Jimmy Carter`in kitabina eleştiriler yağiyor

“Palestine: Peace Not Apartheid” adlı kitabı nedeniyle eleştirilere hedef olan ABD Eski Başkanı Jimmy Carter, Yahudi toplumu ile arasında oluşan buzları çözmek üzere İsrail hakkındaki görüşlerine açıklık getiren bir bildiri yayınladı.
Atlanta’daki Carter Center tarafından kamuoyuna duyurulan bildiride eski başkan; “apartheid” teriminin sadece Batı Şeria ve Gazze için geçerli olduğunu, İsrail için kullanılmadığını, İsrail halkının terörden derinden etkilendiğinin bilincinde olduğunu belirtti.
“FÖY’deki Apartheid’ın temelinde ırkçılık yok. İsrailli küçük bir azınlığın şiddete karşı protestosunun baskısı ile ortaya çıkan bir sonuçtur” şeklinde bir açıklama getiren Carter; İsraillilerin bazı girişimlerinin Yahudi inancına ve İsrail devletinin temel ilkelerine ters düştüğünü ifade etti.
Jimmy Carter medyaya ve yazılı basına verdiği bir dizi söyleşide İsrail’in Batı Şeria ve Gazze’deki tavrını sert bir şekilde eleştirmeye devam etti. Hatta daha da öteye geçerek ABD Yahudi Cemaatini de eleştirmeye başladı. İsrail yanlısı bir lobi olan Aipac’ı, İsrail-Filistin anlaşmazlığında müzakereleri engellemekle sorumlu tuttu.
Carter Center’ın Danışma Kurulu’nun 14 üyesi yazdığı kitapta Ortadoğu barış çabalarının başarısızlığından İsrail’in sorumlu olduğunu savunan ABD eski başkanını protesto etmek üzere görevden ayrıldılar. Görevlerinden istifa eden bu 14 üye Carter’a yazdıkları mektupta; eski başkanın barış arabuluculuğu rolünü terk edip şeytanın avukatlığına soyunduğunu, İsrail-Filistin sorununa tek yanlı bir yaklaşım göstererek çözümsüzlüğün tek sorumlusunun İsrail olduğunu iddia ettiğini dile getirdi.
Bu mektupta Jimmy Carter’in “Palestine: Peace Not Apartheid” kitabından bir alıntıya da yer verildi. Bu alıntıda Carter Filistinlilere, İsrail ABD, AB, BM ve Rusya tarafından hazırlanan Yol Haritası Planı’nın koşullarına uyana dek terör girişimlerine devam etmeleri çağrısında bulunuyor.
İstifa eden Danışma Kurulu üyeleri, Carter’ın bu söyleminin İsraillilere karşı şiddete göz yumduğunun açık bir ifadesi olduğunu belirttiler ve “Bu sivri ve uzlaşmaz tavra daha fazla tahammül edemeyeceğiz. Bir zamanlar saygı duyduğumuz Jimmy Carter, destek verdiğimiz Carter Center değişti artık” dediler.
Bu istifa mektubunun kamuoyuna duyurulmasının ardından “Central Conference of American Rabbis” kuruluşundan bazı din adamları Carter ile önceden planlanmış görüşmelerini iptal ederek; “Filistin halkının içinde bulunduğu zor durumunun nereden kaynaklandığı konusunda Bay Carter’ı kendini ve okurlarını eğitmeye ve Ortadoğu barışını baltalamaya değil sağlamaya çalışmak üzere çaba harcamaya çağırıyoruz” dediler.

Carter Center
Carter Center; anlaşmazlıklara çözüm bulmak, halkların özgürlüğü, demokratikleşmesi ve sağlık sorunlarının giderilmesi yönünde etkin olmak amacıyla 1982’de Jimmy Carter ve eşi Rosalynn tarafından kuruldu. Atlanta’da yer alan bu merkez bünyesinde Carter Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesini barındırmakta. Merkezin 36 milyon dolarlık maddi kaynağı bazı şirketler ve hayırsever kişilerden sağlanıyor. Suudi Prensi Alwaleed Bin Talal Abdulaziz, Oman Sultanı Qaboos bin Said, Birleşik Arap Emirlikleri de maddi destek verenler arasında bulunuyor.

İstifalar eleştirileri tetikledi
Kitabının yayınlanmasının ardından   kitlesel istifalar olması Carter’a yönelik  eleştirilerin giderek çoğalmasına yol açıyor. Eleştirilerde kitap; yıkıcı tenkitler ve peşin hükümler getirmek, hatalar içermek, yanlış fikir vermek, tarihi olayları çarpıtmakla suçlanıyor.
Yahudi liderler, son söyleşilerde Carter’ın güçlü ABD Yahudilerinin İsrail hakkında ileri sürülen görüşleri her zaman susturmaya çalıştıkları şeklindeki söylemini antisemit bir iddia olarak değerlendirmekteler.
Jimmy Carter ile 23 yıl birlikte çalışan ve geçtiğimiz ay görevinden istifa eden Merkezin İdari Kurulu Başkanı Prof. Kenneth Stein istifa mektubunda; kitabın hatalarla dolu olduğunu, bazı gerçeklerin kasten aktarılmadığını ve tümüyle uyduruk bölümler içerdiğini yazdı.
Birkaç gün sonra Emory Üniversitesi’nden Prof. Melvin Conner, Carter’ın kitabında yer alan; “İsrail uluslar arası yasaların ve Yol Haritası Barış Planı’nın koşullarını kabul edene dek, Arap toplumu ve Filistinli grupların terör ve bombalı intihar girişimlerini devam ettirmeleri zorunluluğu vardır” bölümünü vurgulayarak şu yorumda bulundu:
“Bu cümle Başkan Carter’ı teröristleri müdafaa eden kişi konumuna sokarken benim çocuklarımı ve tüm Yahudileri büyük bir tehlikeye atmış oluyor.”
The Associated Press, Jimmy Carter’ın kitabını müdafaa etmek üzere Brandeis Üniversitesi’nde bir toplantıya katılacağını, ancak Harvard Üniversitesi’nden Prof. Alan Dershowitz’in karşılıklı tartışma önerisini reddettiğini duyurdu.
1976 yılında ABD Başkanlığına seçilen Jimmy Carter, Ortadoğu barışının ilk adımının atılması yönünde etkinlik göstermiş, imkânsızı başararak 1978’de Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat ile İsrail Başbakanı Menahem Begin arasında Camp David Anlaşması’nın imzalanmasına vesile olmuştu. ABD Eski Başkanı Carter, 2002 yılında Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.
Zamanında Ortadoğu barışı yönünde bu denli çaba gösteren bir başkanın şimdilerde  taraflı bir tutum takınması ve barış yolu yerine terörü desteklemesi şaşırtıcı değil mi?

Kaynakça:
The Jerusalem Post – Jewish Chronicle