Boşanma ve çocuklar

“Tüm mutlu aileler birbirine benzer, ancak bütün mutsuz ailelerin mutsuzluğu kendine özgüdür.”  

Leo Tolstoy

Gençlik - Eğitim
15 Nisan 2010 Perşembe

Evliliği iki kaptanın birlikte idare ettiği gemileriyle bilinmeyen bir yolculuğa çıkmaları olarak da tanımlayabiliriz. Harita, barometre gibi yol göstericiler olsa bile her an  süprizler çıkabilir. Bazen sakin limanlarda demirlemek, yolculuğun keyfini çıkarmak mümkünken kimi zaman da bir gemi kazası neticesinde yolculuk son bulur.

Benzetme ve çıkarımlara devam edelim... Beyin fırtınası yaparsak, kelimeyi  BOŞ ve ANMA diye iki kelimeye bölebiliriz. Aslında ne kadar da anlamlı çünkü ilişki sona erince insan kendini duygusal olarak boşlukta hisseder; olumlu/olumsuz anıları hatıra gelir. Hayat yolunda yeni bir dönemece girilirken çocuk/lar da varsa önce onlara odaklanmaya çalışılır.

Artan boşanma oranıyla birlikte çocuklar, yaşantılarından ya da çevrelerinden bu kavramı erken yaşta öğreniyorlar. Kimi zaman mutlu bir aile yaşamı olan çocuklar bile kendi anne ve babalarının bir gün boşanabileceği endişesini taşıyabiliyorlar. Boşanma çiftin evlilik anlaşmasının sona ermesidir, annelik ve babalık ise yaşam boyu kalıcıdır. Yeni bir hayat kurmaya çalışırken -eğer varsa- çocukların da zor ve belirsizliklerle dolu bir dönemden geçtiğinin bilincinde olunmalıdır. Ebeveynlerin bu süreçte çocuklarının okul yaşantısını ve arkadaş ilişkilerini yakından takip etmesi, onları duygularını ifade etmeleri için cesaretlendirmeleri büyük önem taşır. Çocuklar güven veren bağlılıklar, sevgi dolu fiziksel temas ile normal gelişimlerini tamamlarlar. Bundan yoksun kalan çocuklar büyüdüklerinde güvensiz hissederler, kendilerinden emin olamazlar ve insanlarla etkili iletişim kurmakta zorlanırlar. Hayatının altüst olduğunu hisseden çocuğa  tutarlı davranılması ve süregelen rutinlerine vurgu yapılması onun hayatında değişmeyen yanları ön plana çıkaracaktır.

Ebeveynlerin bu haberi çocuk/lara birlikte, evde ya da sakin bir ortamda, yetişilecek bir randevu veya telefon, televizyon olmadan açıklamaları; karşı tarafı suçlamadan,  eşit söz hakkı alarak ortak kararları olduğunu söylemeleri;  çocuğun suçu olmadığını kesinlikle vurgulamaları; çocuğun soru sormasına, kızmasına, ağlamasına izin vermeleri önemlidir. Her yaşın olgunluğuna ve koşullara uygun açıklama yapılmalıdır.  Konuşmanın bir noktasında bu durumun ailenin diğer üyeleriyle akrabalık ilişkisini etkilemeyeceğini vurgulamak gerekebilir.

Çocuklarınızla konuştuğunuzda onlardan gelecek haklı ve kaçınılmaz sorulara hazırlıklı olduğunuz oranda tepkileri yumuşar çünkü hayatlarındaki belirsizlik azalır.

Önemli olan çocuğun sevildiğini ve istendiğini hissetmesidir. Anne ve babasıyla ortak paylaşımların olması çok değerlidir.

Bir evlilik ilişkisi bitse de hayat devam eder. Geleceğin ne süprizler hazırlayacağı bilinmez. Kim bilir belki ufukta ikinci bir evlilik vardır; bu da bir sonraki yazının konusu olsun o zaman....

ÇOCUKLARIN boşanmaya uyum sağlamalarına yardımcı olmak için:

• Ayrı yaşama ve boşanmanın ne anlama geldiği açıklanmalı, 

• Dürüst olunmalı, yalan söylememeli, gerçekleşmeyecek sözlerden kaçınılmalıdır.

• Yaşlarına uygun bir şekilde, boşanmanın onları nasıl etkileyeceği somut örneklerle açıklanabilir çünkü çocuk kendine ne olacağını, hayatının alacağı yönü merak eder.         

• Çocuklar hisleri hakkında konuşmak için cesaretlendirilmeli.

• Onların neyi söylemediklerine odaklanıp, endişeleri giderilmeli.

• Onları her zaman sevileceklerine ve en iyi şekilde bakılacaklarına inandırarak  bunu destekler bir tutum sergilemek önemlidir.

• Eski eş ile ilişkinin mümkün olduğu kadar sorunsuz devam ettirilmesi ve  yaşanan sorunların çocuklara yansıtılmaması gerekir.

• Çocuklar haber taşıyan ulaklar olmamalıdır.

• Çocuklarla ilgili konularda eski eşle işbirliği yapılmalıdır.

• Çocukların ebeveyn için yeri doldurulamaz değerli varlıklar oldukları her an hissettirilmeli.

• İyi bir dinleyici ve yaklaşılabilir bir ebeveyn olmaya çalışılmalıdır.

• Çocukların hayatında kalıcı ve olumlu bir etki yaratmak için çaba harcanması gerekir...

Danışman Psikolog

Reci BAROKAS