İsrail Devlet Başkanı Peres, Orta Asya’nın iki Müslüman ülkesi, Azerbaycan ve Kazakistan’a resmi ziyaret düzenledi. İkili ilişkileri geliştirmek amacıyla gerçekleşen geziye, kalabalık bir işadamı heyeti de eşlik etti
İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, Azerbaycan ve Kazakistan’ı kapsayan “tarihi ziyaretlerine” Pazar günü başladı. Azerbaycan ziyareti bu ülkeye İsrail’den yapılan ilk resmi ziyaret olması bakımından önem taşıyor.
Peres’in Müslüman iki ülkeyi kapsayan bu ziyareti çeşitli kesimler tarafından protesto edildi. Bazı internet sitelerinde yer alan haberlere göre Azerbaycan İslam Partisi’nin Üst Kurulu üyeleri ziyaretten rahatsızlık duyduklarını dile getirdi. İslami bir grup ise Peres’in Bakü ziyareti ile ilgili olarak “Suçlu Siyonist rejimin liderinin ziyaretine karşıyız ve ona tepkimizi dile getiriyoruz. Azeri liderler ziyareti iptal etmelerini istiyoruz” açıklamasını yaptı.
Aynı grup açıklamalarına şöyle devam etti: “İsrail’in Bakü’ye yaptığı ziyaret Azerbaycan’ın Müslüman bir ülke olarak uluslararası itibarını zedeleyebileceği gibi aynı zamanda İslam Dünyası’na bir hakarettir. Hükümetin bu geziyi iptal ettirerek İslam dinine saygı göstermesini talep ediyoruz.”
İsrail Devlet Başkanlığı ziyaretin amacını ‘Rusya, Çin ve İran’ın kesiştiği bölgede yer alan iki Müslüman ülke ile stratejik, ekonomik ve diplomatik alanda ilişkileri geliştirmek.’ olarak açıkladı. Peres, ziyaretleri ile 2. Dünya Savaşı sırasında ülkelerindeki Yahudilere iyi davranan ve başka Yahudilere kapılarını açan iki ülkeyle olan ilişkileri geliştirmeyi amaçlıyor.
Peres ziyaretinde kendisine Sanayi Ticaret ve Çalışma Bakanı Binyamin Ben-Eliezer, Ulusal Yapılanma Bakanı Uzi Landau, Bilim ve Teknoloji Bakanı Daniel Herschkowitz, Savunma Bakanlığı yetkilisi Pinhas Buhris ile beraber İsrail savunma sanayiden yöneticiler ve yaklaşık 60 işadamı eşlik ediyor.
Kazakistan’da ise Peres, 3. Dünya Liderleri ve Geleneksel Dinler Kongresi’ne onur konuğu olarak katılıyor. Kazakistan lideri Nazarbayev ile bir araya gelmesi beklenen Peres’in ayrıca burada bir sinagog açılışı da gerçekleştireceği belirtildi.
Azerbaycan’ın İsrail ile öncelikli olarak işbirliği yapmak istediği alanlar arasında tarım, su kaynaklarının yönetimi, tıbbi eğitim ve ileri teknoloji alanları yer alıyor.
Azerbaycan’la yüzlerce milyon dolarlık silah satışı anlaşması bulunan İsrail, Kazakistan’la da ziyaret çerçevesinde çeşitli silah satış anlaşmaları imzalayacak. Ben Eliezer, gezi ile ilgili yaptığı değerlendirmede, “Enerji ve petrol alanında işbirliklerini geliştirmek istiyoruz. Doğalgaz alımı da önceliklerimiz arasında.” ifadelerini kullandı.
