukladığı Hamas milletvekilleri ile bakanlarının salıverilmesi amacını taşıyor. Fakat Hamas yetkililerinin yeni hükümetin bu sonuca ulaşamayacağına kanaat getirmeleri durumunda hükümet değişikliğine gitmeyecekleri bildiriliyor.
