HAFTANIN İZİ

Hazırlayan: Karel VALANSİAmerika / ABDPelosi`nin Ortadoğu ziyaretinin ardındanABD Temsilciler Meclisi`nin Demokrat kadın Başkanı Nancy Pelosi, Orta Doğu ziyaretinin ardından gazetecilere verdiği demeçte görüşmelerin ABD Başkanı George W. Bush için çok faydalı olduğunu söyledi.

Toplum
9 Ocak 2008 Çarşamba
Bush'un, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile görüştüğü için ağır şekilde eleştirdiği Pelosi, görüşmede "ilettiği mesajın Başkan'ın mesajıyla aynı olduğunu" ifade etti. Pelosi, kendi mesajlarının, ziyareti büyük ilgi çektiği için daha da etkili olduğunu da ileri sürdü. Pelosi ziyaretinin, Irak konusunda ayrılıkları bulunmasına rağmen ABD'nin terörizm konusunda birlik olduğunu gösterdiği için de faydalı olduğunu belirtti. Bush yönetimi Lübnan'ın eski Başbakanı Refik Hariri'nin 2005 yılında öldürülmesinden bu yana Suriyeli yetkililerle resmi temaslarda bulunmuyordu. Nancy Pelosi, ABD'nin 2003 yılında Irak'ı işgalinden bu yana Suriye'yi ziyaret eden en üst düzey Amerikalı siyasetçi.
Ülkesine dönen Pelosi son olarak ABD Başkan yardımcısı Dick Cheney tarafından uygunsuz davranmakla eleştirildi. ABD’nin dış ilişkilerini Temsilciler Meclisi sözcüsünün değil ABD başkanı’nın yürüttüğünü hatırlatan Cheney, Bush yönetiminin en başından beri karşı çıktığı Suriye gezisini gerçekleştirmesinin büyük bir hata olduğunu söyledi. Pelosi’nin Esad’a “İsrail’in Suriye ile masaya oturmaya hazırlandığını” açıklamasının ardından Olmert hükümeti görüşmeler için ön koşullarının terörizmi desteklemekten vazgeçmesi olduğunu tekrarladı. Cheney İsrail’in reaksiyonunun, Pelosi’nin bu açıklamayı Ehud Olmert’in onayı ile yapmadığını açıkça gösterdiğini belirtti.
Kendisine yöneltilen suçlamalara rağmen Pelosi, ziyaretinden pişmanlık duymadığını, terörle mücadele ve Orta Doğu barışı konularına odaklanılan görüşmeler göz önünde tutulduğunda, gezisinin çok etkili bir ziyaret olarak nitelendirilebileceğini ifade etti.

Afrika
• Cezayir: Kuzey Afrika’da terör dalgası
Bir gün arayla Kuzey Afrika’nın iki komşu ülkesi terörist eylemlerle sarsıldı. Sorumluluğu El Kaide’nin üstlendiği Cezayir’deki iki intihar saldırısında 24 kişi öldü, 200’den fazla kişi yaralandı. Saldırıların hedefleri arasında başbakanlık ofisi ve içişleri bakanlığı’nın da bulunduğu hükümet binası ve polis karakolu da bulunuyor. Cezayirli terör örgütü “Salafist Vaaz ve Şavaş Grubu” ocak ayında adını “El Kaide İslami Mağrip Grubu” olarak değiştirmesi ile ülkedeki terör eylemlerinde artış gözlemleniyordu. Cezayir hükümeti uzlaşmak için ağustos 2006'da İslamcı militanlar için koşullu af kararı çıkartmıştı. Cezayir’in aksine Fas’ta teröristler emellerine ulaşamadılar. Casablanca kentinde yürütülen operasyonda polisten kaçan 3 şüpheli, üzerlerindeki bombaları havaya uçurdu, dördüncü şüpheli ise, polisin açtığı ateş sonucu öldürüldü.
• Sri Lanka: Çatışmalar devam ediyor
Devriye sırasında Sri Lanka'da güvenlik güçleriyle Tamil Kaplanları gerillalar arasında çıkan çatışmalarda biri asker yedi kişinin öldüğü, bir askerin yaralandığı bildirildi.
• Zimbabve: Mugabe koltuğuna alıştı
Afrikalı liderlerce Zimbabve'de yaşanan siyasi krizi aşmaya yardımcı olması için görevlendirilen Güney Afrika Cumhurbaşkanı Thabo Mbeki, Zimbabve Cumhurbaşkanı Robert Mugabe'nin iktidardan ayrılması için zorlanmayacağını fakat  Mugabe'nin bu görevden barışçı bir ortamda ayrılacağına inandığını açıkladı. İktidardaki Zanu-PF partisi ise Mugabe'yi seçimlerde tekrar aday gösteriyor. Seçimi kazanması durumunda Mugabe, 2013 yılına kadar, yani 90 yaşına kadar, ülkenin Cumhurbaşkanı olarak kalacak. Mugabe yönetimi, muhalefetteki MDC Partisine yaklaşımı nedeniyle eleştiriliyor. MDC Lideri MorganTsvangirai, dokuz parti üyesinin geçen hafta gözaltında ağır şekilde dövüldüklerini açıklamıştı.
• Somali: Ateşkes imzalandı
Başkent Mogadişu’da hükümet güçleri ile İslamcı militanlar arasında süren çatışma yapılan ateşkesin ardından sona erdi. Son 15 yılın en şiddetli çatışmalarında 381 kişinin öldüğü 565 kişinin yaralandığı açıklandı.

