Bush Ortadoğu gezisine İsrail ile başlıyor

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George W. Bush’un çarşamba günü başlayacak olan ve yedi ülkeyi kapsayan Ortadoğu gezisi dokuz gün sürecekİzi DARSA / ABD

Dünya
9 Ocak 2008 Çarşamba

ABD Devlet Başkanı George W. Bush, çarşamba günü İsrail ile başlayacak olan Ortadoğu gezisi kapsamında Filistin Özerk Yönetimi, Kuveyt, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Mısır’ı ziyaret edecek.
ABD Başkanı’nın ana gündemi Filistin- İsrail barışı ve İran’ın nükleer silah programı olacak. Bush ilk olarak çarşamba ve perşembe günleri İsrail’i ve Filistin Özerk Yönetimi’ni ziyaret edecek.
Beyaz Saray’dan alınan bilgiye göre; Bush’un İsrailli ve Filistinli liderlerle temaslarda bulunacağı belirtildi. Bush öncelikle İsrail Başbakanı Ehud Olmert ve Devlet Başkanı Şimon Peres ile görüşecek. Bu görüşmelerin ardından Batı Şeria’ya geçecek olan Bush, FÖY Başkanı Mahmud Abbas ve Başbakan Salam Fayyad ile görüşecek. Görüşmelerin gündemini Annapolis’te başlayan barış sürecini devam ettirmek oluşturuyor. Sorunun temel taşları olan sınır, mülteciler ve Kudüs’ün durumu görüşmelerin ana maddeleri olacak.
Başkan Bush’un Ulusal Güvenlik Danışmanı olan Stephen Hadley, şimdilik üçlü zirvenin gezi takviminde yer almadığını söyledi. Ancak Hadley, Bush’un Ortadoğu gezisi sırasında planların değişebileceğinin altını çizerek “Zirve, Başkan Bush, İsrail Başbakanı Olmert ve FÖY Lideri Abbas arasında olabilir” dedi.
Üst düzey İsrailli bir yetkiliye göre olası bir üçlü zirvenin amacı, barış görüşmelerini ilerletmek olacak. Yetkiliye göre ayrıca Annapolis’ten bu yana olan gelişmeler değerlendirilip, bundan sonrası için atılacak olan adımlar da görüşülecek.
İsrail Başbakanlık Sözcüsü Mark Regev “Olmert’in Bush’a Batı Şeria’daki Filistin Özerk Yönetimi topraklarında bulunan sınır ötesi karakollarının boşaltılacağını söyleyecek” dedi. Ancak Regev bu karakolların ne kadar süre içinde boşaltılacağını söylemedi.
İsrail’in karakolları boşaltması ilk olarak 2003 yılında “Yol Haritası” kapsamında gündeme gelmişti. Ancak taraflar yükümlülüklerini yerine getirmeyince karakolları boşaltma konusu gündemden düşmüştü.
Regev “Yol Haritası sırasında İsrail kendi üzerine düşeni yaptı. Ancak Filistin tarafı üstüne düşeni yapmadığından dolayı çok mutlu” dedi. Konuşmasına devam eden Regev, Annapolis sonrasında sürecin devam edebilmesi için iki tarafın da eş zamanlı olarak yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerektiğini söyledi. Regev “Bu da sürecin kapsamını daha gerçekçi kılıyor” dedi.
Filistinli müzakereci Saeb Erekat ise Olmert’in bu girişimini “Umarm Olmert, Batı Şeria’da bulunan karakollarını boşaltır. Böylelikle 2008 yılı barış ve anlaşma yılı olur” diyerek değerlendirdi.
İsrail Savunma Bakanlığı karakollar ve yerleşimciler ile ilgili bilgileri paylaşmayı reddetti. Bakanlığa göre bu bilgilerin açıklanması İsrail’in güvenliğini ve dış ilişkilerini tehlikeye atabilir.
Bush, sınır ötesi karakolların en önemli sorunlardan biri olduğunu ve bu konu üzerinde Olmert ile görüşmesinin de gündeminde yer aldığını belirtti.
Bush’un Simon Peres ile görüşmesinde ise, politik konuların dışında Filistin Özerk Yönetimi ve Ürdün ile ortak ekonomik ve kalkınma projeleri üzerinde durması bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Gül ABD’ye gitti
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Washington’da Başkan Bush ile görüşmesinin gündemini PKK’ya karşı işbirliği ve Ortadoğu’daki son gelişmeler oluşturdu. Cumhurbaşkanı ABD ziyareti sırasında salı günü ABD Başkanı George W. Bush ile görüştü.
Ana gündemin PKK olduğu görüşmede, George W. Bush, Gül’e PKK ile mücadele sözü verdi. Avrupa birliğine üyelik konusuna da değinen Bush, Türkiye’nin üyeliğinden Avrupa Birliği’nin faydalanabileceğini söyledi. Türkiye’nin bir köprü ve arabulucu vazifesi gördüğünü söyleyen Bush, görüşmenin olumlu geçtiğini belirtti. Gül ise PKK’ya karşı desteği için Bush’a teşekkür etti. İki tarafında olumlu geçtiği izlenimi verdiği görüşmenin ardından Gül, Bush’un onuruna verdiği öğlen yemeğine katıldı.
Gül, Bush ile görüşmesinin öncesinde ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney ve Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ile görüştü. Rice ile kahvaltı sırasında yaptığı görüşmede, PKK, Irak, Ortadoğu barışı ve diğer ortak konular ele alındı. Ziyareti sırasında Gül, Savunma Bakanı Robert Gates ile de görüşmede bulundu. Gül’e görüşmeleri sırasında Dışişleri Bakanı Ali Babacan, Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Nabi Şensoy ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güner de eşlik etti.
Gül yaptığı üst düzey görüşmelerde terörizmle mücadelede işbirliği, Ortadoğu’daki son gelişmeler, Pakistan, Afganistan, Irak, Lübnan, Kıbrıs meselesi, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliği konularında görüştü. Gül, ABD’deki temaslarının ardından, ABD’de bulunan Türk gazetecilere bir basın toplantısı düzenleyecek.
Çarşamba günü New York’a geçecek olan Gül, başta sözde Ermeni soykırımını tanıyan ADL olmak üzere çeşitli Yahudi kuruluşlarıyla görüşme yapacak. Bunun yanı sıra Gül, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon ile akşam yemeğinde bir araya gelecek.
Çarşamba günü ayrıca Dış Politika Konseyi’nde Türk- Amerikan ilişkileri üzerine bir konuşma yapacak olan Gül, ABD’deki Türk kuruluşlarını da kabul edecek. Gül 11 Ocak günü ABD’den ayrılacak.