Nelly BarokasHolokost`tan kurtulan birkaç bin Lituanyalı Yahudi`den biri olan Lea İngel, hayatta kalmasını sağlayan Katolik Çingene ailesinin bir üyesi ile 60 yıl sonra bir araya geldi.
San Millan de la Cogollada gerçekleşen La Rioja 5. Sefarad Konferansında (The fifth Sepharadic Conference of la Rioja) Yahudi dini ve kültüründe şarabın rolü incelendi. Yahudilerin kadeh tokuştururken söyledikleri Lehayim (Yaşama) dileği konferansın adını oluşturdu. 6Nj Kasım tarihleri arasında gerçekleşen bu konferans yıllarını Sefarad kültürünün araştırılmasına vakfeden Jacob Hassanın anısına ithaf edildi.
Konferansın en ilginç etkinliklerinden biri Brioneste yer alan Dinastia Vivanco Şarap Müzesinde açılan Lehayim: Yahudi dini ve kültüründe şarap konulu sergiydi. Koşer şarapların tadıldığı, belgesel bir filmin gösterildiği, Yahudilere ait şarapla ilgili objelerin sergilendiği etkinlikte, kurulan beyaz örtülü bir masa ile bayram ve Şabat kutlamalarında şarabın Yahudi sofrasındaki önemi vurgulandı. La Rioja, İspanyanın Navarre, Kastilya ve Aragon bölgeleri arasında kalan küçük bir bölge. Her yıl Sefarad folkloru ve tarihinin farklı konularını işleyen konferansın bu yıl gerçekleşen beşincisine şarap teması ayrı bir renk kattı. 6 Kasım günü San Millan de la Cogollada, Ulusal Ladino Otoritesi Başkanı, İsrailin Eski Devlet Başkanı Yitshak Navonun açılış konuşmasını yaptığı konferansta Rioja Belediye Başkanı Pedro Sanz Alonzo, Cervantes Enstitüsü Genel Başkanı Cesar Antonio Molina ve İspanya Yahudi Cemaatleri Federasyonu Başkanı Jacobo İsrael Garzon hazır bulundular. Konferansın kapanış gecesinde Los Paşaros Sefaradisin konseri büyük ilgi topladı.
Riojada Yahudiler
Sürgüne dek, Rioja bölgesinin Haro, Najera ve Calahorra kasabaları önemli bir Yahudi nüfusa sahipti. Riojada, 11.yydan itibaren Yahudilerin nüfusu ve sosyo ekonomik etkinliklerine ilişkin tarihsel belgeler var. Tarım sektöründe ve özellikle şarap ticaretinde etkin olan Rioja Yahudilerinin tarihi bu yılki Sefarad konferansının ana temasını oluşturdu.