Varşova Gettosu Yahudi Müzesi oluyor

Sadece Holokost’a değil, Polonya’da neredeyse bin yıldır yaşayıp gelişen Yahudi hayatına da ışık tutacak olan müze, eski Varşova Gettosu’nun olduğu yere inşa ediliyor.

2011 yılı sonunda tamamlanması planlanan ‘Polonya Yahudileri Müzesi’nin temeli, ilk olarak 2007 yılında, Polonya Devlet Başkanı’nın da katıldığı bir törenle atılmış, fakat bürokratik zorluklar ilerlemeyi engellemişti. Geçtiğimiz hafta yeniden düzenlenen temel atma töreni konuşmasında, Belediye Başkanı Hana Gronkiewicz-Waltz müzenin, 1943 Yahudi ayaklanmasından sonra Naziler tarafından yerle bir edilen gettonun yerinde yapılmasının çok anlamlı olduğunu belirtti. II. Dünya Savaşı öncesi, Polonya nüfusunun %10’unu oluşturan 3,5 milyon Yahudi’nin büyük çoğunluğu Holokost’ta hayatını kaybetmişti. Polonya Hahambaşı’sı Michael Schudrich müzenin, ülkede yaşamış olan Yahudilerin hayatını, kültürünü, yaşadıkları problemleri belgeleyeceğini, ayrıca müzede açık oturum ve müzakerelerle, farklı bakış açılarının da teşvik edileceğini belirtti. Hahambaşı, diyalogların karşımızdakinin derdini anlayabilmemiz ve gerçeğe yakınlaşabilmemiz için gerekli olduğunu, ‘gerçek’ten uzak bir milletin, geçmişini anlayamayacağını ve geleceğini de sağlıklı bir şekilde kuramayacağını vurguladı.

Yılda 250–500 bin civarı ziyaretçi gelmesi beklenen Polonya Yahudileri Müzesi için Polonya Hükümeti, Varşova Şehir Belediyesi ve bağış severler, 50 milyon dolara yakın bir bütçe finanse ediyor. İçinde kütüphane, sinema, konser salonu ve kafeteryanın da bulunacağı beş katlı binanın dışı cam ve kireçtaşından yapılacak. Finlandiyalı ünlü mimarlar, Rainer Mahlamaeki ve Ilmar Lahdelma tarafından tasarlanan müzenin ön dış bölümünde, ortadan ayrık, kenarında dalgalar hissi veren bir kısım göze çarpıyor. Bu dikkat çekici cephe, Musa Peygamber’in, Yahudileri Mısır’dan kurtarırken Kızıldeniz’i ikiye ayırmasını sembolize ediyor.