Özellikle Doğu Kudüs’te Filistinlilerle İsrail güvenlik güçleri arasında yaşanan gerginlik ve çatışmalar, yerini yeniden sükûnete bıraktı.
İsrail’in yerleşim inşası planını açıklaması, ardından da Eski Şehir’de eski bir sinagogu yeniden ibadete açması ile başlayan ‘intifada görüntüleri’ İsrail’in Haremüşşerif’de uyguladığı yasakları kaldırması ile sona erdi.
Geçtiğimiz hafta ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın İsrail ziyareti sırasında yeniden esmeye başlayan barış rüzgârları, aynı günlerde İsrail İçişleri’nin Kudüs’deki yeni yerleşim planını açıklamasıyla başlamadan sona erdi. Doğu Kudüs’te 1600 yeni Yahudi yerleşiminin inşa edileceğinin açıklanmasının ardından, Filistin tarafı dolaylı görüşmelere katılmayacağını duyurdu. Bu durum İsrail kamuoyunda büyük tepkilere neden olurken ile ABD ile de siyasi bir kriz yaşamasına neden oldu.
Tüm bunlar yaşanırken, Doğu Kudüs’te Müslümanların başlıca kutsal mekânlarından El Aksa Camii’nin yaklaşık 400 metre uzağındaki, 17. yüzyıldan kalma Harabe Sinagogu’nun yeniden hizmet açılması bölgede tansiyonu daha da arttırdı. Sinagogun yeniden açılmasının arkasında İsrail’in El Aksa Camii’ni ortadan kaldırmak olduğunu savunan Hamas günü ‘öfke günü’ ilan etti. Hamas’ın protesto çağrılarının ardından çok sayıda Filistinli genç Doğu Kudüs’te sokaklara döküldü. Bölgeyi abluka altına alan üç bini aşkın İsrail güvenlik gücü ile Filistinliler arasında çatışma yaşandı. Olaylarda 31 Filistinli tutuklandı, 100 yakın Filistinli ve on dört İsrail polisi de yaralandı.
İsrail güvenliğinin Çarşamba sabahı itibariyle Heremüşşerif’i yeniden ibadete açması ve 50 yaş altındaki erkeklere uygulanan yasaklamayı kaldırmasıyla Kudüs yeninden sükûnete kavuştu. İsrail polisinin El Aksa Camisi’ne giden tüm kapıları açması ve bölgeye uyguladığı turist yasağını da kaldırmasıyla şehirde hayat normale döndü. İsrail ordusu da, Batı Şeria'ya kapatma uygulamasını da kaldırarak, geçişleri normale döndürdü. Bu, çalışma izni bulunan tüm Filistinlilerin İsrail tarafına geçebilmeleri anlamına geliyor.
Bu arada sinagogun açılışında konuşan Hahambaşı Yona Metzger, daha sonra Haremüşşerif’e doğru gidileceği yolundaki iddiaların kesinlikle doğru olmadığını dile getirdi. Açılış törenine video mesajı ile katılan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da, nesillerdir ilk defa tüm dinler için ibadet özgürlüğünün İsrail sayesinde olduğunu belirtti.
