Çocukların ‘Fen’e ilgisi çok küçük yaşlardan itibaren tespit edilebilir. Fen becerisi yalnız problemleri çözme, matematiksel işlemleri yapabilme yeteneğiyle ölçülmez. Bazı çocuklar çok iyi bir gözlemcidir. Etrafında olan biten birçok olayı sorgulayabilir. Kimi evdeki elektrikli aletleri söküp tekrar monte etmek isteyebilir, kimi daha oyun çağındayken legolarla tasarım yapıp evler, basit makineler inşa edebilir, kimisiyse böcek, denizanası gibi hayvancıkları yakalayıp üzerlerinde deneyler yapabilir. Fen ilgisi ve becerisi insanın doğasından gelen bir dürtüdür. Ne, neden, niçin, nasıl sorularına cevap bulma arzusudur.
Fen eğitimi okullarda basit gözlemler ve deneylerle başlar. Öğrencilerin düşünme yeteneklerini geliştirici eğitim sistemlerinden ve materyallerinden yararlanılır. Bilimsel geziler düzenlenir, araştırma ve proje ödevleri verilir.
Lisede ise projeler akademik bir şekilde yürütülür. Öğrenci gözlem yapıp düşünür, fikir ortaya atar, proje planı ve beyin fırtınası yapar. Literatür taramayı ve maket model yapmayı öğrenir. Yaptığı çalışmanın sonucuna ulaşır, bilimsel açıdan yorumlar ve sunar.
Bu aşamaları yürüten kişi disiplinli çalışmayı öğrenir.
Türkiye’de gençlerin bilimsel çalışmalarını destekleyen birçok kurum vardır. TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel Araştırma Kurumu) bu kurumların başında gelmektedir. Her yıl binlerce okul öğrencisi Fizik, Kimya, Biyoloji, Matematik, Yer Bilimi, Enerji dallarında projeleriyle Tübitak Fen Proje Yarışması’na katılmaktadır. İçlerinden en başarılı olanlar üniversite girişte ek puan, eğitim bursları ve para ile ödüllendirilmekte; böylece fen çalışmaları teşvik edilmektedir.
Eğitimin temel amaçlarından biri de öğrencilerin ilgi alanlarını keşfetmek ve onları doğru yönlendirmektir. Çocukları gözlemlemek ve onlara ilgi alanlarını geliştirebilecekleri imkânlar sunmak çok önemlidir.
Eğer sınav odaklı, soru kalıbı ezberleyen, tek tip gençler yetiştirmek istemiyorsak biz eğitimciler okullarımızda proje çalışmalarını desteklemeliyiz. Çünkü başarıya ancak analitik düşünceyle, üretkenlikle ulaşabilir.
Talha KILIÇ
Kimya Öğretmeni Proje Danışmanı/ Ulus Özel Musevi Lisesi
