Kudüs’teki Yad Vaşem Enstitüsü geçtiğimiz hafta düzenlediği bir törende Polonyalı Wojciech Twardzicki ile kızları Zofia, Helena ve Wladyslawa’yı Uluslararası Dürüst payesi ile onurlandırdı
30 Aralık Çarşamba günü gerçekleşen törene Uluslararası Dürüst payesi ile onurlandırılan Wojciech Twardzicki’nin Polonya’dan özel olarak gelen torunu Jadwiga Zarnowiecka, Holokost Kurtulanı Zahava Schwartz (genç kızlık soyadı Waic), İsrail’deki Polonya Büyükelçisi Agnieszka Magdziak Miszewska da katıldılar.
Anma Odası’nda gerçekleşen kısa törenin ardından, kuruluşun sinagogunda Uluslararası Dürüst Madalyası ve Belgesi takdim edildi ve Yad Vaşem’deki Dürüstler Bahçesinde onurlandırılan kişinin adının yerleştirildiği bir etkinlik düzenlendi.
ZAHAVA GETTODAN KAÇIYOR
1939 yılının 8 Eylül günü Galicia Bölgesi’nin batısında yer alan Jaslo kenti Naziler tarafından işgal edildi. Bazı Yahudiler kaçmaya çalıştılarsa da bunu haber alan Alman Ordusu onları engelledi. Jaslo kenti Yahudileri Polonya’nın diğer kentlerindeki dindaşları gibi büyük acılar çektiler. Sokaklarda dövülüp, tekmelendiler, çalışma kamplarına gönderildiler. Evleri ve işyerleri talan edildi, üzerinde Davud Yıldızı’nın bulunduğu bandı kollarına takmaya mecbur bırakıldılar.
1941’de kentin küçük bir mahallesinde oluşturulan gettoya kapatıldılar. Gettonun tamamen boşaltılmasından, Yahudilerin kamplara gönderilmesinden birkaç ay önce 1942’nin Temmuz ayında o zaman genç bir kız olan Zahava Schwartz gettodan kaçtı. Kuzini Mina ile komşu kent Birowka’da yaşamakta olan aile dostları Twardzicki’lerin evine sığındılar.
Twardzicki’ler sıcak ve samimi insanlardı. Bu ailede hasta olan anne, Zahava ve Mina’nın eve sığınmasından kısa süre sonra yaşama veda etti. Baba Wojciech Twardzicki, kızları Helena, Wladyslawa ve Zofia ile birlikte iki Yahudi kızı evlerinde gizleyerek Nazilerden korudular. İki yıl boyunca bu aile Zahava ile Mina’yı hiç karşılıksız doyurdu, her türlü ihtiyaçlarını sağladı, onları bazen tuvalette, bazen tavan arasında gizledi.
Zahava’nın ebeveynleri Hinda ve Pinchas Elazar Waic ile kızkardeşi Esther, Jaslo Gettosu’nun boşaltılması sırasında öldürüldüler.
Yad Vaşem’in Uluslar arası Dürüstleri Belirleme Komisyonu, Wojciech Twardzicki ile kızları Helena, Wladyslawa ve Zofia’nın Uluslar arası Dürüst payesi ile onurlandırılmalarına karar verdi.
Ancak bu kişiler hayatta olmadıkları için Yad Vaşem’de gerçekleşen törene Wojciech Twardzicki’nin Polonya’dan gelen torunu Jadwiga Zarnowiecka katıldı. Twardzicki’lerin kurtardığı Zahava törene çocukları ve torunlarıyla katıldı. Dindar bir kadın olan başı örtülü Jadwiga ile Zahava’nın kucaklaşması, birbirlerine sevgi ile yaklaşımları ve Zahava’nın kurtarıcıları Twardzicki’lerin torununa minnet dolu bakışları törene katılanların duygulu anlar yaşamasına neden oldu.
