Prens Charles, oluşturulma sürecinde yakından ilgilendiği Krakow’daki Polonya Yahudi Cemaati Merkezi’nin açılış törenine katıldı. Prensin Doğu Avrupa’da yeni bir Yahudi projesine katkıda bulunmaya niyetli olduğu belirtiliyor.
“Tempel ve Kupa Sinagogları’nın arasındaki Yahudi cemaatinin kalbinde bulunmak, adeta tarihe dokunmak gibi” diyen Prens Charles açılış töreninde, “Cemaatiniz insanlık tarihinin en karanlık bulutlarına şahit oldu, dayandı. Bugünse yeni ve önemli bir sayfayı açıyoruz. Merkeziniz, geçmişe saygı duymak ve geleceğe sarılmak adına bir ihtiyacı karşılıyor. Dilerim bir kuşağın örnek değerleri, sonrakilerine aktarılabilir ve çocuklarınız gurur ve ilham kaynağı olurlar. Size bu anı tarif etmem mümkün değil. Muazzam bir övünç duydum” şeklinde konuştu.
Prens Charles 2002’de cemaatin ileri gelen bireylerini ziyaret etmiş ve onlara nasıl yardımcı olabileceğini sormuştu. Ardından World Jewish Relief hayırsever kuruşuyla iletişime geçti. Kuruluşun geçmiş başkanı Nigel Layton ve günümüzdeki başkanı Jonathan Joseph projenin gerçekleşmesi için sıklıkla prensle buluştular. Prens yardım sözünü, benzeri görülmemiş bir destekle yerine getirdi ve gelişmeleri yakından takip etti.
Nigel Layton ve projeye katkıda bulunan emlak şirketi sahibi Leo Noe, Krakow’a uçuşunda prense ve Cornwall düşesine eşlik etti. Prens Charles açılışı gerçekleştirirken, “Geçmişte çok acı çeken Krakow Yahudi cemaatinin birleşmesine katkıda bulunmak ve aranızda olup, birçok cömert insanın katkılarıyla birlikte kurulan yeni merkezin basamaklarında durabilmek benim için çok etkileyici bir an. Eşim ve benim, binayı gezip kullanıma açılan alanları gördükçe, kalplerimiz ısındı” ifadesini kullandı.
Prens, WJR’nin gerçekleştirdiği “sıra dışı çalışmaya” saygılarını sundu ve bağışta bulunanlar için, “onlar olmasaydı ve ‘girişimime’ yanıt vermeselerdi, böyle bir merkeze sahip olmazdık” dedi.
İngiltere’den gelen hayırseverlerle görüşmelerinde, Prens Charles, Doğu Avrupa’da bir başka projeye katılımcı olmaya sıcak baktığı gözlemlendi. Kuruluşun ileri gelenleri de prensin yeniden yardımcı olması için yollar arandığını doğruladı. Ukrayna, Beyaz Rusya, Moldova, Bulgaristan, Sırbistan, Romanya ve Polonya gibi fakirleşen Yahudi cemaatlerine destek olan WJR, iki yıl önce Ukrayna, Zaporozhe’de bir cemaat merkezi açtı.
Prens Charles, altı yıl önce kendisine ilham veren Ryszard Orowski ile yeniden karşılaşmaktan “ayrı bir zevk duyduğunu” belirtti. Bugün 67 yaşında olan Orowski, “Geçen yılların ardından prensle yeniden görüşmek ve kendisinin beni hatırlaması olağanüstü. Öte yandan, arada bir tercüman yoktu, kendisinin ne söylediğini anlayamadım; ama gülümsüyordu ve çok mutluydu” dedi.
Ryszard Orowski bebekken bir çitin kenarına annesi tarafından bırakıldı. Ardından annesi Belzec toplama kampında öldürüldü. Bebeği bulan kişi, Krakow’da ona kendi çocuklarıymış gibi 18 yaşına dek bakan Polonyalı bir ailenin yanına verdi. Orowski’nin tüm ailesi savaşta yok oldu.
