“Frankfurt Kitap Fuarı 2008 - Konuk Ülke:Türkiye" projesi kapsamındaki “Türkiye’de Yahudi Kültüründen Kesitler” adlı sergi 17 Eylül Çarşamba günü, Frankfurt Judengasse Yahudi Müzesi salonlarında açıldı.
Naim A. GÜLERYÜZ
500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi ile Frankfurt Yahudi Müzesi’nin işbirliği ile gerçekleşen sergide, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Yahudi yaşamını, Türk Yahudi Basının Tarihçesini, Kamondo Ailesi’nin öyküsünü anlatan Türkçe ve Almanca Panolar ile 1860-1970 yılları arasında Yahudi Düğün Fotoğrafları Kronoljik Sunumu ve değişik aile ve toplumsal yaşam fotoğrafları yer aldı.
Türk Musevileri Müzesi’nden geçici teşhir için Frankfurt’a gönderilen objeler arasında, Rahmetli Hahambaşı Rav David Asseo’nun Cübbesi ve Kalpağı, Rahmetli Bursa Hahambaşısı Rav Moşe Benhabib’in mühürü ile Mecidiye Nişanı ve Beratı, 1850 tarihli bir Edirne Gelinliği, bir Hanukiya, iki Mezuza, bir Sünnet Elbisesi ve bebek başlığı, 1912 tarihli Balat Lonca Sinagogu Tsedaka Kumbarası bulunmaktadır. Ayrı bir köşede de, Frankfurt Müzesi tarafından değişik kaynaklardan derlenen, Osmanlı İmparatorluğunda İstanbul (48), İzmir (9) ve Selanik’te (7) basılan kitaplardan toplam 64 tanesinin kapak sayfaları tıpkı-basımları ile Cumhuriyet döneminde basılmış bazı kitaplardan örnekler sergilenmektedir.
Aralarında Frankfurt Kültür Ataşemiz Raci Karaca, Frankfurt ParlamentoTürk temsilcileri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Temsilcisi Abdülbari Yılmaz, 1933 Üniversite Reformu mimarlarından Prof. Ernst Hirsch’in oğlu Enver T. Hirsch ile Prof. Alfred Heilbronn’un oğlu Kurt Heilbronn, Almanya’daki Türk ve Yahudi basın temsilcilerinin bulunduğu 450 ye yakın davetlinin onurlandırdığı açılış gecesinde ilk konuşmayı yapan Frankfurt Belediyesi Kültür Yetkilisi Prof. Dr. Felix Semmelroth “Yahudilerin 2000 yılı aşkın bir süredir Anadolu’da yaşadıklarının bilinmediğini ve bu sergi ile Türkiye’nin bu yönünün de tanınacağını” belirtti. Frankfurt Başkonsolosumuz Salih Boğaç Güldere ise görüşünü “2000 yıl boyunca kendi ülkeleri olmayan ve zülme maruz kalan, buna rağmen mevcudiyetlerini sürdürerek insanlık tarihine önemli katkılarda bulunan Musevilere şapka çıkarmak gerekir. 1492’de Türkiye’ye gelen Musevilerin toplumumuza büyük katkısı olmuştur. Bunu sergide hep beraber göreceğiz” sözleriyle ifade etti. 500. Yıl Vakfı Kurucu Başkan Vekili ve Türk Musevileri Müzesi Kurucu-Koordinatörü ve Küratörü Naim Güleryüz Yahudilerin Türkiye’de 700 yıllık yaşamını özetleyerek “bu serginin hem Türk Yahudilerinin yaşamının hem de Türk Ulusunun insancıl karakterinin uluslararası platformlarda daha iyi tanınması için yapılan çalışmalardan biri” olduğunu vurguladı. Nihayet, Frankfurt Müzesi Müdür Vekli Dr. Johannes Wachten de sergilenen eserler ve malzeme hakkında ayrıntılı bilgi sundu.
Jak Esim – Janet Esim topluluğunun 14 Yahudi İspanyolcası şarkıdan düzenlenmiş bir repertuarla sundukları çok başarılı bir konserle de süslenen gece zengin bir kokteyl-resepsyon ile sona erdi.
Türkiye’nin çok renkliliğini anlatan sergi 11 Ocak 2009 tarihine kadar açık kalacak.