İsrail Maliye Bakanlığı’nca yapılan açıklamada, planın amacının ekonomide yer alan aksaklıkların giderilmesi ve muhtemel bir kriz öncesi kredi rezervlerinin arttırılması olduğu dile getirildi.
Açıklamalara göre planın altı milyar şekellik kısmı bankacılık sektöründe sermaye artırımı için hazine güvencesi ve beş milyar şekellik kısmı da hissedarları desteklemek amacıyla yatırım fonları oluşturulması amacıyla kullanılacak. Plan aynı zamanda sermaye piyasalarına nakit akışını teşvik edici bir vergi reformu da içeriyor.
Hazine görevlileri on bir milyar değerindeki hazine güvencesinin on milyarlarca şekel değerindeki işlemin gerçekleştirilmesi bakımından büyük kolaylık sağlayacağını öngörüyorlar. Görevliler, küresel kredi darlığı ve bunun İsrail ekonomisi üzerindeki etkilerinin bu denli etkin bir ekonomik kurtarma programını gerektirdiğine dikkat çekiyorlar.
Maliye Bakanı Roni Bar-On “Küresel mali krizin İsrail ekonomisi üzerindeki etkilerinin önüne geçmek için ne gerekiyorsa onu yapacağız” açıklamasında bulundu.
Bu arada hafta başında İsrail’de idari makamlar, mevcut krizin finansal sektörden ekonominin diğer alanlarına da yayıldığını gösteren bir dizi istatistikler yayınladılar.
Devlet İş Kurumu Eylül ayı içerisinde iş bulmaya çalışanların oranının 2,100 kişi artarak 191,100’den 193,200’e yükseldiğini açıkladı. Bu rakamın on beş bini, yeni olarak işsiz statüsü kazanırken aynı rakamın on bini eski işlerinden çıkartılanlardan oluşuyor. Ayrıca Kurum, üniversite mezunu işsizlerin oranının da son altı ay içerisinde 2,500 kişi arttığını açıkladı.
Aynı gün içerisinde Devlet İstatistik Kurumu gayrisafi yurtiçi hasılanın yılının üçüncü çeyreğinde sadece yüzde 2.3’lük bir büyüme gerçekleştirdiğini belirtti. Bu oran yılın ikinci çeyreğinde yüzde 4.1’di. Yapılan açıklamada ayrıca Nisan-Haziran arası dönemde yüzde 5.8 olan ticari büyümenin yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 1.9 gibi düşük bir büyüme oranı gösterdiğinin altı çizildi. Benzer şekilde, ihracat oranlarında yüzde 10’lara varan düşüşler gözlemlenirken, özellikle elmas ihracatı yüzde 57 düşüş gösterdi.
Krize karşı İsrail Merkez Bankası Başkanı Stanley Fischer faiz oranlarını tarihindeki en düşük oran olan yüzde 2.5’e çekti. Faizlerdeki bu düşüşün amacı borçlanma maliyetlerini düşürerek ekonomiye canlılık getirmek.
Krizi en az yarayla atlatma çabaları içerisinde kendi üzerine düşeni gerçekleştirmek isteyen İsrail Sermaye Araçları Kurumu, hali hazırda hazine ve özel sektör yatırımcıları tarafından ortaklaşa sahip olunacak ve birkaç milyar şekel değerinde kurumsal hisse satın alacak özel bir fon oluşturma çabası içerisinde. Bu hisselerin çoğu şu an değerlerinin çok altında işlem görüp şirketlerin yeni yatırımlarda kullanmaları için yapmaları gereken sermaye artırımlarının önünde büyük bir engel teşkil ediyor. Bu hisseleri satın almak teorik olarak ek sermaye yaratarak ekonomiye canlılık getirecek.
Maliye Bakanlığı aynı zamanda emeklilik birikimlerinin koruma altına alınması için çalışmalarını sürdürüyor. Oluşturulması devam eden planın on milyar şekel dolaylarında olması beklenirken bu plan sayıları sadece on binlerle ifade edilebilecek birikimciyi kapsayacak. Bir başka deyişle planın kapsamına sadece yaşı 60 veya üzeri olup asgari maaşın iki katından az (yaklaşık 7,700 şekel) aylık geliri olan emekliler olacak. Söz konusu plan geriye etkili olmayıp Knesset’in planı onayladığı günden sonraki birikimler için geçerli olacak.
