Hamas oy kaybediyor

Arap dünyasının görüşlerini öğrenmek amacıyla yapılan bir anket Hamas'ın bölgede oy kaybettiğini ve Gazze halkının Filistin-İsrail barış görüşmeleri için istekli olduğunu ortaya koydu

Dünya
16 Eylül 2009 Çarşamba

Greenberg Quinlan Rosner Araştırma şirketinden Stan Greenberg’ün yönettiği ve Arap dünyasının görüşlerini belirlemeyi hedefleyen anketin sonuçları Hamas’ın oy kaybettiği ortaya çıkardı. Anket Mısır, Ürdün, Batı Şeria ve Gazze’de yüzlerce yetişkin ile yüz yüze görüşülerek; Kahire ve Ramallah’da ise ayrıca gruplar ile görüşülerek hazırlandı.

Anketin sonuçları Arap dünyasından İsrail’e karşı derin bir düşmanlık olduğunu gösterirken, anket aynı zamanda bölgenin güçlü oyuncularından Hamas’ın da popülerliğini yitirdiğini açıkça ortaya koyuyor. Hamas’ın yönetimi altında yaşayanların eleştirileri ise günden güne artıyor.

Greenberg, Jerusalem Post’a verdiği röportajda Gazze’nin Hamas’ın kanayan yarası olduğunu ve Gazze’de yaşanan olayların Arap dünyasını İsrail ile çatışma değil uzlaşma yoluna gitmeye yönlendirebileceğini dile getirdi. Greenberg, ayrıca Hamas’ın politik olarak uçlara kaydığının da altını çizdi.

Ankete göre Gazzelilerin  %58’i Gazze’de olanları onaylamazken %42’sı olanları ‘hiç onaylamıyor’.

Ankette, Batı Şeria’da yaşayan Filistinlilerin  %57’si Hamas’ı istemediklerini belirtirken sadece  %16’sı Hamas’a ‘sert’ bir şekilde tepkili olduklarını belirtti.

20. yüzyılda Nikaragua, El Salvador, Taliban rejimindeki Afganistan gibi birçok savaş bölgesinde anket yapan Greenberg, “Hamas’ın 2006’da yönetimi ele geçirmesinden sonra Gazze halkının ankete cevap vermeye gönüllü olmayacağını düşünürdüm. Ama sonuçlar da gösteriyor ki Hamas’ın bölgede kötü bir imajı oluşmuş ve insanlar bunu dile getirmekten çekinmiyor. Yani bence Hamas’ın durumu anket sonuçlarının gösterdiğinden bile kötü” dedi.

Anket aynı zamanda bugün Filistinliler kabine seçimine gitmesi durumunda El-Fetih’in Hamas’ı en az  %10 oranında geçeceğini de gösteriyor. Batı Şeria’da El-Fetih %45 destek alırken Hamas’a destek  %28’de kaldı. Gazze’de ise El-Fetih destekçileri %33 iken, Hamas’a  %30 oy çıktı.

Anketteki sorulardan biri ise Gazze’deki son krizden hangi ülkenin sorumlu olduğu idi. Ankete katılan grupların büyük bir bölümü İsrail’i sorumlu tutarken ülkelerden çıkan oy oranları fark gösterdi. Mısırlı ve Ürdünlüler  %5 oranında bile olsa Hamas’ı suçlu bulurlarken Batı Şeria’da yaşayan Filistinlilerin  %35’i, Gazzelilerin ise  %16’sı Hamas’da suç buldu.

Bu rakamları ek olarak Gazzeliler  %38 ile hem Hamas’ın hem İsrail’in krizin sorumlusu olduğunu savunan en yüksek yüzdeli grup oldu.

Buna rağmen şaşırtıcı olan sonuçlardan biri ise hem Gazzelilerin hem de Ürdünlülerin İsrail ile doğrudan müzakere yoluna gidilmesine verdiği destek oldu. Bu bölgelerden ankete katılanların % 52’si Filistin Yönetimi’nin İsrail ile doğrudan görüşmesi gerektiğini, İsrail’in var olma hakkını tanımalarının önemini ve eski anlaşmalara uymaları gerektiğini savundu.  %39 oranında Mısırlı bu fikre katılırken Batı Şeria’daki Filistinlilerden bu fikre  %36 destek geldi.

Greenberg’ün dikkat çektiği konulardan bir diğeri ise, Gazze haricinde ankete katılan ülkelerin Hamas tarafından kaçırılan İsrail ordusu askeri Gilad Şalit’in serbest bırakılması için %35 oy verirken, Gazze halkının üçte iki çoğunlukla askerin serbest bırakılmasını istemesi oldu.