İki hafta önce Hamas ile El Fetih arasında süren çatıºmalar giderek ºiddetlenerek Hamas’ın Gazze’nin kontrolünü ele geçirmesi ile sonuçlanmıºtı. Bu durum sonucunda Filistin Özerk Yönetimi (FÖY) hem politik hem fiziki olarak bölündü.
Geliºmeler üzerine El Fetih yöneticisi ve FÖY Lideri Mahmut Abbas geçen hafta çarºamba günü yaptığı konuºmada Hamas’a karºı söylemini sertleºtirdi. Abbas, Hamas’ın dıº güçlerden aldığı destek ile bir darbe peºinde olduğunu ve Gazze’de ayrı bir devlet kurmayı amaçladığını açıkladı. Abbas ayrıca geçen ay Gazze’ye yaptığı ziyarette Hamas’ın kendisine suikast yapmaya çalıºtığını iddia etti. Bu durum karºısında terörist olarak nitelendirdiği Hamas militanları ile bir diyalog kurulamayacağını belirtti.
Buna karºılık Lübnan’da bulunan Hamas liderlerinden Osama Hamdan ise Abbas’ın konuºmasını “yalanlarla dolu” olarak nitelendirdi. Hamdan, bir devlet baºkanının halkının önemli bir bölümü ile diyalogu reddetmesinin uygunsuz olacağını söyledi.
Çatıºma sonrası gerginlik iki taraf arasında sürerken dıº dünya da saflarını belirlemeye koyuldu. Hamas’ın Gazze’yi ele geçirmesinin ardından Avrupa Birliği Abbas’ın Hamas’ı dıºlayarak kurduğu yeni hükümeti destekleme kararı aldı. AB, bu amaçla Filistin Özerk Yönetimi’nin 22 Milyon Euro’luk borcunu ödeyeceğini bildirdi. Öte yandan AB dıº iliºkiler komisyonu baºkanı Benita Ferrero Waldner, Gazze’ye AB’nin yaptığı insanı yardımın süreceği belirtti.
İsrail Hükümeti de Hamas baºa geçince dondurduğu FÖY’e ait mali kaynakları ve vergi paralarını serbest bırakmaya karar verdi. İsrail kabinesi Olmert’in pazartesi günü Mısırlı, Ürdünlü diplomatlar ve Abbas ile yaptığı toplantı öncesinde kararı onayladı. Reuters haber ajansına demeç veren bir İsrail yetkilisi yaklaºık 350 milyon Dolarlık paranın serbest bırakılacağını açıkladı. Abbas’ın yardımcılarından Saeb Erakat ise serbest bırakılan paranın FÖY’e ait mali kaynaklar olduğunu belirterek İsrail’in dondurduğu paranın tamamının transfer edilmesini talep etti.
Batılı ülkeler ve İsrail Mahmut Abbas’ı desteklerken El Kaide de Hamas’a destek mesajları verdi. Usame Bin Ladin’in sağ kolu Ayman El Zevahiri, Hamas’ı El Kaide ile birleºmeye davet etti ve Gazze’de İslami bir yönetimin kurulmasını talep etti. Zevahiri dünyadaki tüm Müslümanların Hamas’a silah ve para yardımı yapmasını istedi. El Kaide daha önce Hamas’ı Ortadoğu barıº sürecinde yer aldığı için eleºtiriyordu. Hamaslı yöneticiler ise daha ılımlı bir İslami politikayı tercih ettiklerini söyleyerek El Kaide’nin tekliflerini geri çeviriyorlardı.
İki tarafı karºılıklı olarak destekleyen güçlerin yanında Mısır ve Ürdün gibi Arap ülkeleri ise iki tarafı uzlaºtırmaya çalıºıyor. Mısır Baºkanı Hüsnü Mübarek Gazze’deki Hamas yönetimini FÖY’e karºı bir isyan olarak değerlendirirken Ürdün Kralı II. Abdullah da geçen hafta yaptığı konuºmada Filistin birliği, Batı ªeria ve Gazze’yi kapsayan birleºik bir Filistin Devleti gibi kavramlara vurgu yaptı.
Haaretz Gazetesi’nin yazarlarından Zvi Barel’e göre Arap Liderleri’nin bu tutumu farklı sebeplere dayanıyor. Arap ülkeleri Gazze’nin Hamas’ın yönetiminde kalması ve tecride uğraması durumunda kendi sınır kapılarına yığılabilecek veya yardım isteyecek 1,5 Milyon kiºinin sorumluluğunu almak istemiyor. Bunun yanı sıra İsrail’in Batı ªeria’daki varlığı sürdükçe Gazze’den elini çekebileceği bir politik ortamın oluºmasını engellemeye çalıºıyorlar. Öte yandan Arap Ülkeleri Hamas olmadan Mahmut Abbas’ın 1,5 milyonluk Gazze'yi kontrol altında tutamayacağını düºünüyorlar. Bunun yanı sıra Filistinli iki tarafın arasında arabulucu olmaktansa İsrail ve FÖY arasındaki arabulucu ve danıºman rolü sayesinde sahip oldukları politik gücü de korumak istiyorlar.
