‘Kalıcı barış için Filistin uzlaşması şart’

Geçtiğimiz hafta sonu İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, Mısır’ın, Gazze Şeridi’nde kapsamlı bir ateşkes ve Filistinli gruplar arasında anlaşma sağlamak konusundaki planı hakkında konuşmak amacı ile Mısıra gitti.

Mısırlı kaynakların verdiği bilgiye göre ABD Başkanı Barack Obama’nın iki hafta önce Kahire’de yaptığı konuşmanın ardından Mısır yönetimi Filistinli örgütlerin uzlaşması için yaptığı baskıyı arttırmaya karar verdi. Mısır yönetimi, örgütlere iç barışı sağlayamamaları durumunda barış sürecinde bir ilerleme kaydedilemeyeceği mesajını verdi.

Pazar günü Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek ile buluşan Ehud Barak ise basına verdiği demeçte çok taraflı, bölgesel barış görüşmelerinin, sadece FÖY ve İsrail’in taraf olduğu ikili görüşmelerden daha olumlu olduğunu söyledi. Barak ikili görüşmelerde Filistin tarafının mazlumu oynadığını, bir şeyler verebilen tek tarafın İsrail olduğunu, bu sebeple görüşmelerin “asimetrik” olduğunu söyledi. Çok taraflı görüşmelerde ise yalnız kalan tarafın İsrail olduğunu, Arap tarafın ilişkileri normalleştirme ve güven arttırıcı önlemler sağlama gibi vereceği şeyler olduğunu, bu yüzden daha dengeli geçen görüşmelere köktendinci terörizme karşı mücadele ve ekonomik işbirliği gibi konuların dahil olduğu belirtti.

Barak verdiği demeçte geçtiğimiz günlerde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun konuşmasını da önemli bir adım olarak nitelendirdi. Barak, Netanyahu’nun varmaya çalıştığı sonucun beraber güvenlik ve barış içinde yaşayan iki devlet olduğunu belirtti. Barak barış sürecinin tarafları köktendinci terörizm, Ortadoğu’da hegemonya kurmaya çalışan İran gibi ortak düşmanlara karşı birleştirdiğini de ekledi.

Netanyahu geçen hafta yaptığı konuşmada bir ‘Filistin Devleti’ kurulmasını, silahsızlandırılmış bir ülke olma şartıyla onayladığını belirtmişti.  Öte yandan Mısırlılar Netanyahu’nun Filistin Devleti görüşünün Arapların isteklerini karşılamadığını belirterek konuşmayı bir hata olarak değerlendirmişlerdi.

Mısır ve İsrail görüşmeleri sürerken barış sürecinin taraflarından Filistin Özerk Yönetimi’nde de (FÖY) tarafların anlaşmasına yönelik hareketler başladı.  FÖY Başkanı Mahmud Abbas, Hamas ile yeniden başlanacak müzakereler öncesinde iyi niyet gösterisi olarak tutuklu Hamas elemanlarını serbest bırakma kararı aldı. Abbas’ın mensubu olduğu El-Fetih Partisi’nin temsilcileri bu hafta içerisinde Hamas yetkilileri ile buluşarak bir ulusal birlik anlaşması için masaya oturacaklar.