(M.Ö. 13. yüzyıl) Musevi dinini Bene-Yisrael’e (Yisraeloğulları) Tanrı’nın emirlerine göre bildiren peygamber. Yosef’in ölümünden sonra Mısır’da çoğalan Yaakovoğulları’nı azaltmak isteyen Firavun, çeşitli zulmün yanısıra doğacak ilk çocuklarını da öldürme emri vermişti. Levi kabilesinden Amram’ın oğlu olarak Yohevet adlı bir kadından dünyaya gelen Moşe’yi annesi üç ay saklayabildikten sonra O’nu bir sepette Nil sazlıklarına bırakmak zorunda kaldı. Paro’nun (Firavun) kızı sepeti buldu. Olayı izleyen Moşe’nin kız kardeşi Miryam, Moşe’ye sütannesi olarak annesini getirdi. Moşe büyüyünce, bir ‹brani’yi döven bir Mısırlı’yı öldürdü ve Paro’nun O’nu öldürmemesi için Midyan topraklarına kaçtı. Orada kahin Yitro’nun kızı Tsipora ile evlendi ve kayınpederinin sürülerinin çobanlığını yapmaya başladı. Birgün sürülerini otlatırken Horev Dağı’nda Moşe ateş halinde sönmeyen bir funda gördü. Orada Tanrı, Moşe’ye seslendi ve milletini Mısır topraklarından çıkarmak için toplamasını buyurdu. Kendisine, inanabilmeleri için de mucizeler yapmaya muktedir olduğunu ve kardeşi Aaron’un kendisine yardımcı olacağını belirtti. Mısır’a ailesi ile geri dönen Moşe, halkını topladı ve Aaron vasıtasıyla onları çöle Yisraelliler’in bir bayramını kutlamak için götürmek üzere izin istediyse de, Paro Tanrı’ya inanmadığından onları huzurundan kovdu. Bunun üzerine Tanrı, Moşe aracılığı ile Mısır topraklarına on felâket getirdi. (Bak. On Felâket). Mısır’daki bütün Bohorlar’ın (ilk doğan erkeklerin) ölümü felaketinden sonra Paro, Yisraeloğulları’nı serbest bıraktı. Acele ayrıldıklarından Yisraeloğulları, ekmeği mayalayamadılar. (Bunun anısına Pesah Bayramı’nda yedi gün ekmek yenmez. Hamursuz/Matsa yenir.) Yisraeloğulları, kadın ve çocuklar hariç 600.000 kişi çöl istikametinde Mısır’ı terk ettiler. Kızıl Deniz’e vardıklarında Paro, fikrini değiştirip Kızıl Deniz kıyısında Museviler’i kıstırdı. Moşe asası ile denize dokundu. Tanrı’nın mucizesi ile deniz yarıldı ve Museviler karşıya geçtiler. Sonra sular kapandı ve onları izleyen Paro ve ordusu tamamen telef oldu. Çölde gıdasız kalan Museviler, 40 yıl boyunca gökten yağan ilahi gıda Man’ı yediler. Su sıkıntısı çekince, Tanrı yeniden mucize yarattı. Moşe’nin asasını vurduğu kayalardan su fışkırdı. Bu arada Amalekler, Mısır’dan çıkan halka saldırdılar. Moşe kollarını kaldırdığı müddetçe Amelekler yeniliyordu. Sonunda Amelekler yenildi. Museviler, Sivan ayında Sinay Dağı’nın eteklerine geldiler. Moşe, Üçüncü günün sabahı On Emir’in bulunduğu iki taş levha ile döndü. (Bak. On Emir). Ancak daha önceden halk Moşe’nin geciktiğini görünce, Aaron’u tehdit ederek gözle görünür bir Tanrı istediler. Aaron da, kadınların altınlarını eriterek altından bir buzağı yaptı. Moşe buna çok kızdı ve Tabletler’i kırdı. Peygamber, buzağıyı toz haline getirdi ve Tanrı’nın bu büyük suçu affetmesi için tekrar Sinay Dağı’na çıktı. devam edecek... Kaynakça: “Yahudilik Ansiklopedisi”, Cilt I, II, III Yusuf Besalel
