Bu haftaya damgasını vuranlar...
Afrika
• D. Kongo: Siviller zor durumda
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde General Nkunda'ya bağlı isyancı güçler ile ordu arasında halen ağır çatışmalar yaşanıyor. Saldırılar on binlerce kişinin evlerini terk etmesine neden oldu. Birleşmiş Milletler'in Barış Gücü Operasyonları Başkanı Alain Le Roy, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğusunda sivillerin korunabilmesi için acilen takviye askere ihtiyaç duyulduğunu açıkladı.
• Somali: Bir liman daha kaybedildi
Somali’nin çeşitli bölgelerinde patlamalar devam ederken, yönetime karşı savaşan El Şebab militanlarının, başkent Mogadişu’nun 90 kilometre uzağındaki Merka Limanı’nı, hükümete bağlı milis güçlerinin limandan ayrılmasından sonra ele geçirdiği açıklandı. Böylece bir önemli liman daha radikal İslamcı militanların eline geçti.
• Orta Afrika Cumhuriyeti:
Militanlar durmuyor
İsyancıların “Orta Afrika Demokratik Halk Cephesi" adlı örgüt militanlarının kurduğu pusuda dokuzu asker on bir kişi hayatını kaybetti.
• Etiyopya: Sel can aldı
Şiddetli yağışların ardından bir ırmağın taşması sonucu on bir kişi hayatını kaybetti. Toplam 116 köy sular altında kaldı. Bölgeye yardımlar sürüyor. Şimdiye kadar on sekiz bin ton gıda yardımı afet bölgesine ulaştırıldı.
Amerika
• ABD: Irak ile masada
Irak ile ABD arasında aylardır müzakere edilen güvenlik anlaşması, Irak hükümeti tarafından onaylanmasından sonra, Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari ve ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Ryan Crocker tarafından imzalandı. Anlaşmaya göre Amerikan kuvvetleri 30 Haziran 2009 tarihine kadar kent ve kasabalardan, 31 Aralık 2011 tarihine kadar da ülkenin tamamından çekilecek. Bu anlaşma sadece güvenlik değil, aynı zamanda iki ülke arasında kültür, sağlık ve bilim alanlarında işbirliğini kapsıyor.
• ABD: Kaliforniya yanıyor
Ülkenin batısındaki Kaliforniya Eyaleti’ni cehenneme çeviren yangın, cuma gününden beri kontrol altına alınamıyor. Onlarca evi kül eden yangın yayılmaya devam edince 30 bin kişiden evlerini terk etmesi tavsiye edildi.
• Küba: Kasırga etkisi
Ülkeyi etkisi altına alan Paloma tropik kasırgası, 1. kategori seviyesine gerilemesine rağmen uzmanlar, kasırganın sel ve toprak kaymalarına yol açabileceğini belirtti.
• ABD: İşsizlik ana sorun
Amerika Birleşik Devletleri'nde işsizlik oranı, yüzde 6,5'e yükselerek son on dört yılın en büyük rakamına ulaştı. Resmi verilere göre Amerikalı işverenler Ekim ayında 240 bin kişinin işine son verdi. Böylece ABD ekonomisinde on ayda toplam 1 milyon 200 bin kişi işini kaybetti.
Asya
• Azerbaycan: Avrupa enerji güvenliği
Başkent Bakü’de yapılan IV. Uluslararası Enerji Zirvesi’nin sonuç bildirisinde, Avrupa enerji güvenliğinin güçlendirilmesini hedefleyen projelerin ve diğer benzeri projelerin gerçekleştirilmesine yönelik çabaların desteklendiği kaydedildi. Bildiride, Kazak petrolünün Hazar Denizi ve Azerbaycan üzerinden Avrupa ve dünya pazarlarına taşınmasına yönelik çalışmaların olumlu bulunduğu ifade edildi.
• Gürcistan: Doğalgazı kesiyor
Tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya’nın bu kararına karşı Gürcistan, verdiği doğalgazı keseceğini açıkladı.
• Yeni Zelanda: Clark’tan veda
İşçi partisi Lideri Başbakan Helen Clark, yapılan genel seçimde yenilgiyi kabul etti ve dördüncü bir dönem daha görevde kalamadı. Clark'ın yerini, merkez sağ kanatta yer alan eski bir yatırım bankacısı olan Ulusal Parti Lideri John Key alacak.
• Suriye: Tarihi kilise
VIII. yüzyıla ait yani 1200 yıllık kilisenin, Suriye'de bulunan en büyük kilise olduğu sanılıyor.
• Çin: Maden kazaları
Zengin kömür kaynaklarına sahip Henan Eyaleti’nde maden kazaları devam ediyor. Üç haftada üçüncüsü yaşanan kazada, bir kömür madenini su basması sonucu 33 işçi mahsur kaldı.
Avrupa
• Sırbistan: Malezya ile ilişkileri kesti
Dışişleri Bakanlığı, Malezya’nın Kosova’yı tanımasının ardından Malezya Büyükelçisi’nin ülkeyi terk etmesini istedi.
• Rusya: ABD’ye rest
Rusya Lideri Dimitri Medvedev, ABD'nin yeni Başkanı Barack Obama'dan, Orta Avrupa'ya füze sistemi yerleştirilmesinden vazgeçmesini istedi. Medvedev, bu şartlarda ülkesinin de Polonya sınırına füze konuşlandırma projesinden geri adım atabileceğini söyledi.
