Bu yıl üçüncüsü gerçekleştirilen Uluslararası Holokost Anma Günü kapsamında birçok ülkede Holokost kurbanları çeşitli törenlerle anıldı. Auschwitz Kampı’nın özgürlüğe kavuşmasının yıldönümü olan 27 Ocak’ta, dünya liderleri ırkçılık ve antisemitizmle mücadele mesajları verdi
27 Ocak Uluslar arası Holokost Anma Günü kapsamında bir açıklama yapan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon, tüm dünyaya böyle bir olayın bir daha yaşanmaması için çağrıda bulundu.
192 ülkenin üyesi olduğu Birleşmiş Milletler topluluğu, ilk kez üç sene önce 27 Ocak tarihinin Uluslar arası Holokost Kurbanlarını Anma Günü olmasını kabul etmişti. Bu kararla beraber, BM II. Dünya Savaşı’ndan sonra ilk kez Nazi Almanya’sı tarafından öldürülen altı milyon Yahudi ve azınlığın varlığını kabul etmiş oldu.
Birleşmiş Milletler Holokost Anma Günü törenleri kapsamında, aralarında Amerika Birleşik Devleti Kongre Üyesi Tom Lantos’un da bulunduğu bazı ölüm kampı kurtulanları, konuşmalar yaptı. Zubin Mehta yönetimindeki Tel Aviv Üniversitesi Senfoni Orkestrası’nın da bir konser verdiği gün anısına, BM ayrıca bir pul çıkarttı.
Törende söz alan Genel Sekreter Ban Ki-moon, “Holokost’un hiç yaşanmadığını veya abartıldığını söyleyenlere karşılık olarak bizler, kararlı bir şekilde, hayatını kaybeden her masum kadın, erkek ve çocuğunu anısını onurlandırmaya devam edeceğiz,” dedi. “Yahudilerin üçte birinin ve dünyaya birçok katkısı bulunan sayısız azınlığın, sistematik bir şekilde öldürülmesinin yasını tutuyoruz,” diyen Ban Ki-moon “Bir daha asla!” çağrısında bulundu.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 60. yılının kutlandığının altını çizen Ban Ki-moon, insan haklarının doğal olarak sahip olduğumuz bir hak gibi varsayılmaması gerektiğini, elde etmek için verilen mücadelenin unutulmamasını vurguladı.
Tel Aviv Üniversitesi’nden renkli konser
New York’daki Holokost Anma Günü kapsamındaki BM Genel Assamble’sinde, Tel Aviv Üniversitesi’nin doksan kişilik orkestrası özel bir konser gerçekleştirdi.
Zubin Mehta yönetimindeki orkestrada ayrıca birkaç göçmen de göze çarptı. Bunlardan biri olan ve bir buçuk yıl önce New York’tan İsrail’e göç eden 24 yaşındaki Julia Garfinkel izleyicileri arasında Holokost kurtulanı olan büyükanne ve büyükbabasının yer almasının heyecanını yaşadı.
Almanya’daki anma törenleri
Almanya’daki Holokost Anma Günü kapsamında bir konuşma yapan Başbakan Angela Merkel, Holokost’tan 63 yıl sonra Almanya’da Yahudi yaşantısının yeniden canlanmasının bir mucize olduğunu dile getirdi.
Berlin’de düzenlenen basın konferansında söz alan Merkel, “Günümüzde antisemitizm ve yabancı düşmanlığının halen bir gündem maddesi olması çok üzücü,” dedi.
Geçtiğimiz Cuma günü de Alman Parlamentosu’nda (Bundestag) Nazi zulmünün kurbanları anısına bir tören düzenlendi. Meclis Başkanı Norbert Lammert yaptığı konuşmada günümüzde bazı Yahudi kuruluşların özel korumaya ihtiyacı olmasının bir utanç olduğunu dile getirdi. Lammert, “İnsanlığa karşı işlenen bu korkunç suçu ve sistematik cinayeti hatırlıyoruz,” dedi.
Lammert konuşmasını “Geçen yüzyılın acı tecrübelerinin ardından, aşırılığa, ırkçılığa ve antisemitizme karşı dünyanın hiçbir yerinde, özellikle Almanya’da hiç hoşgörümüz yoktur,” diyerek sonlandırırken Çek yazar Lenka Reinerova’nın eserlerinden okunan alıntılar Merkel ve Almanya Cumhurbaşkanı Horst Koehler’in de bulunduğu dinleyici topluluğu tarafından ayakta alkışlandı.
İngiltere’deki Anma Günü’nde Müslüman gruplar yer aldı
Tarihte ilk defa, İngiltere’nin en geniş Müslüman organizasyonu Pazar günü yapılan Uluslararası Holokost Anma Günü’ne katıldı. İki ay önce, Britanya Müslüman Konseyi (BMK) altı yıldır süren Anma Günü boykotlarına son verme kararı aldı.
İngiltere Başbakanı Gordon Brown London Telegraph Gazetesi’nde Pazar günü yayınlanan mektubunda "Belsen, Treblinka ve Auschwitz’in özgürlüğe kavuşmasından 60 yıl sonra, kamplardan kurtulanlar yaşlanırken, olayların unutulması lüksüne sahip değiliz’ sözleriyle güne verilen önemi vurguladı.
Brown mektubuna "Her neslin, hatalar ve başarısızlıkların nasıl önyargılara, ayırımcılığa, ırkçılığa ve koca bir kıtayı saran inanılması güç geniş bir toplu katliama dönüştüğünü öğrenmesi gerekir” sözleri ile devam etti. Brown notunda gelecek yıl 4,000 İngiliz öğrencinin Auschwitz’i ziyaret etmesi beklendiğini de belirtti.
27 Ocak tüm ülkede çeşitli törenler ile anılırken resmi tören Liverpool’da gerçekleştirildi. İngiltere Hahambaşısı Rabbi Jonathan Sacks ve Canterbury Başrahip’i Rowan Williams anma törenlerinde birer konuşma gerçekleştirdi.
BMK’nın anma gününe katılma kararı Yahudi gruplar ve İngiltere Hükümeti tarafından sert antisemitizm eleştirilerini takiben alındı. BMK sözcüsünün geçen ay LondonTimes’a yaptığı açıklamada, uzak durmanın yanlış anlaşılmaya neden olması ve organizasyona fayda yerine zarar getirmesinden dolayı katıma kararının alındığını açıkladı.
