BM Güvenlik Konseyi İran’a karşı yaptırımları onayladı

Pazartesi günü Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi oybirliği ile İran’a karşı hazırlanan kuvvetli yaptırımları onayladı

Dünya
5 Mart 2008 Çarşamba

BM Güvenlik Konseyi’nin daimi ve geçici on beş üyesi pazartesi günü İran’ın uranyum zenginleştirme konusundaki uyarıları dikkate almadığına karar vererek 3. kez bu ülkeye karşı oluşturulacak yaptırımları içeren tasarıyı oylamaya sundu. Geçici üyelerden Endonezya’nın çekimser kalmasıyla oylama 14-0 tamamlandı.

İran BM Büyükelçisi Mohammed Khazee konseye oylamadan hemen önce, hükümetin barış içindeki nükleer programına karşı kanunsuz aksiyona uymayacağını bildirdi. Khazee “İran kanunen kusurlu politik olarak zorlayıcı bir yaptırımı kabul etmeyecek. Tarih bize hiçbir boyutaki baskının, yıldırmanın ve tehdidin ülkemizi baskı altında tutarak kanuni haklarından vazgeçmesine yardımcı olmadığını gösterdi” dedi.

Karar onaylandıktan sonra İran, uluslararası hukuku ihlal edip, güncel ve eski yaptırım kararlarını reddederek yalnızca 15 ulus Birleşmiş Milletlerin güvenirliğine zarar verildiğini bildirdi.

Khazee konseye, “Birleşmiş Milletlerin güvenilirliği… sırf birkaç ülkenin yurt dışı politikası için aşağı seviyeye indirildi” dedi.

Bu açıklama üzerine Çin’in BM Büyükelçisi Wang Guangya İran’ı, Birleşmiş Milletlerin isteklerini dikkate alması için uyardı. Wang konseye; “İran’a, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (International Atomic Energy Agency, IAEA) ve Güvenlik Konseyi ile bir an önce tamamen uyum içinde olması için sesleniyoruz” dedi. İngiliz Büyükelçisi John Sawers ise, “taleplerimiz  İran’a ve bölgeye değerli fırsatlar sağlayıp politik, güvenlik ve ekonomik anlamlarda yarar sağlayacaktır” dedi.

Endonezya’nın BM Büyükelçisi Marty Natalegawa konseye, ülkesinin Birleşmiş Milletler’in bu konuya yaptırımlarla müdahale etmesindense, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’na konuyu ele alıp İran’ın nükleer programına itiraz etmesi konusunda güvendiklerini belirtti.

Kabul edilen yeni yaptırımlar İranlı yetkililerin mal varlığının dondurulmasını ve bu kişilere seyahat kısıtlaması getirilmesini öngörüyor.

BM Güvenlik Konseyi’nin kararına rağmen İran’ın nükleer çalışmalarına devam edeceğini açıklaması üzerine İsrail Başbakanı Ehud Olmert salı günü bir açıklama yaparak “İsrail gerekirse İran’ın nükleer hırsına karşı kendini savunacaktır” dedi. Bu açıklama ile Tahran’a gerekirse askeri müdahalede bulunabileceğini ima eden Olmert İsrail’in İran’ın bu kararından duyduğu rahatsızlığı da dile getirmiş oldu.

Dışişleri Bakanı Tzipi Livni Konsey’in kararını uluslar arası kamuoyunun İran’a karşı yumuşamaması gerektiğinin bir göstergesi olduğunu hatırlattı. Dışişleri ofisinden yapılan açıklamaya göre büyük çoğunlukla alınan bu karar Konsey üyesi ülkelerin İran’ın nükleer çalışmalarının barışçıl olduğuna inançlarının olmadığını gösterdiğini belirtti.