OKUMAYI,yazmayı, araştırmayı seviyor musunuz? Peki, konuşmayı, hatta bir konu üzerine saatlerce konuşmayı becerebilir misiniz? Bir arkadaş ortamında üzerinde anlaşmazlık olan bir konuda en son kararı siz mi veriyorsunuz? Fikirlerinizi karşınızdakine kabullendirmekte hiç zorluk çekmiyor musunuz?
Eğer Türkiye’de iyi bir hukuk eğitimi almak istiyorsanız önünüzde iki kategori altında toplanan seçenek var. Bunlardan birincisi, devlet üniversiteleri, diğeri ise özel üniversitelerdir. İstanbul’daki devlet üniversiteleri sayılıdır; bunlar, İstanbul Üniversitesi, Galatasaray Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi’dir.
Benim üzerinde en ayrıntılı bilgi verebileceğim okul, mezun olduğum üniversite olması nedeniyle İstanbul Üniversitesi. 557 yıllık bir üniversite olan İstanbul Üniversitesi Türkiye’nin en köklü hukuk fakültelerinden birine sahiptir. Dört yıllık eğitim süreci içerisinde en temel hukuk derslerinden başlayarak öğrencilerin hukuk nosyonunun gelişmesine yönelik teorik ve pratik dersler yapılıyor. İstanbul Üniversitesi’nin ders programı oldukça yüklü. Bir ders yılı iki döneme ayrılır. Her dönem iki tanesi seçmeli ders olmak üzere sekiz ders var, her dersin bir dönem içerisinde vize ve final sınavları yapılıyor. Hocaları da kendini mesleğine adamış, hukuk hocalığında uzun yıllarını doldurmuş birikimli hocalar. Devam zorunluluğu bulunmamakla birlikte okul ve derslerle ilgili tüm sorumluluk öğrencilere veriliyor.
İstanbul Üniversitesi’nin zayıf sayılabilecek bir yönü sosyal alanda pek gelişmiş olmaması; diğer üniversitelerde bulunabilecek spor, sanat, edebiyat vs konularındaki kulüplerin azlığı. Ancak bu kişinin günlük sosyal yaşamında gideremeyeceği bir eksiklik değil.
İstanbul Üniversitesi dışında hukuk eğitimi alınabilecek diğer devlet üniversiteleri ise Galatasaray Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi’dir. Galatasaray Üniversitesi’nin eğitimi altı yıllık, bunun iki senesini hazırlık sınıfları oluşturuyor. Ancak Fransız liselerinden mezun olanlar iki yıllık hazırlığın bir yılını atlayabilirler. Geri kalan dört yılda da hukuk dersleri veriliyor. Marmara Üniversitesi ise İstanbul Üniversitesi gibi dört yıllık bir hukuk eğitimi sunuyor.
Yukarıda da bahsettiğim üzere hukuk eğitimi almak için bir diğer seçenek de özel üniversiteler. İstanbul’da Bilgi Üniversitesi, Yeditepe Üniversitesi, Koç Üniversitesi Bahçeşehir Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi, Kadir Has Üniversitesi, Okan Üniversitesi ve Beykent Üniversitesi bünyesinde hukuk fakültesi bulunduruyor. Bunlardan Bilgi Üniversitesi ve Koç Üniversitesi’nde İstanbul Üniversitesi’nin kadrosunda bulunan hocalar ders veriyor. Sosyal imkânlarının çok iyi olduğunu bildiğim bu üniversitelerde hukuk eğitimi beş yıl sürer. Dört yıllık hukuk eğitimine ek olarak bir de bir yıllık İngilizce Hazırlık sınıfı bulunuyor. Ancak yeterli TOEFL puanını alırsanız hazırlık sınıfını atlayarak bu süreci kısaltabilirsiniz.
Gelelim 4-6 yıl süren bu eğitimin nasıl geçeceğine... Eğer hayatınızın hiçbir döneminde okumadığınız kadar çok kitap okuyacağınızı garanti ederim. Tabi bunlar hukukun farklı alanlarına ait, başlıkları ‘Ticaret Hukuku’, ‘Medeni Usul Hukuku’, ‘Devletler Özel Hukuku’ gibi kitaplardan oluşuyor. Benim kişisel görüşüm derslerin çok zevkli olduğu yönündeydi. Çünkü ‘pratik dersler’ adı altında günlük hayatımızda karşımıza çıkabilecek sorunların çözüldüğü dersler yapılmaktaydı. Örneğin, miras paylaşımı, boşanma, hırsızlık... Bunların hepsi avukat olduğunuzda uzmanlaştığınız alanda olmasa bile bir arkadaşınız, komşunuz ve hatta avukat olduğunuzu öğrenen, daha yeni tanıştığınız bir kişiden gelebilecek soruların cevaplarını karşılayabilecek sorunlar.
Hukuk okuyacak olanların ezberinin kuvvetli olması gerektiği söylenir. Ben buna kısmen katılıyorum. Şöyle ki belli birtakım temel kuralları ezberlemek gerekmesine rağmen, aslında hukuk kendi içinde matematiksel bir bütündür ve bir mantığı vardır. O mantığı bir defa çözdükten sonra birçok şeyi ezberleme ihtiyacı ortadan kalkar. Dolayısıyla iyi bir hukuk öğrencisinin sahip olması gereken öncelikli özellik ezber kabiliyeti değil, okumayı sevmek ve matematiğin kuvvetli olmasıdır. Bunlar dışında hukuk okumak isteyen adaylar olaylara sorgulayıcı bir şekilde yaklaşmayı ve çözüm üretmeyi hedefleyen bir yapıda olmalıdır. Dört yıllık eğitim boyunca ‘hukuk nosyonu’ dediğimiz, olaylara akılcı ve hukuk kurallarıyla birlikte çözümler getirmeyi gerektiren bir mantık silsilesi aşılanıyor.
Şimdi gelelim mezun olduktan sonra neler yapılabileceğine... Hukuk okumak o konuda çok güvenlidir; mezun olunca ne olacağınız bellidir, sınırları net bir şekilde çizilmiştir. Avukat olursunuz! Hukuk eğitimini tamamlayan avukat adayı bir yıllık zorunlu hukuk stajını bitirdikten sonra İstanbul Barosu’na kaydını yaptırır. Bundan sonra, bir büroda danışmanlık hizmeti vererek ya da davalarla ilgilenerek, kendi yetenekleri ve ilgi alanı doğrultusunda bir seçim yaparak avukatlık mesleğini icra eder. Hukuk fakültesinden mezun olduktan sonra avukatlık dışında hakim veya savcı olma imkânı da mevcut. Bunun için ciddi bir hazırlık gerektiren ayrı bir sınavdan geçmek gerekiyor.
Her ne kadar zorlukları olsa da hukuk okumanın çok iyi bir seçim olduğuna inanıyorum. Her öğrencinin hayatıyla ilgili seçimler yapması gereken noktada kendi kişisel becerilerini ve ilgi alanlarını göz önüne alarak bir karar vermesi gerektiği görüşündeyim. O zaman yapılan seçim bilinçli ve ileriye dönük güzel bir tercih olacaktır. Bu konuyla ilgili gelecek bütün soruları cevaplamaya ve hukuk okumak isteyen arkadaşlarıma bilgi vererek yardımcı olmaya hazırım. Herkese başarılar diliyorum.
Av. Ela CENUDİOĞLU
