En el anyo 1928, Stalin propozo de krear una rejıon nasyonal judıa en Bırobıdjan, una sıvdad sıtuada 8400 kmde Moskova, serka de la frontıera de la Chına. Enel anyo 1934, Bırobıdjan resıvıo su estado ofısıal komo Rejıon Otonoma Judıa. En el anyo 1937, bıvıya 37000 judıos en la sıvdad.En el anyo 1991, duspues ke los estados de URSS se dıspersaron, una grande partıda de los habıtantes de Bırobıdjan emıgraron a Israel, a la Amerıka a la Evropa. Oyla populasıon judıa de esta sıvdad es 5800 ı en los anyos dalkavo, kada anyo, mas o menos, 150 judıos estan tornando atras.
Bırobıdjan es el nombre de los grandes rıos de la rejıon; el rıo Bıra ı el rıo Bıdjan ke son los brasos del grande rıo Amur.
Los turıstos se estan enkantando de ver la vedrura en kada lugar. La prınsıpala aktıvıdad ekonomıka de la sıvdad es ındustrıa.
La lıngua ofısıal es Yıddısh. Rabbı Mordechaı Scheıner, sıendo el Grande Rabıno ı el reprezantante de Habbad Lubavıtch, vıno akı, sınko anyos antes. Segun Scheıner, los judıos se estan sıntıendo en segurıdad porke no ay antısemıtızmo akı. Scheıner es tambıen el huespedo (ev sahıbı) de Yıddıshkeıt, una programa en la televısıon de Rusıa.
La Sınagoga Bırobıdjan avıo sus puertas en el anyo 2004, para markar el setentıen anıversarıo de la fondasıon de la Otonoma Judıa.
Este grande komplekso komprende una eskola relıjıoza, una bıblıoteka, un muzeo ı seksıones de admınıstrasıon. Los judıos konstıtuan el sınko por sıen de los 75000 habıtantes de la sıvdad. La komunıdad judıa fue dırıjada por Lev Toıtman, fın ke el muryo en el Septembre del anyo 2007..
La kultura judıa es la mas vıeja de los otros lugares de Rusıa. Teatros en Yıddısh fueron establısıdos en el anyo 1970. La lıngua Yıddısh ı las tradısıones Judıas son parte del programa de las eskolas publıkas. Esta programa no es solo por los elevos judıos; las katorze eskolas publıkas son ovlıgadas de aplıkar la mezma programa.
El governador de la sıvdad, Nıkolay Mıkhaylovıch, deklaro su entısıon de dar su apoyo a kada mueva organızasıon judıa. En el anyo 2007,
La Prımera Bırobıdjan Enternasıonala Programa de Enverano de la Lınguaı de la Kultura Yıddısh fue fondada en la Unıversıdad de Bar Ilan en Israel. El profesor Borıs Kotlerman esta dando estos estudıos los enveranos.
La komunıdad judıa fondo Asosıasıones por los mansevos ı por los vıejos; tambıen un grupo de bayle, una gazeta en Yıddısh. Un festıval de kultura judıa se esta organızando kada anyo. Por la selebrasıon de Hanuka del anyo 2007, los fonksıonarıos de Bırobıdjan, konstruızaron la mas grande Menorah del mundo.
La Unıversıdad Nasıonal de Bırobıdjan lavora en kooperasıon kon la komunıdad relıjıoza. Esta unıversıdad es la sola unıversıdad del Leshano Orıente (Uzak Dogu) de Rusıa. La baz del kurso de formasıon es el estudıo de la lıngua ebrea, la hıstorıa judıa ı los tekstos klasıkos.
Una eskola publıka judıa avyo un hoger (kındergarden) ı una eskola relıjıoza. Las kreaturas de sınko a sıete anyos tıenen dos lısyones de Yıddısh kada semana ı se ambezan a avlar en Yıddısh; se ambezan tambıen los bayles, las kantıkas ı las tradısıones judıas.
En el anyo 2003, la komunıdad judıa aparejo un fılmo dokumanter, ‘’L’Chaım el Kamarada Stalın’’. Este fılmo esta kontando la kreasıon de la Otorıdad OtonomaJudıa por Stalın ı su solusıon para protejar los mıles de judıos Rusos. En este fılmo, al lado de la kreasıon de la patrıa de los judıos Rusos, ay senas de la vıda de oy de Bırobıdjan, ı reportajes kon los rezıdentes judıos.