Amerika
• Küba: Castro bu sefer etanol’e karşı
Dokuz ay önce geçirdiği bağırsak ameliyatı ardından yetkilerini geçici olarak kardeşi Raul Castro'ya devreden Küba lideri Fidel Castro, Küba Yönetimi resmi yayın organı "Granma" gazetesindeki makalesi ile ABD Başkanı George W. Bush'un Güney Amerika ülkelerinde küresel ısınmayla mücadelede fosil yakıtlara en önemli alternatiflerden biri olan etanol üretimini teşvik etme çabalarını eleştirdi. Castro, "Yoksul insanlar için gerekli olan tarım ürünlerinin zengin ülkelerdeki sürücülerin kullanacağını" ve bu durumun 3 milyardan fazla insanı açlığa mahkum edeceğini iddia ediyor.
• ABD: Ortadoğu’da askerlik 15 aya uzatıldı
Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Robert Gates, Irak ve Afganistan'daki askerlerin görev sürelerinin personel sıkıntısı nedeni ile 12 aydan 15 aya uzatıldığını duyurdu. Savunma Bakanı ayrıca yeni uygulama ile askerlerin 15 ay sonrasında en az bir yıl süreyle kendi ülkelerinde kalacağını açıkladı.
• ABD: Guantanamo’da açlık grevi
Aralık ayında, Guantanamo Üssü’nde yeni açılan ‘kamp altı’ adlı yüksek güvenlikli bölüme transfer edilen 13 tutsak o tarihten itibaren koşulları protesto etmek için yemek yemeyi reddettikleri bildirildi. Geçen yaz yaşanan isyanın ardından yapılan yüksek güvenlikli bu bölümde üsteki 385 kişiden 160’ı kalıyor.

Asya
• Pakistan: Mezhep çatışması
Ülkenin kuzeybatısında bulunan Paraçınar kasabasında kimliği belirsiz kişilerin Şiilere ateş açmasıyla patlak veren olaylarda Şiiler de Sünnilere ait ev ve işyerlerini ateşe vermeye başladılar. Ağır silahların kullanıldığı çatışmalarda, 40 kişi öldü, 43 kişi yaralandı.
• Solomon Adaları: Deprem ve tsunami ile sarsıldı
Büyük Okyanus'un güneyindeki Solomon adalarında Richter ölçeğine göre 8,0 büyüklüğündeki bir depremin ardından meydana gelen tsunami’de ilk belirlemelere göre 18 kişi öldü. Sahile yakın şehirlerde olağanüstü hal ilan edildi. Tsunamiden en fazla etkilenen batı eyaletinde ise binlerce kişinin evsiz kaldığını, su ve gıda sıkıntısı yaşandığını açıklandı.
• Afganistan: Hükümet Taliban ile masaya oturdu
Devlet Başkanı Hamid Karzai, ülkeye barışın getirilmesi çabaları çerçevesinde Taliban üyeleriyle görüştüğünü açıkladı. Karzai, Taliban militanlarından silahlarını bırakmalarını ve hükümete katılmalarını istedi. Ancak, Taliban’ın ülkedeki saldırıları sürüyor. Son olarak Kabil’de düzenlenen intihar saldırısında 6 kişi öldü.

