8 Mart Perşembe günü Göztepe Kültür Derneği, Dostluk Yurdu Derneği ve Yıldırım Spor Kulübü`nün sevgilerini ve tecrübelerini birleştirerek ortaklaşa düzenledikleri “Kadınlar Günü” faaliyeti yoğun bir katılım ile GKD`de gerçekleştiSibel KONFİNO
On ay boyunca Polonyalı bir ailenin evinde gizlenerek Holokost’tan kurtulan Miryam Schmetterling, kurtarıcı ailenin kızıyla savaştan sonra ilk defa bir araya geldi
Holokost kurtulanı Miryam Schmetterling, 1944 yılında merdivenlerin tepesindeki tavan arasında 10 ay boyunca eşi, eşinin ailesi ve başka bir Yahudi aileyle birlikte saklandı. Miryam Schmetterling hala ev sahibi Mikolaj Tracz’ın “Dışarı çıkabilirsiniz. Almanlar gitti” dediği günü çok net hatırlıyor. Schmetterling ilk düşüncesi “Yaşayabilirim, artık yaşayabilirim” olmuş.
Aradan geçen 60 yıldan sonra Schmetterling, iki Yahudi ailenin saklanmasına yardımcı olan Mikolaj Tracz’in kızı Jozefa Traczczkaj ile buluştuğunda gözyaşlarına boğuldu. Bu buluşma, savaştan beri Holokost’ta Yahudilerin hayatını kurtaran Polonyalıları onurlandırma için düzenlenen bir törende gerçekleşti. Bugün 82 yaşında olan Schmetterling “Şu anda hissettiklerimi ifade edebileceğim kelimeleri bulamıyorum. Bu buluşmanın gerçekleşeceğini hayal bile edemezdim.” dedi.
Jozefa Tracz 1943 yılında 15 yaşındayken annesi ve babası Mikolaj ile Maria Tracz, o zaman Polonya’nın doğusunda bugün Ukrayna sınırlarında olan Nazi polis amirliğinin hemen yanındaki evlerinin tavan arasında Schmetterling ve Teig adlı Yahudi ailelerinin yedi ferdini saklamışlardı.
Jozefa Tracz ailelerin annesi ve babasıyla dost olduklarını ve bu ailelere yardım etmek için bir şeyler yapma kararı aldıklarını anlattı. Bugün 79 yaşında olan Josefa, “Almanlar herkesi öldürüyordu ve biz durup bunu seyretmeye tahammül edemedik” dedi. Jozefa, sakladıkları ailelere yemek getirdiğini ve tavan arasındaki sesler etraftaki yabancılar tarafından duyulmasın diye yüksek sesle piyano çaldığını hatırlıyor. Varşova Yahudi Okulunda 140 yaşlı ile bir araya gelen Schmetterling “Jozefa, babası ve tüm ailesi savaşın asıl kahramanları” dedi.
1939 yılında, II. Dünya Savaşı’nın başında Polonya’da 3,5 milyon Yahudi yaşıyordu. Nazilerin Yahudileri kurtaranların öldürülmesi emrine rağmen Yahudilerin saklanmasına yardımcı olanlar da vardı fakat bu kişilerin büyük çoğunluğu başarılı olamadı ve Naziler tarafından katledildiler.
Konferans Başkanı Gideon Taylor “Bu salondaki sizler korkunç zamanlarda yüzlerce insanı kurtardınız. Nefret döneminde cesaret, katliam sırasında ahlak örneği oldunuz” dedi. Holokost’tan Yahudiler kurtaranların onurlandırılanlar adına ayrıca Kudüs’te ağaç dikildi.
Konferans’a Başkanı Taylor önümüzdeki günlerde, Polonya Başbakanı Jaroslaw Kaczynski ile II. Dünya Savaşı sırasında Naziler tarafından el konulan ve daha sonra komünist rejimi ile başa geçenlerin eline geçen Yahudi mülklerinin iadesi ve zararların ödenmesi konusunu görüşecek.
