Çocuğu yönlendirmede ailenin rolü

Yaz tatili çocuklarınızın ilgi alanlarını geliştirmek için iyi bir fırsattır. Çocuğunuzu izleyerek, hangi konularda daha yetenekli olduğunu, hangi alanlara ilgi duyduğunu gözleyerek sevebileceği ve hoşlandığını düşündüğünüz fırsatları sunabilirsiniz

Gençlik - Eğitim
28 Temmuz 2010 Çarşamba

Yaz tatili çocuklarınızın ilgi alanlarını geliştirmek için iyi bir fırsattır. Sosyal aktivitelere ve çeşitli hobilere yönlendirmek onların fiziksel, zihinsel, sosyal ve duygusal olarak gelişimleri için önem taşır.  Özellikle okul sonrası saatlerde ya da uzun yaz tatillerinde çocuklar herhangi bir yaz okuluna gitmiyorlarsa televizyonla çok baş başa kalabiliyor. Televizyon da doğru kullanıldığında öğretici ve eğlendirici olabilir çocuklar için. Yaşlarına uygun diziler, çizgi filmler seçilmesi önemlidir. Özellikle şiddet unsuru içeren filmlerden kaçınılmalıdır. Gün içinde limitli bir zaman dilimi televizyon izlemeye ayrılabilir. Ancak televizyon izlemenin yanı sıra çocuğun, anne ve babasıyla birlikte bir şeyler yapması da önem taşır. Bu nedenle çocuğunuzun ne konularda ilgisi olduğunu gözlemleyip uygun bir aktiviteye yönlendirmek faydalı olacaktır.

Çocuğunuzu izleyerek, hangi konularda daha yetenekli olduğunu, hangi alanlara ilgi duyduğunu gözleyerek sevebileceği ve hoşlandığını düşündüğünüz fırsatları sunabilirsiniz. Çeşitli hobi gruplarına dahil etmek, yaz kamplarına yollamak, spor ya da sanat okullarına göndermek ilgilerini geliştirmeye ve bunu bir hobi haline dönüştürmesine yardımcı olacaktır.

Her yaş dönemine göre çocukların farklı ilgi alanları olabilir. Kimi daha sportif aktivitelere ilgi duyarken, kimi el becerilerine ya da sanatsal etkinliklere yönelir. İlgiler çocuğun gelişimsel özellikleri açısından hazır olduğu zamanda oraya çıkar. Örneğin; fiziksel olarak kas gelişimi tamamlandığında top oyunlarına ilgisi de artar. İlgiler, öğrenmeyle de bağlantılıdır. Genellikle çocuklar yakın çevrelerindeki öğrenme imkânlarından faydalanır. Anne-babasını ve yakın çevresinde bulunan kişileri kendine model alır. Evde müzik aleti çalan birisi varsa çocuğun yeterli gelişimsel olgunluğa ulaştığında bir müzik aleti çalmak ile ilgilenmesi diğer çocuklara göre daha olasıdır. Kitap okunan bir evde büyüyorsa okuyabilecek becerileri geliştiğinde o da kitap okumaya merak duyacaktır. Tabi ki ailenin de çocuğu yönlendirmesi ve çocuğun ilgilerinin gelişimi için ona uyun ortamı sağlamakta yardımcı olması gerekir.

Bireysel farklılıklar çocukların hangi hobilere yöneleceğini çeşitlendirir. 3-4 yaş çocukları resimli kitaplara büyük ilgi duyar. Yatmadan önce çocuğunuza öykü kitabı okumanız, gün içinde sizi kitap okurken görmesi onun hayal gücünü geliştirecek ve öykü kahramanlarıyla kendisini özdeşleştirmesine yardımcı olacaktır. Okuma ilgisi yaşla birlikte artar. 6-7 yaşına gelen çocuk yattığında kitaplara kendi bakmayı isteyebilir. Bu yaş dönemi okuma ilgisini geliştirmek için en uygun yaş dönemidir. Çocuğunuza zengin okuma materyali temin etmek ve okuma arzusu uyandırmak onların okuma yeteneğini de geliştirir. Böylece ilgisi süreklilik kazanabilir.

Sanatsal faaliyetler için anaokulu çağı önem taşır. Bu dönemde çocuklar grup aktivitelerine katılmaktan keyif alır. Tiyatro, drama, dans, resim, seramik ya da enstrüman dersleri ilgilerini çeker. Bunlardan ilgi duyduğu birine katılan çocuk sinema, tiyatro ve konser gibi farklı aktivitelerle tanışabilir ve değişik mekânlardan haberdar olabilir. Özellikle tiyatro zihinsel gelişim için çok önem taşır. Kendini sahnedeki kahraman ile özdeştirebilir, oyunun sonunu nasıl farklılaştıracağını düşünür, yaratıcı yetenekleri gelişmeye başlar. Sanat etkinlikleri çocuğun kendi duygularını da ifade etmesi için yeni yöntemler öğrenmesine ve içinde birikmiş olan enerjiyi dışarı atmasına yardımcı olur. Resim çocuğun küçük yaşlarda sözleriyle ifade edemediklerini anlatabilmesi için güçlü bir araçtır. Duvarlar kirleniyor diye boya yapmayı engellemek ya da komşular rahatsız olacak diye bir enstrüman çalmasına izin vermemek onun ilgilerinin gelişimini kısıtlamaya neden olur. Çocuklarınıza bu tür sanat aktivitelerine katılması için imkân yaratın. 12 yaş ve üzerindeki çocuklar daha çok soyut düşünme ve akıl yürütme içeren etkinlikleri tercih ederler. Artık bu yaş döneminde bağımsız olabilecekleri, kendi başlarının çaresine bakabileceklerini deneyimleyecekleri faaliyetlere katılmak isterler. Bu dönemler için bilim kampları, çadır kampları, açık alan faaliyetleri uygun olabilir.

İlgiler, bireyin yaşamında bir ihtiyacı karşıladıkları sürece var olur. Bazen anne-babalar olarak çocukları kendi çocukluğumuzda yapamadığımız alanlara yönlendiriyoruz. Kendimiz çocukluğumuzda bir müzik aleti çalamadık diye o istiyor mu düşünmeden ona keman dersi aldırmak fayda yerine zarar getirebilir. Seçilen alanda çocuğun ilgi ve sevgisi yoksa bunu yapmaktan keyif almayacak ve bir işkence gibi görecektir. Çocuk; yaptığı hobiyi sevdiği ve bunu yapmaktan mutlu olduğu sürece ona olan ilgisi de devam eder. Süre uzadıkça ilgisi güçlenir ve kalıcı olma yolunda ilerler.  Çocukluk hobileri yetişkin hayatındaki kariyerine, dostluklarına ve yaşam tarzını oluşturmasına da destek olabilir. Siz de çocuğunuzun geleceğine yatırım yapın onu sevdiği bir hobiye yönlendirin.

Cella BENCUYA / Psikolojik Danışman