Eski Adalet Bakanı, Yad Vaşem Konseyi Başkanı, İsrail’in en etkin gazetecilerinden Yosef Tommy Lapid, kansere karşı verdiği mücadelede yenilerek 1 Haziran Pazar sabahı Tel- Aviv’de yaşamını yitirdi
1999’da Knesset’e giren, kurduğu merkez/sağ, laik Şinuy Partisi’ni 2003 seçimlerinde üçüncü parti konumuna getiren, Adalet Bakanı ve Başbakan Yardımcılığı görevinde bulunan Yosef Tommy Lapid, kansere yenildi.
Bir Holokost Kurtulanı olan Lapid, 1931’de, Macar Yahudisi bir ailenin çocuğu olarak, o dönemde Yugoslavya’da yer alan Novi-Sad kentinde doğdu. Adı Tomislav Lampel’di. Bir hukukçu olan babası Dr. Bela Lampel 1943’te girdiği temerküz kampından geri dönemedi.
Kanalizasyon çukurunda kurtulan yaşamlar
Annesi ile Budapeşte’ye kaçan Tomislav, Bar-Mitzvasını savaş sonuna dek yaşadıkları gettonun kötü koşulları altında kutladı. Naziler gettodaki Yahudileri Tuna nehri kıyısında öldürmeyi planlıyorlardı. Tüm Yahudiler öldürülürken, Tomislav ve annesi bir kanalizasyon çukurunda gizlenerek hayatta kalmayı başardılar. İleriki yıllarda Lapid, o günlerden söz ederken bir lağım çukurunda Siyonist olmaya karar verdiğini, kötü kokuları bastırmak için annesinin ona parfüm koklattığını anlatacaktı. 1995’te Haaretz Gazetesi’ne verdiği bir söyleşide; “13 yaşındaki Yahudi bir çocuğa dünyanın hiçbir ülkesinde yer olmadığını, bizler için tek barınağın İsrail olacağını anlamıştım” diyordu.
Gazeteciliğe ilk adım
Tomislav Lampel, savaşın bitiminden üç yıl sonra, 1948’de İsrail’e göç ettiğinde 17 yaşındaydı. Hemen girdiği Savunma Ordusu’nda makinist olarak görev yaptı. Tel-Aviv Üniversitesi’nde hukuk eğitimini tamamladıktan sonra mizah ustası Efraim Kishon’un sorumluluğunda Macarca yayınlanan “Uj Kelet” Gazetesi’nde yazmaya başladı. Kishon onu “Maariv” Gazetesi’nin kurucusu Azriel Carlebach ile tanıştırdı. Gazetenin yayın yönetmeni Carlebach, Tomislav Lampel’i yanına asistan olarak aldı ve adını İbranileştirerek Tommy Lapid olarak değiştirdi.
Zamanla İsrail’in en ünlü gazetecilerinden biri olan Tommy Lapid, Maariv Gazetesi’nin yayın kurulunda yer aldı, Radyo Yayınları Kurulu’nun mali müdürlüğünü yaptı, televizyonda yıllarca süren “Popolitica” programının katılımcılarından biri oldu, Kablo Yayın Birliği’nin başkanlığı görevinde bulundu. 1998’de gazetecilik konusunda çok saygın Sokolov Ödülü ile onurlandırıldı.
Dinci partilere karşı
1999’da Knesset’e girdi, kurduğu Şinuy Partisi altı milletvekili çıkardı. 2003 seçimlerinde büyük bir başarı gösterdi, partisinin milletvekili sayısı 15’e çıktı. Ariel Şaron’un başbakanlığında kurulan hükümette adalet bakanı ve başbakan yardımcılığı görevinde bulundu. Yosef Tommy Lapid’in, Şinuy’u kurmaktaki amacı, dinci partilerin giderek güçlenmesine engel olmak, etkinliklerine karşı mücadele etmekti.
Aşırı Ortodoks kesime yüzlerce milyon şekel tahsis edilmesini protesto eden Şinuy Partisi 2004’ün Aralık ayında hükümetten ayrıldı. Lapid bir süre muhalefet lideri oldu. 2006’da siyaseti terk etmesinden sonra, Kudüs’teki Yad Vaşem Müzesi Konseyi Başkanlığı görevini üstlendi. Bu göreve geldiğinde; “Bir Holokost Kurtulanı olarak, Holokost’un günümüzde ve gelecekte, gençler ve yetişkinler tarafından İsrail’de ve tüm dünyada anılmasının kutsal bir görev olduğuna inanıyorum” demişti.
İsrail’in en renkli siyasetçilerinden ve görüşlerini açıkça dile getiren bir laik olan Yosef Tommy Lapid, keskin zekası, yorum yeteneği, mücadeleci kişiliği ile siyasi tartışma programlarının vazgeçilmez bir siması oldu.
Kansere yenildi
Yosef Tommy Lapid’in 1 Haziran Pazar sabahı yaşamını yitirdiği haberi duyulduğunda, İsrail Başbakanı Ehud Olmert; “O tepeden tırnağa Yahudi’ydi. Kıymetli bir Yahudi’yi, yeri doldurulamayacak bir dostu yitirdik. Bir Holokost Kurtulanı olarak hayatı boyunca Yahudi inancını, tarihini ve geleceğini soluyarak yaşadı” dedi.
Lapid’in eşi Shulamit Lapid, uluslararasında ünlü bir yazar. Oğlu Yair Lapid, Yediot Aharonot Gazetesi köşe yazarı, tanınmış bir gazeteci ve televizyonda program sunucusu. Tommy Lapid’in kızı Meirav’dan torunları vardı. Diğer kızı Michal, 1984’te bir trafik kazasında yaşamını yitirdi. Aynı tarihte doğdukları için Yair Lapid, kız kardeşinin ölümünden sonra doğum gününü kutlamaya son verdi.
Yosef Tommy Lapid, 2 Haziran Pazartesi günü Tel-Aviv’de Kiryat Shaul Mezarlığı’nda toprağa verildi. Dine ve dinciliğe karşı olmasına karşın Lapid’in cenaze töreni dini vecibelere uygun yapıldı, Kadiş Duası’nı oğlu Yair okudu. Yüzlerce kişinin katıldığı cenaze töreni süresince, Yosef Tommy Lapid’in en sevdiği şarkı olan Frank Sinatra’nın “My Way” şarkısı çalındı.