• Hollanda: Saddam’a yardım
Hollanda’da “Silah Ticaretine Karşı Kampanya” adlı örgüt tarafından, Birleşmiş Milletler’in 1997 yılında hazırlanan ve bugüne dek gizli tutulan raporuna dayanılarak yapılan açıklamada Irak’ın, Saddam Hüseyin döneminde alınan zehirli gazlar ve kimyasal silahların yaklaşık yarısını Hollanda’nın sağladığı bildirildi.
• KKTC: Kuruluşunun 25. yıldönümünü kutluyor
15 Kasım Cumhuriyet Bayramı resmi etkinlikleri, Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ın Bayrak Radyo Televizyonundan yapacağı konuşmayla başladı. Aynı saatlerde 21 pare top atışı yapıldı. Kıbrıs müzakereleri kapsamında liderler çözümsüzlüklerin aşılması için 17 Kasım'da dokuzuncu kez bir araya gelecek.
• Ukrayna: Genel seçim ertelendi
Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko, ekonomik kriz ortamında erken genel seçime gitmenin akılcı olmayacağını söyledi ve seçimleri erteledi.
Ortadoğu
• İran: Füze denemesi İran Savunma Bakanı Muhammed Naccar yaptığı açıklamaya göre Avrupa'yı vurabilecek kapsamda karadan karaya uzun menzilli yeni bir füzenin denemesini başarıyla gerçekleştirildi. “Siccil” adlı füze, İran televizyonunda katı yakıtla çalışan, süratli ve hedefe isabet yeteneği yüksek bir füze olarak tanıtıldı. Bakan, füzenin bir savunma silahı olduğunu belirtti.
• Irak: El Kaide’den Obama’ya mesaj
Irak'taki El Kaide, Amerikan başkanlık seçimlerinin sonucunu yayımladığı bir ses kaydıyla değerlendirdi. Cihad savunan çeşitli internet sitelerine gönderilen 22 dakikalık ses kaydında mesajı Ebu Umar el Bağdadi okuyor. El Kaide açıklamasında, yeni göreve başlayacak ABD yönetimine ve müttefiki Batılı liderlere İslam ile kucaklaşmaları, askerlerini Irak ve Afganistan'dan çekmeleri ve Küba'daki Guantanamo üssünde tutulan Müslüman tutsakları bırakmaları çağrısı yapılıyor. Grubun önceki açıklamalarıyla kıyaslandığında, bu ses kaydının nispeten ılımlı olduğu görüşü dile getiriliyor. Kayıtta ABD'ye yansız bir tutuma geri dönme çağrısı da yapılıyor. Irak'taki El Kaide grubu, son aylarda büyük ölçüde gördüğü desteği kaybetmiş durumda. Ancak uzmanlar, bu kaydın bir tür halkla ilişkiler yöntemi olduğu yönünde görüş bildirdiler.
• Irak: Bombalar susmuyor
Felluce kenti yakınlarındaki hastanede, bir kadın intihar bombacısı üzerindeki bombaları patlattı. Saldırıda biri çocuk üç kişi öldü, beş kişi de yaralandı. Bağdat'ta, düzenlenen bombalı saldırıda ise bir Amerikan askeri öldü, iki ABD askeri de yaralandı.
Afrika / Sudan
Darfur’da ateşkes
Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el Beşir, ülkenin batısındaki Darfur bölgesinde ateşkes ilan ettiklerini açıkladı. El Beşir ayrıca milislerin silah bırakmaya başladığını, ordunun silah kullanımına da sınırlama getirileceğini belirtti.
Ömer el Beşir, ateşkes açıklamasını, Darfur'da barışın tesisi için çalışan Sudan Halkı Girişimi'nin nihai tavsiyelerini dinledikten sonra yaptı. Ancak El Beşir, Darfur'daki isyancı kuvvetler görüşmelere dahil etmediği için eleştiriliyor. Dolayısıyla bölgedeki isyancı gruplar ateşkese katılmış değiller.
Darfur'da geçmişte de ateşkes ilan edilmiş, ancak başarı sağlanamamıştı. Ancak bu sefer El Beşir uluslararası toplumun baskısı altında. Uluslararası Ceza Mahkemesi El Beşir hakkında soykırım ve insanlığa karşı suç işlemekten Temmuz ayında tutuklama emri çıkarıldı. Ateşkes girişimi başarılı olamasa bile El Beşir'e yönelik uluslararası baskıların ertelenmesine yeterli olmasını umuluyor.
Darfur'da 2003 yılından bu yana 300 bine yakın insan hayatını kaybederken, iki milyon insan evlerini terk etmek zorunda kalıp mülteci konumuna düştü.
Sudan'daki önemli bir değişiklik de seçme ve seçilme alanında yapıldı. Parlamento, ulusal seçimlerin yapılması yolunda önemli bir adım atarak seçim komisyonu kurulmasını onayladı. Komisyonun gelecek ay oluşturulması bekleniyor.
Bu hafta bir açıklama yapan Sudan Savunma Bakanı Abdürrahim Muhammed Hüseyin, Rusya’nın, ülkesine on iki adet MIG-29 savaş uçağı sattığını doğruladı.