Myanmar Yahudileri korku içinde

Myanmar`da, Budist rahiplerin başkaldırması ile askeri cunta arasında başlayan gerilim, ülkede halen yaşamakta olan yirmi Yahudinin korkulu anlar geçirmesine sebep oluyor

Toplum
9 Ocak 2008 Çarşamba
Günümüzde Myanmar’da yirmi kişilik bir Yahudi Cemaati ikamet ediyor. Eski Burma’da ise bu sayı, II.  Dünya Savaşı sırasında Japonya’nın bu  ülkeyi işgal etmesinden önce dört bini buluyordu. 
II. Dünya Savaşı sırasında ABD ve İsrail’e göç eden Burma Yahudileri, 1962’de General Ne Win’le beraber ülkenin askeri rejime geçmesinin ardından, 1964 yılında ülkeden göç eden Yahudiler izlemişti. 
Günümüzde Myanmarlı Yahudiler ülkenin başkenti Yangon ve ikinci en büyük şehri olan Mandalay’de ikamet ediyor.  Myanmarlı Yahudiler Şabat ve dini bayramlar dışında bir cemaat hayatı yaşamıyor.  Yediot Aharonot Gazetesi’ne demeç veren Yangonlu Sami Samuels, Yahudi Cemaati’nin korku içinde yaşadığını, yarının ne getireceğinin bilinmediğini söyledi. 
Yahudi bayramlarının saatlerinin bile askeri cunta tarafından kontrol edilmesi, Roşaşana ve Sukot gibi bayramların üzüntü ve gerilim içinde geçmesine sebep oluyor.  Budist rahipler ve askeri cunta arasındaki gerilimin artmasının ardından ek önlemlere başvuran Myanmar Yahudileri, Yangon’un tek sinagogunu korumak için özel bir güvenlik şirketiyle anlaştı.  Askeri cuntanın yarattığı gerilim yüzünden bayramları kutlamak için yeterli sayıda kişinin bulunamadığını da anlatan Samuels, bazı bayramları Budist rahiplerle birlikte kutladıklarını söyledi.  Yangon’daki sinagogun gabayı olan Samuels’in babası Moşe Samuels ise oğlundan daha olumlu düşünüyor.  Askeri cuntanın Yahudilerle bir sorunu olmadığını söyleyen Samuels, politikanın dışında kaldıkları sürece Yahudilerle uğraşılmayacağına inanıyor.  
Myanmar’daki gerilimin Yahudileri tedirgin ettiği gibi Müslüman Cemaatini de endişelendirdiğini söyleyen Samuelsler, BM görüşmelerinin ülkeye barışı getireceğini umduklarını söylediler. 

Son haberler kaygı verici
Myanmar’da cunta yönetiminin Budist rahiplerin başını çektiği halk isyanını bastırdığı kanlı olayların ardından, görgü tanıklarının anlattığı hikayeler dünya kamuoyunun endişelerini artırıyor. Burma ya da Birmanya diye de anılan Myanmar’da çıkan isyandan bu yana cuntanın kısıtlamalarına rağmen haberler sızmaya devam ediyor. Norveç’te yayın yapan Burma’nın Demokratik Sesi adlı yayın kuruluşu, ülkedeki protesto gösterilerinden gelen görüntü ve bilgileri dünyaya duyuruyor. Binlerce rahibin öldürülüp cesetlerinin ormana atıldığı, yaralıların diri diri yakıldığı iddia ediliyor. Tayland’a kaçan Myanmar ordusunda görevli bir binbaşının anlattıkları da iddiaları güçlendiriyor. Yabancı gazetecilerin ülkeden ayrılmasının ardından, yerel gazetecilerin hedef alındığı, askerlerin otobüslerde, sokaklarda herkesin üzerinde kamera arandığı gelen haberler arasında.
BM Özel Temsilcisi İbrahim Gambari, Myanmar’a gerçekleştirdiği ziyaretle ilgili olarak BM Güvenlik Konseyi’ne bilgi verdi. Gambari, Budist rahiplerin hükümet karşıtı gösterilerinin güç kullanılarak bastırıldığı Myanmar’daki gelişmeleri kaygı verici olarak niteledi. Gambari, insan hakları ihlallerine örnek olarak gece yarısı evlere baskın düzenlenmesini ve insanların keyfi şekilde gözaltına alınmalarını gösterdi. BM Genel Sekreteri Ban Ki- Moon da, Myanmar’da protestoculara yönelik güç kullanımını tiksindirici ve kabul edilemez olarak niteledi.