Tatbikatten krize doğru

İsrail uçaklarının da katılması planlanan Konya’daki hava tatbikatının uluslararası bölümünün iptal edilmesi, Türkiye ve İsrail’i yeni bir krizin eşiğine getirdi. Kamuoyu ve medyanın körüklediği olayı, iki hükümetin yetkilileri yaptıkları açıklamalarla sakinleştirdi.

Dünya
14 Ekim 2009 Çarşamba

12-23 Ekim tarihleri arasında uluslararası katılımla yapılması planlanan Anadolu Kartalı hava tatbikatının uluslararası bölümünün iptali, Türkiye ile İsrail arasında yeni bir krize neden oluyordu. Tatbikatın uluslararası bölümüne, İtalya, ABD ve NATO uçakları ile birlikte katılmayı planlayan İsrail kamuoyunda, tatbikatın iptali büyük tepki topladı. İsrailli yorumcular, İsrail uçaklarının Türkiye semalarında uçmasını dolaylı olarak engellemek için tatbikatın tüm yabancı ülkelerin katılımına kapatıldığını iddia ettiler.

İsrail, gazetelerinde yer alan yorum ve haberler, Ankara’nın Gazze operasyonu nedeniyle İsrail’in katılımının istemediği ve bu talebin doğrudan Başbakan Tayyip Erdoğan’dan geldiğini savundu.

Ancak bu yorumlara yanıt kısa zamanda Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan geldi. İptal kararının Genelkurmay Başkanlığı’nın sitesinden duyurulduğunu ve tatbikatın uluslararası bölümünün ertelenmesinden siyasi bir anlam içermediğini vurgulayan açıklamada Dışişleri Bakanlığı, “Bu çerçevede, İsrailli yetkililere atfen basında yer alan değerlendirme ve yorumların kabulü de mümkün değildir. İsrailli yetkilileri açıklama ve tutumlarında aklıselime davet ediyoruz” dedi. Dışişleri, tatbikatın uluslararası bölümünün ‘diğer katılımcı ülkelerle istişare edildikten sonra ertelendiğinin altını çizdi.

İSRAİL’DEN İLK RESMİ AÇIKLAMA BARAK’DAN GELDİ

Birçok haber ve yorumun yer aldığı İsrail tarafından ise ilk resmi açıklama Savunma Bakanı Ehud Barak’dan geldi. Pazartesi gerçekleşen kabine toplantısının kapalı bölümünde Türkiye ile ilişkileri tartıştıktan sonra bir açıklama yapan Barak, “Türkiye’ye karşı fazla eleştirici olmamak gerekir” diye konuştu.

İsrail Savunma Bakanı, “Türkiye ile İsrail ilişkileri stratejiktir ve onlarca yıldır sürmektedir. Tüm iniş çıkışlarına rağmen, Türkiye bölgede merkezi bir figür olmayı sürdürüyor. Türkiye’ye karşı fazla eleştirici olmamak gerekir” diye konuştu.

İSRAİL BASINI KRİZİ TIRMANDIRDI

Tatbikatın uluslararası bölümünün iptali İsrail basınında geniş yer buldu. Çıkan haberlerde, Türk askeri yetkililerin geçen hafta İsrail’e İsrail Hava Kuvvetleri’nin “Anadolu Kartalı” tatbikatına alınmayacağını bildirdiği, İptal talebinin, doğrudan Başbakan Erdoğan’dan geldiğini öne sürüldü.

Haber, ‘Gazze operasyonu nedeniyle bozulan Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerde yeni bir sorun yaşanıyor’ şeklinde aktarıldı. Türkiye’nin, Anadolu Kartalı tatbikatını iptal etmesi, iki ülke arasındaki “gerginliklerin devam ettiğinin yeni bir işareti” olarak yorumlandı. Yer alan haberlerde, İsrail ile beraber tatbikata katılması planlanan ABD, Hollanda ve İtalya’nın da bu kararın ardından tatbikattan çekildiği iddia edildi. Amerikalı yetkililer ise, şimdilik sadece tatbikatın “ertelendiğini” belirttiler. İsrail Dışişleri Sözcüsü konuyla ilgili açıklamasında, bu adımının NATO, Avrupa ve ABD’nin çıkarlarını da etkileyeceğini söyledi.