‘Kahin’ Roubini’den krizin 2009 öngörüleri

Nur ŞAUL BARAKAS Ekonomi
21 Ocak 2009 Çarşamba

ABD’de başlayan krizi bir çok ekonomistten önce öngördüğü için “kahin ekonomist” lakabı takılan Nouriel Roubini, dünya piyasaları için gösterge olarak kabul edilen Dow Jones ve S&P 500 endekslerinin bu yılın ortasına kadar yüzde yirmi değer kaybedeceğini iddia etti. Yaşanan krizin son 50-60 yılın en derin krizi olduğunun altını çizen Nouriel Roubini, ülkelerde krize verilen politik tepkilerin gördüğü tek olumlu şey olduğunu ancak bunların olumlu etkilerinin de ancak 2010’da görülebileceğini belirtti.

Roubini’ye göre birbiri ardına açıklanacak zararların ardından yıl ortasına kadar Dow Jones ve S&P endeksleri en az yüzde yirmi gerileyecek. İşini kaybedenlerin sayısı ise en az 2.5 milyon olacak.

“Büyük teşvik paketlerini finanse etmek için devasa tahvil ihracına gidilirse bu durum faiz oranlarının artmasına neden olacak, para basımına gidilerse bunun enflasyonist etkileri olacak ve ekonomiye daha fazla zarar verecek” diyen Roubini, sene ortasına kadar en güvenli yatırım araçlarının devlet tahvilleri olacağını ve olabildiği kadar nakitte kalınması gerektiğini vurguladı. Krizden çıkacak en olumlu sonucun ABD’lilerin kemer sıkmayı öğrenmesi olacağını söyleyen Roubini, “ABD uzun yıllar boyunca gelirinden fazla harcadı ve hep devasa cari açıklar verdi. Şimdi kemerlerimizi sıkmak ve daha fazla tasarruf yapmak zorundayız” dedi. Roubini buna karşılık yüksek tasarruf eğiliminin orta vadede olumlu olmasına rağmen kısa vadede ekonominin daha da yavaşlamasına yol açtığına da dikkat çekti.

DEĞERSİZ TL’YE DİKKAT

Bir süre yabancı para birimleri karşısında çok güçlü olan Türk Lirası’nın o dönemde cari açığı da büyüttüğünü dile getiren Roubini şöyle devam etti: “Şimdi küresel ekonomideki yavaşlamadan dolayı TL eskisi kadar güçlü olmasa da Türkiye’nin ekstra büyüme potansiyeli sınırlı. Ama TL’nin çok ani düşüşünün önlenmesi konusunda da dikkatli olmak gerekiyor. Aksi takdirde diğer para birimleri karşısındaki ani değer kaybının hem enflasyonu tetikleme hem de dış borçları etkileme ihtimali var. Emtia fiyatlarındaki düşüş enerji ithal eden bir ülke olarak Türkiye için olumlu. Dikkat edilmesi gereken en önemli konu finansal prensiplerin doğru belirlenmesi olacaktır” dedi. 

Kredi krizini 2006’da tahmin etmesiyle ünlenen New York Üniversitesi Ekonomi Profesörü Nouriel Roubini, geçtiğimiz yılın Aralık ayının son haftasında da bir çok önemli noktanın üzerinde durmuştu.

Roubini’ye göre, ABD ve küresel hisse senetleri yüzde 15-20 daha değer kaybedecek. Roubini, borsaların düşmeye devam etmesinde, olumsuz veriler ve bilânçoların etkili olacağını kaydetti. Ünlü profesör, hedge fon iflaslarının da düşüşte rol oynayacağını öngördü.

60 YILIN EN DERİN DURGUNLUĞU YAŞANACAK

Krize çözüme ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Roubini’ye göre, ABD hükümeti her adımı doğru atsa bile, son 60 yılın en derin durgunluğunun önüne geçemeyecek. Ancak Roubini, ABD Hükümeti’nin özel talebi canlandırmaya yönelik mali teşvik planları yürürlüğe koyabileceğini belirtti. Bu çerçevede, altyapı yatırımları, işsizlik yardımları ile eyalet ve yerel yönetimlere destek gibi 500 ila 700 milyar dolarlık teşvike gereksinim var. Ayrıca bankalara ek olarak, aracı kurumlar, finans şirketleri ve sigorta şirketleri de yeniden sermayelendirilmeli . Son olarak da, tüketicilerin borç yükü, kredilerin değişken faizleri uzun vadeli sabit oranlara çevrilerek ve mortgage kredileri devlet tarafından alınarak hafifletilmeli dedi.

Kaynak: Referans Gazetesi
The New York Times

NOURIEL ROUBİNI KİMDİR?

1959 yılında İstanbul’da dünya gelen Roubini, aslen İran Yahudisi olan ailesi ile birlikte iki yaşındayken Tahran’a taşındı. Daha sonra, ailesi ile yaşamını İsrail ve İtalya’da sürdürdüler. Burada ilk ve orta öğretimini tamamlayan Roubini, ardından Amerika’ya giderek Harvard Üniversitesi’nde Uluslararası Ekonomi eğitimini ve doktorasını tamamladı. Şu anda Amerikan vatandaşı olan Roubini, İngilizce, Farsça, İbranice ve İtalyanca biliyor. 1988 yılında Harvard Üniversitesinde Ph. D. ünvanına sahip oldu.

Bailouts or Bail-ins? Responding to Financial Crises in Emerging Economies, Political Cycles and the Macroeconomy ve New International Financial Architecture isimli kitapları bulunmaktadır.