Holokost`u Anma Günü`nün temasi ‘Tanik Olmak`

16 Nisan Pazartesi ‘Holokost Anma Günü` sabahı İsrail`de sirenler çaldı. Bu kez sirenler yaklaşmakta olan bir tehlikeyi, sığınaklara inmeyi duyurmak için değil, Holokost`ta Naziler tarafından öldürülen altı milyon Yahudi`yi anmak için çaldı. Bırakıp durmak, düşünmek ve anmak için...

Toplum
9 Ocak 2008 Çarşamba
Holokost Anma Günü Yad Vashem Müzesi’nde yapılan açılış konuşması ile başladı.  Aralarında Holokost kurtulanların da bulunduğu yüzlerce kişi, pazar gecesini acı hatıraları anmak üzere birlikte geçirdi.
Pazartesi sabah 10’da sirenler tüm İsrail’de iki dakikalığına çaldı. Holokost kurbanları sessizlik içinde derin bir üzüntü ile anıldı. Yapılan konuşmalarda, Holokost esnasında yaşananların sadece Almanya’ya değil tüm insanlık tarihine leke sürdüğü vurgulandı.
Knesset eski üyesi Tommy Lapid, Holokost’tan sağ kurtulanlara yaptığı konuşmada tüm dünya liderlerine seslenerek dünyada artık soykırımların bitmesi gerektiğini vurguladı. Darfur’da yaşananları Lapid, dünyanın halen Holoskost’u anlamamış olmasına bağladı. Lapid, Almanya’da yaşananların benzersiz olmasına dikkat çekerken dünyanın herhangi bir yerinde yaşanan soykırım girişimlerine şiddetle karşı çıkma çağrısında bulundu. Halen Yad Vashem Konseyinde görev yapmakta olan Lapid, Yahudi halkı için bugün bile soykırım tehditlerinin mevcut olduğuna dikkat çekti. “İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, Auschwitz’de gördüklerimizden çok daha kapsamlı bir yok etme planı içerisindedir. Holokost esnasında öldürülmüş 6 milyon insanın sesleri halen kulağımızda çınlıyor. Olamayacağını zannettik, başkalarının iyiliklerine güvendik, oysa güvenimiz hayalmiş, farkına vardığımızda artık her şey için çok geçti” dedi.
Başbakan Ehud Olmert yaptığı konuşmada dünyada halihazırda mevcut olan antisemitizme ve İsrail’in varlığına yönelik tehditlere dikkat çekti. İsrail Devleti gelecek hafta 59. Bağımsızlık yılını kutlayacak. Olmert, Yahudi halkının uyanışının Holokost kurbanlarının küllerinden canlandığını ve İsrail’in kurulması ile yeni bir hayata kavuşulduğunu da sözlerine ekledi.
Holokost Anma Günü’nün 2007 yılı teması ‘Tanık Olmak’.  Başka bir deyişle yaşananları görmek, anlamak, anlatmak. Binlerce Yahudi Auschwitz’i ziyaret etti. 15 Nisan Pazar günü İsrail, Avrupa ve Kuzey Amerika’dan  binlerce genç Auschwitz ve Birkenau kamplarını ziyaret ederek, ölenlerin anısına Kadiş duasını söyledi. Anma törenleri 16 Nisan Pazartesi günü tüm dünyadan sekiz bin kişinin katıldığı Yaşam Yürüyüşü (March of the Living) ile devam etti. Her yıl gerçekleştirilen Yaşam Yürüyüşü, Auschwitz’den üç kilometre mesafede Birkenau kampına doğru yapılıyor. En büyük ölüm kampı olan Birkenau’da 1 milyondan fazla kişi hayatını kaybetmişti. 

Vatikan anma törenlerine katıldı
Daha önce katılmayacağı yönündeki bildiriminin İsrail ve Vatikan arasındaki hassas ilişkiyi etkilemesi üzerine Vatikan İsrail büyükelçisi Antonio Franco, pazar gecesi Yad Vashem’de düzenlenen Holokost anma törenine katıldı. Vatikan büyükelçisinin bu kararı memnuniyetle karşılandı.
İki ülke arasındaki gerilim 2005 yılında Yad Vaşem’de sergiye eklenen bir resim ve altındaki yazı ile başladı. Vatikan’ı kızdıran, II. Dünya savaşı sırasında soykırımı durdurmak için hiçbir çaba harcamadığı ve sessizliğini koruduğu vurgulanan, Papa XII. Pius’a  ait resmin Yad Vashem’de sergilenmeye başlanması oldu.
Amacının gerilimi artırmak olmadığını bu nedenle törene katıldığını belirten Vatikan Büyükelçisi Franco, aynı zamanda bu hareketi ile Papa’nın rahatsız olduğu bu duruma dikkat çekebildiğini dile getirdi.

Holokost kurtulanlarından protesto
Pazartesi günü, yüzlerce Holokost kurtulanı, öğrenci ve sivil toplum örgütü üyesi, İsrail Parlamentosu Knesset’in önünde toplanıp hükümeti, ekonomik açıdan zor durumda olan Holokost kurtulanlarının ihtiyaçlarını göz ardı etmekle suçladı. Hazine’den bir yetkili pazar günü Knesset’te yapılan bir oturumda bu konunun ele alındığını ve günümüzde İsrail’de yaşayan 180 bin Holokost kurtulanına devletten hiçbir yardım yapılmadığını dile getirdi. Oturum sonrası bir açıklama yapan Hazine Bakanı Isaac Herzog,  Nachum Itzkovitz başkanlığında bir ekip kurulacağını ve İsrail’de yaşayan Holokost kurtulanları ile ilgili devletin görevleri ve sorumluluklarının yapısının değiştirileceğini açıkladı.

Tüm Yahudilerin Polonya’daki ölüm kamplarını ziyaret etmesi gerekir
Holokost hakkında yapılan bir çalışma, dindar ve laik Yahudilerin bu konu üzerindeki düşüncelerini ve aralarındaki farklılıkları ortaya çıkarmayı hedefliyor. Yapılan anket İsrail Yahudi toplumunun % 94’ünün sirenler esnasında saygı duruşunda bulunduğunu ortaya koydu. Ankette görüşlerine başvurulanların % 60’ı en azından bir anma törenine katılacaklarını belirtti. İsrail halkının % 77’si Nazi kamplarını ziyaret etmenin her Yahudi’nin ana görevi olduğunu düşünüyor. Cevaplayanların % 18’i kamp ziyaretinin psikolojik bir travma yaratmasından korktuklarını belirtti.
Araştırma, nasıl bir yaşam tarzı seçmiş olursa olsun tüm Yahudilerin ortak ulusal anılara törenler ve simgelerle  bağlanma ihtiyacı içinde olduğunu ortaya koydu.  Araştırma şirketinin Direktörü Shosi Becker bulguları şu sözlerle değerlendiriyor; “Geçmişimizi birlikte anmak bizi birbirimize yakınlaştırıyor.”