Avrupa
• Ukrayna: Siyasi darbe
Başbakan Viktor Yanukoviç, Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko 'nın erken seçim kararına uymayacaklarını yineledi. Yanukoviç, cumhurbaşkanından siyasi krizin çözümü için taraflarla yeni görüşmeler yapmasını istedi. Başbakan ayrıca başta Avusturya Başbakanı Alfred Gusenbauer olmak üzere tarafsız olarak nitelediği Avrupa ülkelerini krizde arabuluculuk yapmaya çağırdı. Başbakan eğer 450 üyeli mecliste 300 milletvekili sayısına ulaşırsa, cumhurbaşkanının veto ettiği kararları uygulatma ve anayasayı değiştirme imkanı olacak. Cumhurbaşkanı Yuşçenko, kendi partisinden daha fazla milletvekilinin Yanukoviç'in partisine katılmasını engellemek için parlamentoyu feshettiğini açıklamış ve 27 Mayıs'ta erken seçim yapılmasını istemişti.
• İspanya: ETA barış istiyor
Bask bölgesinin bağımsızlığı için mücadele eden ETA örgütü, devletin operasyonlarına son vermesi halinde barışa hazır olduğunu açıkladı. ETA, Bask sorununa demokratik çözüm bulunması yönündeki isteğinin ve Mart 2006’da ilan ettiği ateşkese bağlılığının sürdüğünü belirtti. İspanya hükümeti ise, ETA’nın ateşkese rağmen Madrid havaalanına düzenlediği ve iki kişinin ölümüne yol açan bombalı saldırının ardından diyalog sürecini sona erdirdi ve Bask bölgesinde başlattığı operasyonlarda çok sayıda örgüt militanını gözaltına aldı.
• Rusya: Berezovski’den Putin’e göz dağı
Sürgündeki milyarder Rus işadamı Boris Berezovski, Guardian gazetesine verdiği demeçte Vladimir Putin rejimini demokratik yoldan değiştirmenin mümkün olmadığını bu nedenle içten bir darbe ile Putin’i devireceğini açıkladı. Eski liderlerden Boris Yeltsin'in müttefiki olan milyarder Boris Berezovski, Putin iktidara geldiğinde özelleştirmelerden kısa sürede zengin olmuş ve güç toplamış oligarklara karşı başlattığı savaşın ilk hedeflerinden biri oldu. Berezovski baskılar sonucu 2000 yılında yurtdışına kaçtı, 2003 yılında ise İngiltere'ye iltica etti. Bu tarihten beri Putin rejimine muhalefetini yurtdışından sürdüren Berezovski, Londra'ya sığınan başka muhalifleri de destekliyor.


Ortadoğu
• İran: Maliki'ye geçiş yasak
İran, Japonya'ya resmi ziyarette bulunmak üzere yola çıkan Irak Başbakanı Nuri El Maliki'yi taşıyan uçağın hava sahasını kullanmasına izin vermedi. Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai Havaalanı'na inen El Maliki Tokyo'ya yapacağı resmi ziyaretini ertelendiği bildirdi.
• İran: Nükleer kulübe girmesine daha zaman var
Birleşmiş Milletler Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed el Baradey, İran'ın uranyum zenginleştirme sürecinin daha ilk aşamalarında olduğunu açıkladı. El Baradey, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad'ın iddia ettiği gibi henüz sanayi ölçeğine ulaşmadığını sözlerine ekledi. El Baradey, İran'ın nükleer programıyla ilgili kaygıların kapasitesinden değil, niyetlerinden kaynaklandığını da belirtti.