Küresel mali kriz İsrail ekonomisini de vurdu. Hi-tech sektöründeki talep daralması ve turizm gelirlerindeki düşüş iş kayıplarına ve şirket kapanmalarına neden oluyor
İsrail Merkez Bankası Başkanı Stanley Fischer aşırı dikkatli ve muhafazakar bankacılık politikalarının kriz dönemlerinde büyük çöküşleri önlediğini vurguladı. Her nekadar İsrail bankacılık sektörü hükümetin ve merkez bankasının kuralcı yaklaşımı nedeniyle mali krizden ağır yaralanmasa da Tel Aviv borsası son bir ayda ciddi değer kaybetti. Krizin reel sektörü etkilemeye başlaması ile birlikte özellike turizm ve hi-tech alanında faliyet gösteren firmalar toplu işten çıkarmalara başladılar. Ülkenin önde gelen bazı ekonomistleri teknoloji sektöründe işten çıkarmaların toplam istihdamın %30’una ulaşabileceğinden endişeleniyorlar. Bu onbinlerce ailenin işsiz kalması demek. Orta ölçekli bazı firmalar ise eleman çıkarmanın yanında %25 maaş kesintisi de uyguluyorlar.
En zengin Yahudi servetinin %80’ini kaybetti
Dünyanın en zengin Yahudisi olarak tanınan ABD ve İsrail vatandaşı Sheldon Adelson, büyük ortağı olduğu Las Vegas Sands şirketinin borsa değerinin yüzde 80 düşmesinden dolayı küresel krizin çıktığı ekim ayı başından itibaren yaklaşık 10 milyar dolar kaybetti. Forbes dergisine göre Las Vegas’ta kumarhane işletmeciliğiyle servet yapan şirketin yatırım bankalarından kredi bulmaya çalıştığı belirtildi. Uzmanlar, LVS'in borsa değerinin düşmesindeki en önemli sebebin krizden en çok etkilenen sektörlerin başında gelen kumar sektöründeki düşüş olduğuna işaret ediyor. LVS'nin yüzde 70'ine sahip olan ve ABD başkan adayı Cumhuriyetçi McCain'i destekleyen Adelson, aynı zamanda İsrail Likud Partisi ve Benjamin Netanyahu'nun da destekliyor.
Lehman Brothers Yalanı; küresel krizler ve Yahudi düşmanlığı
Küresel mali krizin patladığı günlerde iflasını açıklayan 150 yıllık finans kuruluşu Lehman Brothers’ın iflası ırkçı çevrelerde komplo teorilerine sebep oluyor. Dünya finans çevreleri tarafından batmasına izin verildiği için ABD merkez bankasının çok eleştirilmesine sebep olan Lehman Brothers, 19. yüzyılın ortalarında Alman yahudisi bir aile tarafından kurulmuş. ABD’li eski gazeteci, komplo teorisyeni Jeff Rinse tarafından haber formatında internete yayılan uydurma metinde Lehman Brothers’ın yüklü bir miktarı batmadan önce İsrail’e aktardığı iddia ediliyor. Temel ekonomi bilgisinden yoksun bu iddianın kökeninde Lehman Brothers’ın kriz öncesi piyasa değeri ile kriz sırasında borsada düştüğü gerçek değer arasındaki büyük fark yatıyor. Lehman hisseleri ödemelerini yapmakta zorlanınca piyasa değerinin %98’ini kaybetmiş ve bir milyar doların altında bir rakama bir Japon finans kuruluşuna satılmıştı. Borsada tüm varlığını yitiren firma iflasını açıklamıştı.
Komplo teorisi piyasa değeri ile gerçek değer arasındaki fark ile ilgili temel ekonomi bilgisinden yoksun olanları kandırmayı hedeflediği gözlemleniyor. Komplonun ikinci zayıf ayağı yıllık GYSH’si 180 milyar dolar olan İsrail’e gerçekte var olmayan bu paranın nasıl transfer edildiğini açıklayamaması sadece tüm israil bankalarının isimlerini vererek geçiştirmesi. Bununla birlikte bu komplo teorisi Lehman Brothers’ın tepe yöneticilerinin ABD Kongresi karşısında verdikleri ifadelerde yargıçlar ve Kongre üyeleri karşısında neden bu soruyla muhattap olmadıklarını açıklayamıyor. Komplo teorisinin saçma iddiasının diğer bir zayıf noktası ise bu sözde varolan 400 milyar dolar gibi devasa bir tutarın ABD kanunlarına göre iflas etmiş bir bankanın tüm hesaplarına devlet tarafından gelen sıkı denetimden nasıl kaçırıldığını açıklayamaması.
1929 krizinden Alman Nasyonal Sosyalistlerinin Yahudileri sorumlu tutması sonucunda Yahudi Soykırımına varan bir ırkçılık körüklenmişti. Bu yeni komplo teorisi Türkiye’de de çeşitli köşe yazarları tarafından dile getirildi.
