Sarkozy’nin İsrail ziyareti

Dünya
25 Haziran 2008 Çarşamba

İsrail halkı ve Knesset  şimdiye kadar Fransa gibi önemli bir ülke liderinden Yahudi halkına karşı böylesi hayranlık ve sevgi dolu sözler duymamıştı. İsrail Devleti de Knesset’te yaptığı konuşmada ve başka yerlerde Sarkozy’nin ağzından çıkan sıcak ve belagatli konuşmalar gibisini duymamıştı. Ama İsrail’in yakın dostu olan bir kişinin Kudüs,  Batı Şeria’daki yerleşim bölgeleri ve başka konulardaki tavsiyelerini kabullenmek halkın  çoğunluğu için çok  zor.   Sarkozy İsraillilere, Kudüs’ün hem İsrail hem de yanı başında kurulacak  Filistin’in başkenti olması gerektiğini, bunun barış için bir şart olduğunu, yoksa  ülke güvenliğinin asla sağlanamayacağını açıkladı. Aynı zamanda İsrail’in hem Doğu Kudüs’te hem de Batı Şeria’daki  yerleşim bölgelerindeki yeni inşaatları durdurmasını istedi. Filistinli mültecilerin sorunları çözülmeden kesin bir barışa ulaşılmayacağını da vurguladı. Hatta  yerleşimcileri Batı Şeria’yı terketmeleri  konusunda ikna etmelerini ve yasa çıkarmalarını istedi. Filistinlilerin serbestçe dolaşamaması halinde, barış olamayacağının da altını çizdi.

Öte yandan Sarkozy, Filistinlilere de teröre karşı savaşmadıkları takdirde  barış olamayacağını söyledi. Her iki taraf da barışı gerçekleştirmek için kendine düşen  görevleri yerine getirmek zorunda kalacak.

Knesset’in büyük bir çoğunluğu   böyle bir konuşmayı nasıl alkışladılar?

Bu konuşma Knesset’te  beş  üyesi olan entelektüel parti Meretz tarafından yapılsaydı onaylanmazdı. Bunun nedeni Fransa Cumhurbaşkanının hayati sorunlarda, özellikle İran tehdidi konusunda İsrail’i anladığını ve desteklediğini söylemesi oldu. Sarkozy:

“İsrail, İran’ın nükleer programları ve hırsları karşısında asla yanlız olmadığını bilmelidir” dedi. Fransa ortakları ile  İran’a daha yoğun yaptırım uygulama konusunda kararlı görünüyor. “Nükleer silahlarla donatılmış bir İran ülkemce kabul edilemez” diyen Sarkozy bu savaşta İsrail’in yanında yer alacağını söyledi.

Gelecek altı ay için Avrupa’nın lideri konumunda olan bir kişiden gelen bu sözler İsrailliler için büyük önem taşıyor. Gerçi bu ifadelerin  bazıları özellikle İsrail’den Filistinlilerle olan ilişkilerine yönelik talepleri bazılarının Sarkozy’ye  daha temkinli bakmasına neden oluyor.

Sarkozy’nin İsrail ziyaretinden bahsederken  yeni eşi Carla Bruni’den bahsetmeden geçmemeli. Carla Bruni sadece güzel değil, cazibeli mantıklı ve çok akıllı bir kadın.Son Fransız kamuoyu yoklamaları Bruni’nin desteğinin   eşinin oyunu yükselttiğini gözler önüne serdi.  Ayrıca Sarkozy’nin Yahudi bir dedesinin olduğunu söylemesi, İsrail’de popülerliğinin artmasında rol oynadı.

Tutuklu takası

İsrail, Hamas ve Hizbullah arasında tutuklu takası  konusunda  yapılan görüşmelerde birçok sorun yaşandı. Sorunların kısa bir sürede giderileceğine inanılıyor.  Maalesef Hizbullah tarafından kaçırılan iki askerin artık hayatta olmadığı kesinleşti. Olmert İsraillilerin   katili  tutukluların, cansız bedenler karşılığı olarak verilmesini onaylamıyor. İki sene önce Hamas tarafından kaçırılan asker Şalit’e için, Mısır aracılığı ile görüşmeler devam ediyor.    Konu,  Salı günü Şarm-el Şeyh’te Olmert –Mübarek görüşmesinde  gündeme gelecek. İsrail’in Şalit karşılığında kimine göre 450 kimine göre de 1000 tutukluyu serbest bırakması isteniyor.

Önemli olan nokta Hamas ile varılan ateşkesin altı gündür ihlal edilmemesi. Ancak İsrail askeri gücü ateşkes kapsamına alınmayan Batı Şeria’daki aşırı gruplara karşı savaşmaya devam ediyor. Ancak radikal Filistinliler buna karşı itiraz ederek Gazze’den karşılık verecekleri yönünde tehditler savuruyorlar. Her ne kadar burada bir tehlike görünüyorsa da Hamas bu kez en azından şimdilik sukuneti korumaya kararlı görünüyor.