BM Güvenlik Konseyi ikinci İran tasarisini kabul etti

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi cumartesi günü İran`a uygulanan yaptırımların genişletilmesine yönelik kararı oy birliğiyle kabul etti

Toplum
9 Ocak 2008 Çarşamba
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın nükleer programı ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini ertelemediği için öne sürülen ikinci bir karar tasarısını cumartesi günü yapılan oylamayla kabul etti.
Kararda ayrıca İran’ın diğer ülkelerden silah temin etmesi ya da ihraç etmesi de yasaklanıyor. Aynı zamanda BM’ye üye devletler de İran yapımı silahları hava ya da deniz yoluyla taşıyamayacak. Yetkililere göre, bu kararın arkasında İran’dan Suriye’ye transfer edilen silahların Güvenlik Konseyi’nin çözümüne ters düşmesi yatıyor.
Karar tasarısına İran Dış Dışişleri Bakanı Manouchehr Mottaki ise, “Sizi temin ederim ki bu baskı İran’ın politikasını değiştirmeyecek. Askıya alma bir seçenek ya da çözüm değildir” karşılığını verdi.
Cuma akşamı geç saatlerde BM’nin toplantısına katılmak üzere yola çıkmayı planlayan Ahmedinejad toplantıya katılmadı. Tahran yönetimi, ABD’nin Ahmedinejad’a vize vermediğini iddia ederken, Washington bu haberi inkar etti.
Konsey üyeleri, Güney Afrika, Endonezya ve Katar’ın desteğini almak üzere Ortadoğu’nun silahsızlanması için çağrıda bulunurken, Uluslararası Atom Enerji Kurumu’nun (IAEA) rolünün de büyük olduğunu belirtti. İran’ın 60 gün sonra bu çağrılara uymaması halinde IAEA’nın bir rapor hazırlaması isteniyor.
23 Aralık 2006’da kabul edilen İran kararına yapılan eklemelere göre, İran’ın nükleer faaliyetlerine katılan kişilerin isimleri genişletilirken, bu kişi ve kuruluşların malları dondurulacak. Bu kuruluşların arasında İran devlet bankası Sepah ve İran Devrim Muhafızları tarafından yönetilen şirketler de bulunuyor.
Yetkililere göre, Cumartesi günü alınan karar İran’ın ekonomisini etkileyebilir; fakat petrol sanayinde bir değişiklik olmayacak. İran, dünyanın en büyük dördüncü petrol üreticisi olarak biliniyor.
Karar ayrıca zorunlu olmamakla beraber uluslararası finansal kuruluşlara İran’a yönelik bağış ve kredilerde kısıtlama getirilmesi için çağrıda bulunuyor.
Yeni tasarı, İranlı yetkililerin ve Devrim Muhafızları komandolarının yapacağı yurtdışı seyahatlerine de sınırlama getirmeyi ve ağır silahların İran’a getirilmesini de kısıtlamayı amaçlıyor. Bu kararların İran yönetimi tarafından benimsenmesi durumunda İran ile konsey üyeleri masaya oturacak,  aksi takdirde yaptırımlar daha fazla genişletilecek. Açıklama yapan AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana, ikinci karar tasarısının yalnızca İran’ın uranyum zenginleştirme programına kısıtlamalar getirdiğini ifade etti. Solana, İran tarafından tutuklanan 15 İngiliz denizcinin serbest bırakılmasıyla ilgili bir kararı içermediğini sözlerine ekledi. Almanya Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan bildirgede, “AB, Cuma günü kaçırılan 15 denizcinin serbest bırakılması için İran yönetimine çağrıda bulunuyor” ifadesi yer aldı. Solana, Berlin’deki gazetecilere AB’nin İngiltere yönetimiyle işbirliği içinde olduğunu belirtti. Solana konuyla ilgili olarak, “İngiliz yetkililerine destek veriyoruz ve dayanışma içindeyiz. Karar tasarısı bu haliyle devam edecek. Son günlerde olan olaylar yüzünden İngiltere Hükümeti dahil kimse tasarının değişmesini istemiyor” açıklamasını yaptı. 
Beyaz Saray yetkilileri, İran’ın uranyum zenginleştirme çalışmalarına karşı alınan ortak kararı olumlu karşıladıklarını belirtti. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Gordon Johndroe konuyla ilgili olarak, “Oylama İran liderlerine sert bir mesaj oldu: Ülkeni ve halkını izole etmeyi bırak, programını durdur ve masaya otur”